Այն, ինչ կարելի է ստանալ նավթից, փայտից եւ բամբակից, հնարավոր է ստանալ տեխնիկական կանեփից. Միսկարյան

Մի քանի օր է՝ համացանցում ակտիվորեն քննարկվում է արդյունաբերական կանեփի արտադրության համար ՀՀ կառավարության կողմից նախապայմաններ ապահովելու հարցը: Կառավարության վերջին նիստում ընդունվել է «Տնտեսական արձագանքման ծրագիրը եւ գործողությունների նախնական պլանը հաստատելու մասին» նախագիծը, որի նպատակային գործողություններից մեկը գյուղատնտեսության ոլորտում բարձր արժեք ստեղծող նոր մշակաբույսերի աճեցման եւ վերամշակման համար անհրաժեշտ նախապայմանների ապահովումն է:

Փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը հայտարարեց, որ խոսքը արդյունաբերական կանեփի մասին է, որի արտադրության բավականին դրական փորձն ունեն ՌԴ-ն, ԱՄՆ-ն եւ Չինաստանը: Իսկ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նշեց, որ տեխնիկական կանեփը շատ կարեւոր արդյունաբերական հումք է եւ այն կանեփը չէ, որի մասին մարդիկ գիտեն:

Տեխնիկական կանեփի աճեցման եւ վերամշակման կարեւորության մասին դեռեւս ամիսներ առաջ ֆեյսբուքյան իր էջում բարձրաձայնել էր ձեռներեց Գարեգին Միսկարյանը: Նրա հետ մեր զրույցը՝ ստորեւ.

- Պարոն Միսկարյան, տեխնիկական կանեփի արտադրության խնդրին մի քանի անգամ անդրադարձել եք: Ի՞նչ է տեխնիկական կանեփը, եւ ինչպե՞ս եք գնահատում Կառավարության նախաձեռնությունը:

- Կառավարության նախագծի մասին շատ բան ասել չենք կարող, քանի որ հայտնի է միայն, որ կթույլատրվի տեխնիկական կանեփի արտադրությունը: Այստեղ շատ կարեւոր է այն ընթացակարգը, որով կարող է լիցենզիա տրվել, եթե դա լիցենզավորված գործունեություն համարվի, նաեւ, թե սերմի վաճառքն ինչպես է լինելու: Երբ սրանք հայտնի կլինեն, այդ ժամանակ հնարավոր կլինի գնահատել Կառավարության աշխատանքը: Ընդհանուր առմամբ, ողջունելի է այդ նախաձեռնությունը: Մեր երկրում գյուղատնտեսական վարելահողերի գրեթե 50 տոկոսը՝ մոտ 250 հազար հեկտար, անմշակ է մնում: Տեխնիկական կանեփը բացի այն, որ բոլորովին այն կանեփը չէ, ինչը մարդիկ պատկերացնում են, նաեւ նպաստում է հողի որակի բարձրացմանը եւ շատ քչապահանջ բույս է: Ցրտին էլ է դիմանում, կարկուտին էլ: Հայաստանի տարածքում աճող ամենաքիչ ջուր պահանջող բույսից 4 անգամ քիչ ջուր է պահանջում: 1500 մետր բարձրությունից վերեւ վարելահողերում ընդհանրապես կարող է անջուր աճել:

Ժամանակին տեխնիկական կանեփը արգելվել է ամբողջ աշխարհում: 1961 թվականին ՄԱԿ-ի կոնվենցիայով ապօրինի թմրանյութերի շրջանառության շրջանակներում է դա արվել, բայց հիմա բոլորը դրա մասին խոսում են՝ ասելով, որ դրա հետեւում կանգնած են եղել նավթի վաճառքով զբաղվողները: Տեխնիկական կանեփը այդ ժամանակ ամբողջովին փոխարինում էր այն բոլոր արտադրանքներին, որոնք հետո սկսեցին նավթից ստանալ եւ մրցակցում էր նավթի հետ, դրա համար նավթի մարժան սկզբից ԱՄՆ-ում, հետո ամբողջ աշխարհում լոբբինգ արեց եւ պարտադրեց տեխնիկական կանեփի պլանտացիաները վերացնել: Չնայած դա բացարձակ կապ չունի մարիխուանայի հետ: Իհարկե, նույնազգի բույսեր են, բայց, կախված իրենց բաղադրությունից, տարբեր են: Կանեփի մեջ ընդհանուր առմամբ 113 տեսակի ունիկալ մոլեկուլներ կան եւ դրանց մեջ նաեւ կան բույսեր, որոնց մեջ հոգեակտիվ նյութը շատ է եւ կան բույսեր, որոնց մեջ ընդհանրապես հոգեակտիվ նյութ չկա: Տեխնիկական կանեփը հենց այն տեսակի է, որի մեջ հոգեակտիվ նյութ ընդհանրապես չկան:

- Որտե՞ղ է օգտագործվում տեխնիկական կանեփը:

- Այն, ինչ կարելի է ստանալ նավթից, փայտից եւ բամբակից, հնարավոր է ստանալ տեխնիկական կանեփից՝ վառելիք, բիոպլաստիկ, փայտ, թուղթ, հագուստ, կոշիկ: Շուրջ 50 հազար անուն ապրանք կա:

