«Ջուր պղտորողի» հիմնական թեկնածուն

Եվ այսպես, ընդդիմության կողմից բռնապետական հռչակված երկրում դատարանը սահմանադրական կարգը տապալելու եւ (ուշադրություն) 3 միլիոն դոլար կաշառք ստանալու մեղադրանքներով կալանավորված Ռոբերտ Քոչարյանին ավելի քան 4 միլիոն դոլար գրավի դիմաց ազատ արձակեց։ Նրա կողմնակիցները, հասկանալի է, ցնծության մեջ են, բայց ուշադրություն դարձրեք՝ ցնծության մեջ են ոչ թե այն պատճառով, որ, ասենք, ազատազրկված պապիկը վերջապես կարող է գրկել թոռնիկներին կամ առողջական խնդիրներ ունեցող տարեց մարդը վերջապես կարող է պատշաճ բուժօգնություն ստանալ, այլ որովհետեւ դատարանի այդ որոշումը գնահատում են որպես իշխանությունների թուլության նշան, եւ հետեւաբար՝ Քոչարյանի առաջին քայլը իշխանությունը վերադարձնելու ճանապարհին։ Այլ կերպ ասած՝ դատավորը որոշում է, որ ազատության մեջ գտնվելով՝ Քոչարյանը չի խոչընդոտի դատաիրավական գործընթացին, ու նրա կողմնակիցները հրճվում են՝ սպասելով, թե ինչ ակտիվ քայլերի է դիմելու իրենց «հերոսը» դատաիրավական գործընթացը խոչընդոտելու նպատակով։

Մեծ հաշվով՝ խնդիրն, իհարկե, ոչ թե Քոչարյանի խափանման միջոցն է, այլ արդար դատավարությունը, եւ այս իմաստով նրա ապագայի հարցում առանձնապես շատ բան չի փոխվել։ Թերեւս միայն ավելի է արմատավորվել իր այն համոզմունքը, որ Հայաստանում փողով հնարավոր է լուծել ցանկացած խնդիր։ Հասարակության ներսում էլ ավելացել է «թավիշից» հիասթափվածների ու դատաիրավական համակարգի զտումն ուշացնելը կոպտագույն սխալ համարողների թիվը։ Բայց կարեւոր է հասկանալ նաեւ, թե ովքե՞ր են, ի վերջո, Քոչարյանի ազատ արձակմամբ հրճվողները, եւ ո՞րն է այդ հորթային հրճվանքի պատճառը (եթե հաշվի առնենք, որ նրա անմեղությանն անկեղծորեն հավատացողներին մատների վրա կարելի է հաշվել)։ Եթե նրա ընտանիքի անդամներին ու ազգականներին (որոնց ուրախությունը միանգամայն անկեղծ ու հասկանալի է) չհաշվենք, Քոչարյանի ազատ արձակումը հաղթանակ համարողներին կարելի է բաժանել երեք մասի։ Առաջին խմբում նրանք են, ովքեր Քոչարյանի օրոք ընդգրկված են եղել պետական կառավարման տարբեր համակարգերում կամ արտոնյալ պայմաններում գործող բիզնեսներ են ունեցել, հետագայում (Սերժ Սարգսյանի օրոք) փոքր-ինչ ավելի վատ պայմաններում են հայտնվել, իսկ հեղափոխությունից հետո ընդհանրապես հայտնվել են ամեն ինչ կորցնելու եւ արդարադատության առջեւ կանգնելու հեռանկարին դեմ-հանդիման։ Սրանք, բնականաբար, երազում են վերադարձնել անցյալը, եւ իհարկե՝ թքած ունեն պետության վրա էլ, Քոչարյանի վրա էլ. նրանց հետաքրքրում է միայն Քոչարյանի օրոք իրենց կարգավիճակը։ Երկրորդ խմբում նրանք են, ովքեր, հասկանալով հանդերձ, թե ինչ չարիք է եղել Քոչարյանը Հայաստանի համար, հիմա համարում են, որ այնուամենայնիվ լավ կլինի նրան ազատ արձակել, որպեսզի հանկարծ ռուսները չբարկանան ու Հայաստանին մի վնաս չտան։ Պարզ ասած՝ այս խմբում նրանք են, ովքեր լուրջ չեն ընդունում Հայաստանի ինքնիշխանությունը եւ համարում են, որ մեր երկրում «Պուտինի ընկերը» լինելը վեր է ՀՀ Սահմանադրությունից եւ օրենքներից։ Իսկ երրորդ խմբում ընդգրկված են նրանք, ովքեր շատ լավ գիտեն, թե ինչպիսին է մեր հասարակության վերաբերմունքը Քոչարյանի նկատմամբ, վստահ են, որ նա երբեք  ժողովրդի վստահության քվեով իշխանության չի գա (ինչպես երբեւէ չի էլ եկել), բայց՝ հույս ունեն նրա միջոցով թուլացնել գործող իշխանություններին, հետո մի կողմ հրել նրան ու հասնել իշխանության։ Մի խոսքով՝ նրան օգտագործել որպես «ջուր պղտորելու» գործիք, որպեսզի ավելի հեշտությամբ «ձուկ բռնեն»։

Մի խոսքով՝ ակնհայտ է, որ Քոչարյանի ազատ արձակման առթիվ ցնծացողների մեջ ազնիվ մղումներով առաջնորդվողներ գտնելը բարդ գործ է։ Իսկ դա որեւէ քաղաքական գործչի գնահատման կարեւորագույն ցուցիչն է։