Երևան
12 °C
2020 թ. տնտեսական տարվա անկումային կանխատեսումներն էլ ավելի են մեծացել, դրան զուգահեռ նվազել են նաեւ 2021 թ. սպասվող աճի տեմպերը։
ՀՀ ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը երեկ ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում՝ 2021 թ. պետբյուջեի նախագծի քննարկմանը ներկայացրեց, թե ինչ փոփոխության է ենթարկվել նախագիծը երկրում ռազմական գործողություններ սկսվելուց հետո։ Նրա խոսքով՝ արդեն 2020-ի համար սպասվում է մոտ 7.9 տոկոս տնտեսական անկում։ Նախարարն ասաց, որ 2021-ին նախատեսվում էր 4.8 տոկոս տնտեսական աճ, բայց հաշվի առնելով նաեւ համավարակի երկրորդ ալիքի բացասական ազդեցությունը, արտաքին պահանջարկի փոփոխությունը՝ գնահատում են, որ հաջորդ տարվա համար իրատեսական կարելի է համարել 3.2 տոկոս տնտեսական աճի սցենարը։ Եկող տարի ծառայությունները կաճեն 4.1 տոկոսով, արդյունաբերությունը՝ 5.2, շինարարության ճյուղը՝ 4.9, իսկ գյուղատնտեսությունը՝ 3.9 տոկոսով:
Նիստից հետո ՀԺ-ի հարցերին է պատասխանել «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանը։
- Պարոն Մանուկյա՛ն, ֆինանսների նախարարությունը ճշգրտում է մտցրել եւ 2020-ի համար 7.9 տոկոս տնտեսական անկում է կանխատեսում, ինչո՞վ է պայմանավորված ակնկալվող անկման տեմպի այսչափ մեծացումը։
- Արդեն մոտ 7 տոկոս անկման չափով կանխատեսում կար, իսկ վերջին ճշգրտման ժամանակ 7.2 տոկոս էր գնահատականը։ Ելնելով որոշ տվյալների ուսումնասիրությունից, այո՛, արդեն 7.9 տոկոս տնտեսական անկման մասին ենք խոսում։ Ի թիվս այլոց, ասեմ՝ սա նաեւ պայմանավորված է նրանով, որ ՀՀ տնտեսությունը շուրջ 45 օր ըստ էության իր տնտեսական պոտենցիալի շրջանակներում կարողացավ պայքար մղել։ Այդ համատեքստում չմոռանանք, որ ռազմական ծախսերը չունեն ՀՆԱ-ի մեծացման հնարավորություն եւ մեծ հաշվով շատ քիչ են ազդում ընդհանուր տնտեսական ակտիվության վրա, բայց պարտադրված պատերազմի պատճառով մենք պետք է այդ ծախսերը իրականացնենք։ Այս ամենին գումարած նաեւ կորոնավիրուսով պայմանավորված հավելյալ դժվարությունները պատճառ են հանդիսացել, որ ֆինանսների նախարարության կանխատեսումները արդեն 7.9 տոկոսի շրջանակներում լինեն։
- 2021-ին ակնկալվող տնտեսական աճի կանխատեսումը եւս նվազել է՝ դառնալով 3.2 տոկոս, ինչո՞ւ սցենարն ավելի վատատեսական դարձավ։
- Նախնական նախագծով ակնկալվում էր 4.8 տոկոս աճ։ Այն անորոշությունները, որոնք այս պահին առկա են 2021-ի համար՝ կարող են հիմք հանդիսանալ դեպի ավելի ներքեւ միտված գնահատականների։ Բայց, այնուհանդերձ, հավասարակշռված սցենարի պարագայում ակնկալվում է, որ մոտավորապես 3.2 տոկոս տնտեսական աճ կունենանք 2021 թվականին։ Կարծում եմ, որ ռիսկերի գնահատման տեսանկյունից դա լավատեսական սցենար է։
- Ձեր տնտեսագիտական մոտեցումները որքանո՞վ են համապատասխանում ֆինանսների նախարարության վերանայած մոտեցումների հետ։
- Այս պահին մենք խոսում ենք ընդհանրական գաղափարների մասին, բայց այդ ընդհանրական գաղափարների կենսագործման առումով որոշակիությունը դեռեւս բավարար չափով հստակեցված չէ։ Իսկ բյուջետային գործընթացը ենթադրում է նաեւ կոնկրետ չափելի ծրագրերի ու դրանից ստացվելիք արդյունքների ներկայացում։ Կարծում եմ, որ եթե այս բյուջեն ընդունվի, ապա ամեն հաջորդ փոփոխության նախագիծը էլ ավելի կչեզոքացնի այն ռիսկերը, որոնք ներկա դրությամբ ծառացած են մեր տնտեսության առջեւ։
- Ռազմական գործողությունները ՀՀ տնտեսության վրա կոնկրետ ի՞նչ ազդեցություն թողեցին եւ հիմնականում ո՞ր ոլորտի վրա։