- Ժամանակին տեսակետներ են հնչել, որ տեխնիկական կանեփի անվան տակ կարող է նաեւ հոգեակտիվ նյութեր արտադրվել: Ինչպե՞ս է լինելու վերահսկողությունը:

- Դա նույնպես մոլորություն է: Ամբողջ աշխարհում այդ ոլորտի մասնագետներին հայտնի է, որ այն տարածքում, որտեղ մարիխուանան ապօրինի աճեցնում են, այդտեղ տեխնիկական կանեփի ծաղկի փոշիով արհեստական փոշոտում են անում, որպեսզի այդ մարիխուանան դառնա սովորական տեխնիկական կանեփ: Այսինքն՝ այդ հոգեակտիվ հատկությունը կորցնի: Դա նշանակում է, որ այն տարածքներում, որտեղ մշակվում է տեխնիկական կանեփ, ուղղակի ֆիզիկապես հնարավոր չէ մարիխուանա աճեցնել, որովհետեւ փոշոտումից հետո մարիխուանան դառնալու է սովորական ոչ հոգեակտիվ բույս:

- Որքանո՞վ է տեխնիկական կանեփի արտադրությունը Հայաստանում հետաքրքրում ներդրողներին:

- Վերջին շրջանում պարզվել է, որ տեխնիկական կանեփի մեջ կա ՍԲԴ կոչվող նյութը, որը շատ դրական ազդեցություն է ունենում մարդու օրգանիզմի վրա: Հիմա Իսրայելը, ԱՄՆ-ն այդ նյութի հետ տարբեր փորձարկումներ են անում, դա բարդ տեխնոլոգիայով ստացվող նյութ է եւ միայն տեխնիկական կանեփից է լինում ստանալ: Դրանից ստացվող եթերայուղի լիտրը այսօր միջազգային շուկայում 6 հազար դոլար է, որը ստանում են տեխնիկական կանեփի ծաղիկներից: Եթե այդ յուղի արտադրությունը լինի, ապա 1 հեկտարից տասնյակ հազարավոր, եթե չասեմ՝ հարյուր հազարավոր դոլարներ կարելի է ստանալ: Բայց, իհարկե, դա այդքան հեշտ չէ, նախ տեխնոլոգիաներն է պետք ձեռք բերել, պետք է դուրս գալ շուկա եւ տեղում այդ հենքի վրա զարգացնել, ասենք, կոսմետոլոգիան, կամ դեղագործական նպատակներով դա օգտագործել, ինչպես Իսրայելն է անում:

Որպեսզի խոսենք մեծ եկամուտների եւ մեծ մուտքերի մասին պետբյուջե, պիտի խոսենք այն տեխնոլոգիաների մասին, որը պիտի կիրառվի մշակման եւ վերամշակման պրոցեսի մեջ: Հարյուրավոր սորտեր կան՝ յուղատու, թելատու, կոշտ թել, նուրբ թել: Կախված նրանից, թե պետությունը որ տեսակի արտադրությունը կթույլատրի, այն կարող է հետաքրքիր լինել ներդրումների առումով: Այնպես չէ, եթե պետությունը թույլ տվեց տեխնիկական կանեփ ցանել, վերջ, դրանով տնտեսությունը սկսելու է թռիչքաձեւ զարգանալ: Օրինակ՝ Չինաստանը որոշել է, որ իր բանակի համազգեստը պետք է լինի տեխնիկական կանեփի եւ բամբակի խառնուրդով՝ 40/60, որովհետեւ տեխնիկական կանեփից ստացված թելը չի բորբոսնում, ցեց չի ընկնում, չի քրտնեցնում մարմինը:

- Աշխարհում տեխնիկական կանեփի արտադրության ի՞նչ օրինակներ կան:

- ԱՄՆ-ում 2018-ի դեկտեմբերին Թրամփը փաստաթուղթ ստորագրեց, ըստ որի՝ ամբողջ ԱՄՆ-ում թույլատրվում է տեխնիկական կանեփ մշակել: Դրանից հետո մեծ բում է սպասվում: Ավստրալիան, Նոր Զելանդիան, եվրոպական բազմաթիվ երկրներ թույլատրում են տեխնիկական կանեփի մշակումը: Մենք պետք է փորձենք չօգտագործվող հողերն օգտագործել, այլ ոչ թե օգտագործվող հողերում տեխնիկական կանեփ աճեցնել:

- Ինչպես ստացվեց, որ դուք սկսեցիք տեխնիկական կանեփի արտադրության վերաբերյալ ուսումնասիրություն կատարել:

- Բանն այն է, որ ես հող ունեմ 5 հեկտար եւ անընդհատ փնտրում էի ինչ-որ մշակաբույսեր, որոնք առավել մեծ արդյունք կտան այդտեղ աճեցնելու համար: Միջազգային շուկան ուսումնասիրելու ժամանակ պարզեցի, որ գոյություն ունի ՍԲԴ մոլեկուլ պարունակող նյութը, որը ստացվում է տեխնիկական կանեփից եւ որը յուղերի մեջ ամենաթանկն է: Դա պատճառ դարձավ, որ ես ավելի խորն ուսումնասիրեմ տեխնիկական կանեփը, դրա պատմությունը:

Տպել
12053 դիտում

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտութուն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը