Ազդակներ կան, որ մոտ ապագայում Հայաստանը «Standard & Poor's»-ից եւս վարկանիշ կստանա. Զաքարյան

«Ֆիթչ» միջազգային վարկանշային կազմակերպությունը օրեր առաջ վերահաստատել է Հայաստանի՝ արտարժույթով եւ ազգային արժույթով թողարկողի դեֆոլտի երկարաժամկետ վարկանիշը՝ «B+»՝ կայուն կանխատեսմամբ: 

Սա նշանակում է, որ, միջազգային անկախ փորձագիտական վարկանշային կառույցի կարծիքով, Հայաստանի տնտեսական վիճակը կայուն է, եւ բացասական տենդենցներ չկան: Դա որոշակի ազդակ է ներդրողների համար Հայաստանի ներկայիս վիճակի մասին:

Վարկանիշի վերահաստատումը գործակալությունը պայմանավորել է պետական ու արտաքին պարտքի բավական բարձր մակարդակով, հարաբերականորեն թույլ արտաքին ֆինանսավորմամբ, աշխարհաքաղաքական լարումներով, որոնք ռազմական հակամարտության վերաճելու ներուժ ունեն: Սրան հավասարակշռում են մեկ շնչի հաշվով բարձր եկամուտը, կառավարման, զարգացման եւ բիզնես վարելու դյուրացման ցուցանիշները, ինստիտուտները, որոնք նպաստել են կանոնավոր քաղաքական անցումներին, կարողացել են դիմանալ 2020թ. համավարակի ցնցումներին եւ Ադրբեջանի հետ պատերազմին:

Գործակալությունն ակնկալում է, որ վարչապետ Փաշինյանի ղեկավարած «Իմ քայլը» դաշինքը կկարողանա պահպանել մեծամասնություն հունիսի 20-ի արտահերթ ընտրություններից հետո: «Ֆիթչ»-ը նաեւ դրական է գնահատել հայաստանյան բանկերի գործունեությունը, որոնք կարողացան դիմանալ 2020 թվականի ցնցումներին:

Վերջին անգամ կառույցը գնահատական էր տվել պատերազմի ժամանակ՝ հոկտեմբերի 5-ին: Նշենք, որ միջազգային վարկանշային 3 խոշոր կազմակերպություններից Հայաստանին վարկանիշ են տալիս 2-ը՝ «Ֆիթչ»-ը եւ «Մուդիս»-ը: Միայն «Standard & Poor՚s»-ը վարկանիշ չի տալիս մեր երկրին, սակայն Կառավարությունը այս հարցով որոշակի քայլեր է ձեռնարկում: 

Թեմայի վերաբերյալ զրուցել ենք «ՖԻՆԱՐՄ» Ֆինանսական շուկայի մասնակիցների ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն, ֆինանսիստ Կարեն Զաքարյանի հետ:

- Պարոն Զաքարյան, «Ֆիթչ»-ի՝ ՀՀ-ի վերաբերյալ վերջին կանխատեսումն ինչպե՞ս եք գնահատում:

- «Ֆիթչ»-ն այնպիսի գնահատական է տվել, ինչպես ակնկալվում էր: Մեր երկրում հոկտեմբերից հետո ավելի բացասական փոփոխություններ տեղի չեն ունեցել, իսկ դրական շարժերն էլ դեռեւս չեն հասցրել իրենց արձագանքը գտնել տնտեսական ցուցանիշներում:

- «Ֆիթչ»-ը 2021թ. Հայաստանում կանխատեսում է 3.2 տոկոս տնտեսական աճ, իսկ, օրինակ, ՀՀ ԿԲ-ն՝ 1.4 տոկոս: Ինչո՞վ է պայմանավորված այս տարբերությունը:

- Երբ ուսումնասիրում ենք տարբեր կառույցների գնահատականները, շատ կարեւոր է հասկանալ, թե այդ ընկերություններն ինչն են ռիսկի տակ դնում, երբ իրենց կանխատեսումը չի իրականանում: «Ֆիթչ»-ի դեպքում դա ընդամենը վերլուծություն է, եւ եթե հանկարծ դա չիրականանա, իրենք, բացի վարկանիշի հարցերից, այլ ռիսկեր չունեն: Իսկ Կենտրոնական բանկն իր ամբողջ քաղաքականությունը կառուցում է դրա վրա: Եթե ԿԲ-ն բարձր աճ կանխատեսի, եւ իրականում այն տեղի չունենա, հետեւանքներն ավելի ծանր կլինեն: Հետեւաբար ամեն ինչը հասկանալով՝ ԿԲ-ն ավելի իրատեսական է նայում այդ կանխատեսումներին, որովհետեւ դրանից ելնելով՝ ինքը պետք է գործողություններ իրականացնի:

- «Ֆիթչ»-ի վերանայումը ի՞նչ ազդեցություն կարող է ունենալ: 

- «Ֆիթչ»-ի գնահատականն այն է, որ Հայաստանում իրավիճակը կայուն է, եւ այն ազդակները, թե հնարավոր է Հայաստանից գնան՝ կախված քաղաքական կամ տնտեսական իրավիճակից, նրանց գնահատմամբ՝ մեծ բացասական ազդեցություն չունի: «Ֆիթչ»-ը նաեւ դրական է գնահատում մեր բանկերի պատրաստվածությունը, եւ այդ առումով գնահատականները բավականին անաչառ են: Սա եւս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ ֆինանսական համակարգը եւ Կենտրոնական բանկը կարողացել են պատվով դուրս գալ այս ճգնաժամից:

- Ի՞նչ պետք է անել՝ ՀՀ վարկանիշը ավելի լավը դարձնելու համար:

- Մեզ վարկանիշ են տալիս 2 ընկերություն, հուսով եմ, որ շուտով նաեւ 3-րդը կլինի՝ «Standard & Poor՚s»-ը: Այստեղ շատ կարեւոր է, որ տարբեր վարկանշային ընկերություններ ոչ միայն ասում են, թե քեզ մոտ ինչպիսին է վիճակը եւ ինչն է վատ, այլ նաեւ ուսումնասիրում են, թե ինչ հնարավորություններ կան: Հուսով եմ, որ մոտ ապագայում, երբ Հայաստանը «Standard & Poor՚s»-ի սուվերեն վարկանիշ կվերցնի, մենք նրանց որակյալ վերլուծությունը եւս կունենանք, ու այստեղ նաեւ հնարավոր է, որ ուղիներ նախանշված լինեն, թե որ ուղղություններով է հնարավոր տնտեսության դրական աճ ակնկալել:

- Տեղեկություն ունե՞ք, թե Հայաստանը կոնկրետ ինչ քայլեր է ձեռնարկում՝ «Standard & Poor՚s»-ից եւս վարկանիշ ստանալու համար:

- Կառավարությունը նախորդ տարի հաստատել է կապիտալի շուկայի զարգացման ծրագիրը, որի միջոցառումներից մեկն այն է, որ պետք է Հայաստանը այդ ընկերության սուվերեն վարկանիշ ձեռք բերի: Այդ գործընթացները դանդաղ էին առաջ գնում, բայց վերջին շրջանում որոշ գործողություններ ակտիվացել են, եւ ազդակներ կան, որ մոտ ապագայում Հայաստանն այդ վարկանիշը եւս կստանա: Սա նաեւ դուռ կբացի մեր բիզնեսների համար, որոնք դիտարկում են միջազգային շուկա դուրս գալու հարցը:

- Պարոն Զաքարյան, ո՞րն է այս ընկերությունների տարբերությունը, եւ վերջնարդյունքում սա ի՞նչ կտա Հայաստանին: 

- Այս ընկերությունների տված արդյունքը շատ նման է աուդիտին: Ի տարբերություն աուդիտի՝ այս ընկերությունները շատ ավելի լայն են նայում՝ ոչ միայն ֆինանսական վիճակին, այլեւ համընդհանուր բիզնեսի վիճակին: Ընդ որում, ընկերությունները ոչ միայն պետությանն են վարկանիշ տալիս, այլ նաեւ մասնավոր ընկերություններին: Հիմա, եթե, օրինակ, մասնավոր ընկերություններից մեկը ցանկանա «Standard & Poor՚s»-ից վարկանիշ վերցնել, իսկ պետությունը այնտեղից վերցրած չլինի, այդ վարկանիշ վերցնելը մասնավորի համար թանկ կարժենա, եւ հետո այդ վարկանիշն օգտագործելը շատ դժվար կլինի: Եթե դու ունես «իքս» վարկանիշ, ոչ ոք չգիտի՝ դա լավ է, թե վատ, որովհետեւ համեմատելու բան չկա, պետությունը այդ վարկանիշը չունի: Իսկ եթե ունենում ես պետությանը հավասար վարկանիշ, նշանակում է՝ քո երկրի լավագույն ընկերություններից  ես:

- Այս վարկանշավորման օգուտը պետությունն ու բիզնե՞սն են ստանում, թե՞ ընդհանուր առմամբ տեղեկատվական բնույթ է կրում ներդրողների համար:

- Դա բոլորին է օգուտ տալիս: Մի բան է, երբ պետությունը միջգերատեսչությունների պատրաստված հաշվետվություններից է տեղեկանում, թե ինչ իրավիճակ է, այլ բան է, երբ կա կողքից անաչառ գնահատող: Այդ ընկերությունները բոլոր պետություններին են վարկանշավորում, եւ մենք ունենում ենք բոլոր պետությունների համեմատական սանդղակ: Դու կարողանում ես քո քայլերի գնահատականը հասկանալ: Ընդ որում, ոչ միայն վարկանիշն է կարեւոր, այլեւ՝ դրա հեռանկարը բացասական է, կայուն է, թե դրական, այդ թվում՝ նաեւ քո մրցակից երկրների առումով ես տեղեկանում:

Սա նաեւ բիզնեսին հնարավորություն է տալիս. ենթադրենք ինչ-որ բիզնես ունեք, եւ վարկանշավորող ընկերությունը այդ բիզնեսի մասին ուսումնասիրություն է իրականացնում եւ վարկանիշ է տալիս, այդ ընկերությունը պարտադիր նաեւ ուսումնասիրում է այդ ոլորտը: Ու քանի որ նրանց մոտ հսկայական ինֆորմացիա կա, դրա արդյունքում ստացած վերլուծությունը շատ օգտակար է լինում բիզնեսին եւ ներդրողներին:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
3761 դիտում

Աշխատանքային հանդիպում ԲՏԱ նախարարի հետ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Ալիևը կրկին նշել է երկու պայման Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիր կնքելու համար

Վանաձորի Կարեն Դեմիրճյան փողոցը հիմնանորոգված է․ վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Վարչապետի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել խորհրդակցություն, տրվել են համապատասխան հանձնարարականներ

Նռնակը վնասազերծված է․ Բյուրեղավանի համայնքապետարանում նռնակի առկայության մասով նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Բյուրեղավանի համայնքապետարանում նռնակի առկայության մասին ահազանգը ոստիկանությունը փոխանցել է Քննչական կոմիտե

Ամրապնդում ենք ռազմավարական հարաբերությունները ԱՄՆ-ի հետ, քայլեր անում դիվերսիֆիկացիայի ուղղությամբ․ նախարար

Հայաստան խմբակցությունը ԱԺ-ում ձևավորեց քննիչ հանձնաժողով, վերջիվերջո ի՞նչ բացահայտեցին․ Ջուլհակյան

Ձերբակալվել է երկու անձ, այդ թվում` ՔՏՀԱՏՄ Երևանի տարածքային ստորաբաժանման բաժանմունքի պետը

Պաշտոնական այցով ՀՀ է ժամանել ԻԻՀ պաշտպանության և զինված ուժերի աջակցման նախարար Ազիզ Նասիրզադեն

Երևան-Բաթումի-Երևան միջազգային գնացքը կգործի հունիսի 14-ից

Դու է՞դ աղջիկն ես, Նա՛ռ, ինչո՞ւ ես քեզ դրել լուզեր քաղաքական թոշակառուի կարգավիճակում․ Հակոբյան

Քոչարյանը 10 տարի որբի հոգեբանությամբ է կառավարել, նա պարտված նախագահ է. Լիլիթ Մինասյան