- Դրա ազդեցությունը ընդհանուր գնահատվում էր 1-1.5 տոկոսի շրջանակներում, ինչի մասին նաեւ Կենտրոնական բանկը որոշակի նախնական գնահատականներ էր հնչեցրել։ Ինչպես տեսնում եք մենք հասարակության առջեւ ստանձնած բոլոր պարտավորությունները իրականացրինք, որեւէ կենսաթոշակառու իր կենսաթոշակը ստանալու հետ կապված խնդիրներ չունեցավ, նպաստառուն նպաստների վճարման հետ կապված խնդիրներ չունեցավ։ Բայց պետական կառավարման համակարգի փոփոխությունների արդյունքում որոշակի ծախսային ուղղություններ շտկվեցին ու վերաբաշխումների միջոցով հնարավորություն ընձեռվեց դրանք ռազմական կարիքների վրա ուղղել։ Կհիշեք նաեւ, որ բյուջեի նախագծով 40 մլրդ դրամ ավելացում եղավ։ Մեծ հաշվով սրանք մեծացնում են ծախսային բազան, բայց եկամուտ չեն գեներացնում։ Եթե կապիտալ ծախսերի դեպքում դու ակնկալում ես, որ եկամուտներ կգեներացնես, ապա այս դեպքում առավելագույնը շատ փոքր չափով են նպաստում տնտեսական կյանքի աշխուժացմանը եւ ՀՆԱ-ի պոտենցիալի մեծացմանը։
- Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր ուղերձում հայտնեց Իրանի հետ երկաթուղային հաղորդակցության եւ հետագայում տնտեսական զարգացման գործում դրա նշանակության կարեւորության մասին։ Կասե՞ք, թե տնտեսական առումով դա ինչ հնարավորություններ է բացում։
- Երբ այս հայտարարություններն արդեն ինչ-որ կոնկրետություն կստանան, այդ ժամանակ հնարավոր կլինի հնարավորություններն ամբողջական գնահատել։ Բայց ես ուզում եմ ասել, որ ընդհանրապես տրանսպորտային կապերի առումով փոփոխությունները չափազանց կարեւոր են գլոբալ համատեքստում։ Բայց սա միայն կոնկրետության դեպքում հնարավոր կլինի գնահատել։ Ակնհայտ է, որ փոխադարձ առեւտուրը սովորաբար փոխշահավետ է, բայց թե ինչպես դու դա կյանքի կկոչես, հարց է, որը այս պահին բավարար չափով հստակեցված կամ պարզաբանված չէ, որ մենք կարողանանք գնահատականների մասին խոսել։
- Այս փուլում Հայաստանը ի՞նչ քայլեր պետք է իրականացնի, որ տնտեսությունը հնարավոր լինի շատ արագ ոտքի կանգնեցնել։
- Նախ, կարծում եմ, որ շատ արագ պետք է իրականացնենք սոցիալական ինտեգրման քաղաքականությունը եւ կարողանանք որոշակի թիրախային ծրագրերի միջոցով Արցախից Հայաստան տեղափոխված ընտանիքներին կամ քաղաքացիներին՝ որոնք այս պահին հնարավորություններ չունեն, աջակցել։ Քանի որ եռակողմ պայմանագրով ունենք նախատեսված 5 տարվա դրույթ, պետք է դրանից բխող ռիսկերը եւ մեր տնտեսության մոդեռնիզացումը էլ ավելի արագ տեմպով իրականացնենք։
Առաջին հերթին՝ հրատապ խնդիր է առկա «կրակը» հանգցնելը։ Կրակ ասելով՝ նկատի ունեմ սոցիալական որոշակի լարվածությունը, ճնշումը։ Երկրորդ՝ մեր տնտեսության մեջ տեխնոլոգիական բաղադրիչին էլ ավելի մեծ տեղ պետք է հատկացնել։ Ամեն ինչ պետք է անել, որ առաջիկա 5 տարում շատ ավելի մեծ դիմադրողականություն ունեցող եւ տեխնոլոգիապես զինված տնտեսություն ունենանք։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԱռողջ, կրթված, կամքով ամուր այս սերունդը մեր ուժեղ պետության հիմքն է․ Ավանեսյանը՝ ռազմական վարժարանի սաներին
Բելգիայի վարչապետն ու Փաշինյանը քննարկել են Հայաստան-ԵՄ համագործակցության ամրապնդման քայլերը
Պատրաստվում ենք Ուկրաինայի և Ռուսաստանի նախագահների հանդիպմանը. Ումերով
Թիվ 23 համարի երթուղու վթարից տուժածները դուրս են գրվել. հոսպիտալացված է մնում անչափահասը
Փաշինյանն ու Չեխիայի վարչապետն անդրադարձել են Հայաստան-ԵՄ գործընկերությանը վերաբերող հարցերի
Նիկոլ Փաշինյանն ու Էմանուել Մակրոնը քննարկել են տարածաշրջանային և միջազգային զարգացումների մասին հարցեր
