Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Վարչապետ Փաշինյանն Ազգային ժողովում հայտարարեց, թե կորոնավիրուսային համավարակի հետ կապված՝ այս սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը հայ գործարարներն են հաղթահարելու, եւ ոչ թե կառավարությունը, իսկ կառավարության դերը լինելու է նրանց չխանգարելը։ Բնականաբար՝ շահարկումներ կլինեն, թե «կառավարությունը հերթական անգամ լվանում է ձեռքերը», «հիմա էլ պատասխանատվության բեռը թողնում է գործարարների ուսերին» եւ այլն, բայց անկախ ամեն ինչից՝ ակնհայտ է, որ սա միակ հնարավոր մոդելն է, ու հենց այդպես էլ լինելու է։ Այլ հարց է, որ դա չափազանց բարդ է լինելու, եւ դրա համար գոյություն ունեն մի քանի պատճառներ։
Առաջին՝ այնպես է ստացվել, որ տասնամյակներ շարունակ Հայաստանում հնարավոր է եղել լուրջ բիզնեսներով զբաղվել բացառապես իշխանությունների «տանիքի տակ»՝ նրանց հետ տարբեր կոռուպցիոն սխեմաներում ներգրավվելով։ Հատուկենտ բացառություններ, իհարկե, եղել են, բայց մեծ հաշվով՝ գործարարների հիմնական մասը կամ «տակ է տվել» եւ հեռացել Հայաստանից, կամ ինչ-որ փուլում ստիպված է եղել ընդունել խաղի կանոնները եւ ներգրավվել կոռուպցիոն սխեմաներում։ Արդյունքում՝ ունենք մի վիճակ, երբ խոշոր կապիտալը (իսկ առանց դրա լուրջ բիզնես-գործունեություն ծավալելն անհնար է) հիմնականում հանցավոր ծագում ունի։ Պարզ ասած՝ «առաջին միլիոնի» օրինականության խնդիր կա։ Ու հիմա, երբ Հայաստանում անզիջում պայքար է մղվում կոռուպցիայի ու ստվերային տնտեսության դեմ, երբ իշխանությունների հետ կոռուպցիոն սխեմաների մեջ մտնելը գործնականում անհնար է, ու առաջիկայում էլ ապօրինի ճանապարհով ձեռք բերված հարստությունն է հայտնվելու իրավապահների թիրախում, դժվար է ակնկալել, որ խոշոր կապիտալի սեփականատերերը լուրջ ներդրումներ կանեն Հայաստանում ու կընդլայնեն իրենց բիզնեսները։ Ավելի հավանական է, որ նրանք կփորձեն իրենց կապիտալը դուրս բերել երկրից, առավել եվս, որ ճանապարհները վաղուց գիտեն՝ հազիվ թե գտնվի որեւէ նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյա կամ օլիգարխ, որն արտասահմանում լուրջ բիզնեսներ չունենա։
Երկրորդ՝ գաղտնիք չէ, որ թեեւ կոռուպցիան ժանգի պես ներսից քայքայում է պետությունը, բայց հաճախ խոշոր բիզնեսի համար լավ էլ բարենպաստ միջավայր է, որովհետեւ կոռուպցիոն սխեմաներով աշխատելը երբեմն ավելի շահավետ է լինում։ Ու քանի որ Հայաստանը ԵԱՏՄ անդամ է, իսկ այդ միության անդամ մյուս երկրներում դեռ հնարավոր է այդօրինակ սխեմաներով աշխատել, հազիվ թե այդ միջավայրին սովոր կապիտալը հոսի դեպի Հայաստան, որտեղ ստիպված կլինի աշխատել բացառապես օրենքի սահմաններում։
Երրորդ՝ այնպես է ստացվել, որ երկար տարիներ Հայաստանում խոշոր բիզնեսը նաեւ «ռազմական բաղադրիչ» է ունեցել, այսինքն՝ օլիգարխները նաեւ լավ զինված բանդաներ են ունեցել (ու երեւի մինչեւ հիմա էլ ունեն)։ Ավելին՝ դրանք «թղթերով» համարյա օրինական են եղել, որովհետեւ դրանցում ներգրավվածներից շատերը ձեւակերպված են եղել որպես իրավապահ մարմինների տարբեր ստորաբաժանումների աշխատակիցներ եւ փաստորեն օրինական զենք են կրել՝ վճարվելով ոչ թե պետությունից, այլ տվյալ օլիգարխից։ Ու եթե առաջիկայում այս խնդիրը չլուծվի՝ ապօրինի հարստացման դեմ պայքարը, մեղմ ասած, կարող է այնքան էլ հարթ ու անաղմուկ չանցնել։ Իսկ դա հազիվ թե բարձրացնի Հայաստանի ներդրումային գրավչությունը։
Այնպես որ՝ գործարարներն, իհարկե, կհաղթահարեն այս ճգնաժամը, միայն թե դրա համար կառավարության չխանգարելը քիչ է, կառավարությունը պետք է նաեւ օգնի եւ բացի այն դաշտը, որտեղ պիտի գործունեություն ծավալեն այդ գործարարները։ Նրանք, ովքեր պատրաստ են աշխատել բացառապես օրենքի շրջանակներում՝ առանց կոռուպցիոն սխեմաների։ Իսկ «հին համակարգից» ով կցանկանա աշխատել նոր կանոններով՝ վստահաբար, խնդիրներ չի ունենա։ Կարեւորը՝ որ բոլորը հասկանան. ճգնաժամի պատճառով «հին կանոնների» վերադարձ չի լինելու։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Վատիկանը հայտնել է Հռոմի Ֆրանցիսկոս Պապի մահվան պատճառը
Անչափահասները և երիտասարդները թմրամիջոցների թեստ կհանձնեն մասսայական, թե կամավորության տարբերակով. ՆԳ նախարար
Հայաստանի ծանրամարտի կանանց և տղամարդկանց թիմերը՝ Եվրոպայի առաջնությունների թիմային հաշվարկի հաղթողներ
ԱՄՆ օդանավակայաններից մեկում թռիչքի պահին մարդատար ինքնաթիռ է այրվել
Հունաստանն ու հելլենիզմը պիտի միավորվեն թուրքական օկուպացիայի դեմ. հույն արքեպիսկոպոս
Կանխվել է հրդեհի տարածումը դեպի մոտակա անտառ
Սահմանադրական դատարանը հրապարակել է ապօրինի գույքի բռնագանձման օրենքի գործով որոշման ամբողջական տեքստը
Ասել էր՝ մանդատս չեմ դրել, որ ընդդիմություն գա՝ Փաշինյանին էշ-էշ հարցեր տա. Նաիրան ճի՞շտ էր. Հարությունյան
Հաշվարկ-հաշվետվությունների ներկայացման վերջնաժամկետը երկարաձգվել է. ՊԵԿ-ը հայտնել է պատճառը
24-ամյա վարորդը էլեկտրոմոբիլով բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին
Իրանը պատրաստ է միջուկային համաձայնագիր կնքել ԱՄՆ-ի հետ. Փեզեշքիանը հայտնել է պայմանը
Ընդդիմությունն ուզում է՝ ՀՀ-ում իշխանության գան ռուսները, իրենք էլ աշխատեն «բուֆետչիկ ու յալանչի». տեսանյութ
Ես ստեղծագործելու էներգիան ստանում եմ իմ հող ու ջրից՝ իմ երկրից. ՀՀ ժողովրդական նկարիչ Վալմարը 77 տարեկան է
«Հոնդա»-ն դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և կողաշրջվել. կան տուժածներ
Ձեր փորձագիտական կարողությունները կօգնեն մեզ նոր ծրագրերի իրականացման գործում. ԵՄ դեսպանը՝ Շիրակի մարզպետին
Քննարկվել են առանձին կոռուպցիոն բնույթի քրվարույթների ձգձգման պատճառները. ՔԿ նախագահն այցելել է Սյունիք
4 բրոնզե մեդալ՝ Եվրոպայի աղջիկների մաթեմատիկայի 14-րդ օլիմպիադայում
Վատիկանն աղոթքի ծիսակարգ կանցկացնի Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապի համար
Արտաշատ-Ոստան ճանապարհին մեքենաներ են բախվել. վարորդները և 7 ուղևոր հոսպիտալացվել են
Չի բացառվում, որ ՌԴ նախագահն ու Օմանի սուլթանը կքննարկեն իրանական միջուկային ծրագիրը
Վարազդատ Լալայանը դարձավ Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն
ՀՀ Սահմանադրությունը Ադրբեջանի նկատմամբ տարածքային պահանջ չի պարունակում, մեղադրանքները սին են. ՍԴ նախագահ
ԱԺ-ում «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը հանդիպել է Տիգրան Ավինյանի հետ. ինչ է քննարկվել
Ծանրամարտի ԵԱ. Վարազդատ Լալայանը փոքր ոսկի է նվաճել. տեսանյութ
Աննա Վարդապետյանի հրամանով մեկ դատախազի նկատմամբ կարգապահական վարույթ է հարուցվել. պատճառը հայտնի է
Խորհրդակցություն Վայոց ձորի քննչական երկու ստորաբաժանումում. ի՞նչ է հանձնարարել ՔԿ նախագահը
Արայիկ Հարությունյանը ներկա է գտնվել ՀՀ ժողովրդական նկարիչ Վալմարի ինքնանկարների ցուցահանդեսի բացմանը
Ապրիլի 24-ին Երևանում կկազմակերպվի Ծիծեռնակաբերդ այցելուների անվճար փոխադրում. ժամանակացույց և ուղեգծեր
ՏԿԵ նախարարը Արմավիրի մի քանի բնակավայրում հետևել է իրականացվող շինաշխատանքների ընթացքին. տեսանյութ
Ատելության խոսքից խոսում են հրապարակավ մի ողջ ժողովրդի հայհոյող մարդիկ. Չախոյանը սքրինշոթ է հրապարակել
Սուրեն Նազինյանը կլքի պաշտոնը
Դատավորները ժամկետները պահպանելու ջանք չեն խնայում, երբեմն գործերի տեղատարափը խնդիր է առաջացնում. Աթաբեկյան
Թող Պոնտիֆիկոսի ժառանգությունն առաջնորդի մեզ դեպի ավելի խաղաղ աշխարհ. Արարատ Միրզոյանը ցավակցություն է հայտնել
Որքան գումար են հետ ստացել հունվարի 1-ից մինչև օրս հայտարարագիր լրացրած քաղաքացիները. վարչապետը թվեր է հայտնել
Ծովինար Խաչատրյանը նոր պաշտոն ունի
Սահմանազատման հանձնաժողովները շարունակում են կարծիքներ փոխանակել սահմանազատման հաջորդ փուլերի վերաբերյալ
Դատական նիստի ժամանակ Յուրի Խաչատուրովի ինքնազգացողությունը վատացել է
Ամենամեծ պահը. Ամոյանի գոտեմարտը UWW-ի երկրապագուների կողմից լավագույնն է ճանաչվել Եվրոպայի առաջնությունում
Խորապես վշտացած եմ. վարչապետը ցավակցություն է հայտնել Հռոմի Ֆրանցիսկոս Պապի մահվան կապակցությամբ
Խոշոր ավտովթար Արարատի մարզում. 9 տուժած հոսպիտալացվել է