Մտքեր են փոխանակվել ՀՀ-Ադրբեջան խաղաղության գործընթացի վերաբերյալ․ վարչապետն ընդունել է Աննիտա Դիմիտրիուին

Պուտինն ասաց, որ ավելի շատ սիրում են Մելանյային, քան ինձ. Թրամփ

Բյուրեղավանի վարչական ղեկավարի Կոմունալի բաժնի պետի աթոռի տակ մարտական նռնակ են տեղադրել

Նախկին նախագահների պաշտոնավարման օրոք մայրաքաղաքում բազմաթիվ մանկապարտեզներ են մասնավորեցվել. փոխքաղաքապետ

Հեռավոր գեղում ծվարած տխմարին հասանելի են միայն ամերիկյան բաց աղբյուրները. Հակոբյանը տվյալներ է հրապարակել

2026 թվականին Ռոբերտ Քոչարյանի քաղաքական վախճանն է լինելու. Անի Խաչատրյան

Վարչապետ դառնալու ամենամեծ շանսերն իմն են, բայց ես տենց տղա չեմ, ուրիշ ձևի տղա եմ. Աղազարյան

Խոսույթը մեր ընկերության ու ԱԺ նախագահի միջև ցանկացած կապի առկայության շուրջ կեղծ է ու անհիմն. «Ռոյալ Կասկադ»

Փոխվարչապետի գլխավորությամբ կայացել է ՓՄՁ զարգացման հերթական նիստը, տրվել են հանձնարարականներ

Լուրերը, թե կառուցված շենքերն առնչություն ունեն Ալեն Սիմոնյանի հետ, սուտ են. «Ալիանս պլազա» ընկերություն

«Պետականության վերականգնման ուղիները» ցուցադրությունը տեսնելու սուր անհրաժեշտություն զգացի. վարչապետ

Խուզարկություններ են իրականացվում ՀՀ քաղաքաշինության, տեխնիկական և հրդեհային անվտանգության տեսչական մարմնում

100 ծրագրից միայն 5-ում ունենք խնդիր. Ավինյանը՝ մանկապարտեզներում հայտնաբերված թերությունների մասին

Մարմարիկում անհետ կորած 2-ամյա երեխայի որոնումները շարունակվում են

Դատախազը դատարան է հանձնել Մեղրաշենում սպանություն կատարելու համար մեղադրվող անձի վերաբերյալ վարույթը

Կարգապահական տույժ է կիրառվել Հանրային ռադիոյի գործադիր տնօրեն Արմեն Քոլոյանի նկատմամբ

Հայաստանում երեխաների առևանգման դեպքեր չկան. ՆԳՆ-ն արձագանքել է տարածվող լուրերին

Երևանցիներն ազատվեցին 2025-ի հունվարից մայիս աղբահանության վճարը չվճարելու տուգանքներից. ինչպես վճարել հիմա

Դեռ կան մարդիկ, որոնք չեն հավատում՝ կաշառք չի կարելի վերցնել. փոխքաղաքապետը՝ պաշտոնյաների ձերբակալության մասին

Աթենք-Երևան չվերթի ինքնաթիռում ուսապարկից գումար գողացած օտարերկրացին ձերբակալվել է

Կիպրոսի Ներկայացուցիչների պալատի անդամները ծաղկեպսակ ու ծաղիկներ են դրել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Իրանը ԱՄՆ-ի հետ բանակցությունների նոր փուլի առաջարկ է ստացել

Երբ մատնում ես, որ 20 տարի բռնազավթած իշխանությունը կորցնելը «պրոբլեմ է», գյադայապետության գլավարներ. Սաֆարյան

Ժամանակավորապես կդադարեցվի հեռուստատեսային և ռադիոալիքների հեռարձակումը

ՀՀ պատվիրակությունը մասնակցել է «Կիբեռհանցագործությունների կանխարգելում և համագործակցություն» դասընթացին

Խոշոր խարդախության մեղադրանքով հետախուզվող 40-ամյա կինը հայտնաբերվել է Արմավիրում

Կաշառք ստանալու մեղադրանքով ձերբակալվել է քաղաքապետարանի 2 պաշտոնյա