Հայաստան կժամանի ԵԽԽՎ կանոնակարգի, էթիկայի և անձեռնմխելիության հանձնաժողովի պատվիրակությունը
Շենգավիթի թաղապետարանի՝ կաշառք ստանալու մեջ մեղադրվող նախկին պաշտոնյաները կալանավորվել են
Խաղաղության պայմանագրի ստորագրման հետ մեկտեղ կլուծարվի Մինսկի խումբը. Խանդանյան. տեսանյութ
Ռուսաստանը գոհ է Ուկրաինայի հետ բանակցություններից. Մեդինսկին հայտնել է 1000/1000 գերիների փոխանակման մասին
Արդյունավետ հանդիպում Էմանուել Մակրոնի հետ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Մեքենաներից պահեստամասեր հափշտակելու համար մեղադրվող ոստիկաններին բացահայտել է ծառայողական քննությունը
Մխչյանի դպրոցում թմրամիջոցների հետ կապված սկանդալից հետո քննարկվում է տնօրենի հեռացման հարցը. մարզպետարան
Սա փորձանք է մեր գլխին, ո՞ւմ է խաբում Շահրամանյանը, թող զոհվեր հայրենիքի համար, Հիտլերը ի՞նչ արեց. Շիրինյան
Ովքե՞ր կարող են դպրոց հաճախել 7 տարեկանից. ԿԳՄՍՆ-ն ներկայացրել է նախագծի մանրամասները
Պուշկինի թունելը հոսանքազրկվել է
Վարչապետը մասնակցել է «Ապահովելով Եվրոպայի անվտանգությունը» թեմայով փակ քննարկմանը
Կոպիրկինի՝ ՀՀ պաշտպանության նախարարին հասցեագրված գրությունն ունի մի քանի շերտ. Մարգարյան
Իրենց վստահված գույքը հափշտակելու մեղադրանքով ոստիկաններ են ձերբակալվել
Պաշտոնական Բաքուն հիմա էլ խոշորացույցով ուսումնասիրել է ՀՀ զինանշանն ու կրկին դժգոհ մնացել, բողոքել
Դատախազությունը Քոչարյաններից մոտավորապես այսքան գումար է պահանջում՝ 200 միլիոն դոլար․ Ալեքսանյան
Ոչ բարոյական, ոչ քաղաքական իրավունք չունեք մեզ գնահատելու, Դուք ո՞վ եք, պարո՛ն դեսպան. Բաբաջանյան
23 համարի ավտոբուսի վթարի հետևանքով 6 մեծահասակ և 2 անչափահաս տեղափոխվել են ԲԿ-ներ
Հայտնի է՝ եզրափակչում որ համարի ներքո ելույթ կունենա Պարգը
Մի տխմար էկրանի առաջ վստահ պնդում է, թե 88 սուպերմակետն իմն է. Հակոբյանն իր մասին հորինվածքներն է հրապարակել
Վարչապետը Տիրանայում զրույցներ է ունեցել Մակրոնի, Մերցի, Սթարմերի, Տուսկի, Շտոկերի և այլ գործընկերների հետ
Ուր ասեք, կգամ. վարչապետ դառնալու ցանկություն ունեցող Մարուքյանը ընկել է դռնեդուռ. ո՞ւմ է նա զանգել
Ֆրանսիան աջակցում է խաղաղության համաձայնագրի ստորագրմանն ուղղված Հայաստանի ու Ադրբեջանի ջանքերին. Մակրոն
Միջոցառումների տոմսերի գնման Eventhub հարթակն արդեն հասանելի է MyAmeria հավելվածում
Փաշինյանն ու Կալասը քննարկել են Հայաստան-ԵՄ համագործակցության զարգացմանը, ընթացիկ օրակարգին վերաբերող հարցեր
Երևանում բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան ու «Մերսեդես»-ը
Խոշոր ավտովթար Երևանում. թիվ 23 երթուղու ավտոբուսը բախվել է երկաթե էլեկտրասյանը. կա 9 վիրավոր
Սեյրան Օհանյանը Լևոն Քոչարյանի ԱԺ-ում հայհոյանք տալը զայրույթի դրսևորում է համարում. նա մանդատը վայր չի դնի
Չափորոշիչները խիստ են, բայց հաղթահարելի. ՆԳ նախարարը հետևել է ապագա պարեկների ընդունելության գործընթացին
Նիկոլ Փաշինյանը մասնակցել է Եվրոպական քաղաքական համայնքի 6-րդ գագաթնաժողովի բացման արարողությանը. լուսանկարներ
Սարսափելի է. կհեռացվեն բոլոր անձինք, որոնք տեղյակ են եղել. նախարարը՝ Մխչյանի դպրոցում թմրանյութի դեպքի մասին
Քարտդ այսուհետև կարող ես ակտիվացնել AMIO Mobile-ում
Ի՞նչ են քննարկել ՀՀ վարչապետն ու Ադրբեջանի նախագահը Տիրանայում. լուսանկարներ
«ՔոնթուրԳլոբալ Հիդրո Կասկադ» ՓԲԸ-ի «ներհոս ջրի խորքային պոմպի» ձեռքբերման համար հրավիրվում են հայտեր
Փոխվարչապետն ու ԵՄ դեսպանն անդրադարձել են համագործակցության ընդլայնման հնարավորություններին
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT