«Եթե կարծում են՝ այդ նույն ահաբեկիչներն իրենց դուռը չեն ծեծելու, սխալվում են». դեսպանների այցը Շուշի խնդրահարույց է

ԱՄՆ, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի դեսպանները հրաժարվել են Շուշի այցելելու պաշտոնական Բաքվի հրավերից: Ինչպես հայտնում են ադրբեջանական լրատվամիջոցները, նախօրեին ադրբեջանական կառավարությունը 46 երկրի դեսպանների հրավիրել էր այցելել Ֆիզուլի (Վարանդա) և Շուշի: Սակայն ԵԱՀԿ Մինսկի համանախագահ երկրների դեսպանները բացակայել են: Շուշիում այցին մասնակցած դեսպաններին ուղեկցել է Ալիևի արտաքին քաղաքականության հարցով օգնական Հիքմեթ Հաջիևը: Նա հայտնել է, որ հրավերն ու այցելությունը կազմակերպվել է նախագահ Իլհամ Ալիևի հրահանգով:

Ադրբեջանական մամուլի հրապարակումներից պարզ է դառնում, որ դեսպանների մերժումը մեծ աղմուկ ու իրարանցում է առաջացրել Բաքվում. այնտեղ Ռուսաստանին, ԱՄՆ-ին և Ֆրանսիային՝ Մինսկի խմբի համանախագահող պետություններին, մեղադրում են «հայամետ» քաղաքականության համար:

Հիքմեթ Հաջիևն այս կապացությամբ տարածել է հայտարարություն, որտեղ այցին չմասնակցած դեսպանների քայլը որակել է որպես դեմարշ: «Այս քայլը կազդի այդ պետությունների հետ Ադրբեջանի հետագա հարաբերությունների վրա: Ամեն դեպքում, բացառությամբ Ֆրանսիայի, Ադրբեջանը ռազմավարական գործընկերություն է կառուցել ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի հետ: Եվ նման դիրքորոշումը հասարակության աչքում լուրջ վնաս կհասցնի այդ պետությունների հետ հարաբերությունների հետագա զարգացմանը»,- ասված է հայտարարության մեջ:

Շուշի այցելությանը մասնակցել են հետևյալ երկրների դեսպանները՝ Ավստրիա, Բելառուս,  Բուլղարիա, Բրազիլիա, Չինաստան, Աֆղանստան,  Ալժիր, Պաղեստին, Վրաստան, Խորվաթիա, Հորդանան, Իսրայել, Շվեդիա, Շվեյցարիա, Իտալիա,Կոլումբիա, Կորեա, Կատար, Լատվիա, Հունգարիա, Մալազիա, Մեքսիկա, Մարոկկո, Նիդերլանդներ, Պակիստան, Լեհաստան, Սերբիա, Սաուդյան Արաբիա,  Տաջիկստան, Թուրքիա, Ուկրաինա,Ճապոնիա, Հունաստան, Բելգիա, ԱՄԷ, Չիլի, Էստոնիա, Իրաք,  Իրան, Ղազախստան, Լիտվա, Լիբիա, Ռումինիա, Սլովակիա, Սուդան, Վենեսուելա: Շուշի են այցելել նաեւ ՄԱԿ-ի  Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի ներկայացուցիչը:

ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի անդամ Տաթևիկ Հայրապետյանը մեր զրույցում շուրջ չորս տասնյակ դեսպանների այցը Շուշի  խնդրահարույց որակեց. «Պարզ հարց՝ նրանք արդարացնո՞ւմ են հանցագործությունը և մարդու իրավունքների խախտումները, շատ լավ հասկանալով Շուշիի սիմվոլիկան»:

Անդրադառնալով ԵԱՀԿ Մինսկի համանախագահ երկրների դեսպանների՝ Շուշի չայցելելուն, Հայրապետյանը նկատեց՝ երկրներն այս քայլով ևս մեկ անգամ հաստատում են իրենց դիրքորոշումն առ այն, որ հակամարտությունը շարունակում է մնալ չլուծված և լուծումը կարող է լինել միայն խաղաղ բանակցության պայմաններում: «Ես նկատեցի,  որ Շուշի այցելած երկրների շարքում են ԵՄ երկրների ներկայացուցիչներ նույնպես, որոնք այդ քայլով հակասում են ԵՄ որդեգրած քաղաքականությանը: Այդ երկները պետք է ցուցաբերեն համապատասխան սկզբունքայնություն՝ իրենց ստանձնած դիրքորոշումը չխախտելու ուղղությամբ»:

Պատգամավորի խոսքով՝ դիվանագիտական հարաբերություններում առկա են խնդիրներ՝ որոնք պայմանավորված են ԱԳՆ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակով. «ԱԳՆ-ի նախարարի և փոխնախարարների հրաժարականներից հետո, այո, մենք ունենք խնդիրներ: Սակայն Մինսկի համանախագների այս դիրքորոշումը Հայաստանի համառ ու բարդ աշխատանքի արդյունքն է նաև, հսկայական աշխատանք է այս ուղղությամբ տարվում, և ես ցավում եմ, որ այսպիսի իրավիճակ է ստեղծվել»,-նկատեց Հայրապետյանը:

Դիտարկմանը, որ այցին ներկա է եղել նաև ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի ներկայացուցիչը, հարցին՝ ՀՀ-ն ի՞նչ կարող է սպասել ՄԱԿ-ի այս քայլից, Տաթևիկ Հայրապետյանը նշեց. «Դժվարանում եմ այս հարցով որևէ բան ասել: ՄԱԿ-ը շահագրգռված է Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակում հումանիտար օգնության ցուցաբերման հարցում: Այս այցը ակնհայտ քաղաքական ուղերձներ է իր մեջ պարունակում, խնդրահարույց եմ համարում Շուշի գնալը»:

ԱԺ պատգամավորը հիշեցրեց՝ Ադրբեջանի ԱԺ-ի ամփոփիչ նիստը, որում անդրադարձել է եղել Զանգեզուրին. «ԱԺ փոխխոսնակը բաց տեքստով ասել էր՝ որքան Ղարաբաղի հարցն էր կարևոր և այն լուծվեց, այդպես էլ պետք է լուծել Զանգեզուրի խնդիրը, որը իրենք դիտարկում են որպես «ադրբեջանական հող»: Այսինքն՝ այդ այցին մասնակցություն ունենալը և ագրեսիան արդարացնելը հրահրում է նոր ծավալապաշտական նկրտումներ: Եվ Շուշի այցելած երկրների ներկայացուցիչները ակամայից այս ամենի մի մասն են դառնում»,-ընդգծեց պատգամավորը:

Արցախի արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանն էլ մեր զրույցում շեշտեց՝ այն երկրները որոնք գնացել են Շուշի, լեգիտիմացրել են պատերազմը:

«Սա շատ տհաճ երևույթ է, միջազգային իրավունքի և ընդանրապես բարոյական նորմերի կոպիտ խախտում: Ի՞նչ է ստացվում՝ դեսպաններն այլևս այլ բան չունեն անելու, գնում են ու լեգիտիմացնում են Ադրբեջենի, Թուրքիայի և միջազգային ահաբեկիչների հանցավոր քաղաքականությունը: Ինչպես կարող են երկրները, որոնք մարդու իրավուքների և ժողովրդավարության ջատագովն են համարվում, այդպիսի քայլի գնան: Եթե իրենք կարծում են, որ վաղը այդ նույն ահաբեկիչներն իրենց դուռը չեն ծեծելու, չարաչար սխալվում են:  Շատ ուրախ եմ, որ ԵԱՀԿ Միսնկի համանախագահ երկրներից որևէ մեկի դեսպանը ներկա չէր այդ հանդիպմանը, դա մեզ համար շատ կարևոր է»:

Խոսելով՝ ՀՀ-ի ու Արցախի կատարած դիվանագիտական աշխատանքի և դրա արդյունքների մասին, Բաբայանը շեշտեց՝ մենք այլևս չպետք է հլու հնազանդ հետևենք այս ամենին.«Սա ևս մեկ անգամ մեր աչքերը բացում է և մենք տեսնում ենք իրականությունը: Այլևս ոչինչ  չպետք է մոռացության մատնենք: Մեր քայլերի համար այլևս չպետք է պատասխան տանք որևէ մեկին, պետք է գործենք հանուն մեր ազգային շահի՝ առանց նայելու որևէ մեկի թույլտվությանը ու կարծիքին»,-եզրափակեց պաշտոնյան:

Դիվանագիտական կորպուսի ղեկավարների Շուշի այցի մասին զրուցել ենք նաև քաղաքագետ Ստյոպա Սաֆարյանի հետ:

- Պարոն Սաֆարյան, ինչպե՞ս կմեկնաբանեք ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների՝ Շուշի այցից հրաժարվելը:

- Սա շատ զգայուն խնդիր է: Հարցը միայն մեծաթիվ զոհերը չեն, մասնակցելու դեպքում՝ իրենք հաստատելու էին այն տեսակետը, որ հարցերի լուծումը պատերազմն է: Իսկ Մինսկի խումբը նախկինում հայտարարել է արդեն, որ խնդրի լուծումը պետք է լինի բանակցային եղանակով: Դրանից հետո պետք է գնային մի տարածք որտեղ վերջերս արյունալի պատերազմ է եղե՞լ, ինչպես նաև հիշենք Շուշիի անկումը, որը տարօրինակ պայմաններում տեղի ունեցավ, ինչը ռուս-թուրքական, ադրբեջանական համաձայնության արդյունք էր, գնան այնտեղ ի՞նչ անեն:

- Մոտ 4 տասնյակ երկներ են այցելել Շուշի: Կարո՞ղ ենք սա համարել ՀՀ կառավարության և ԱԳՆ-ի բացթողումը, դիվանագիտական թերի աշխատանք: Ո՞րը պետք է լիներ ՀՀ-ի անելիքը:

Այո, իհարկե, թերացում է սա: Մենք պետք է այնպես աշխատեինք, որ Շուշիի այցելած երկների ցանկը մեծ չլիներ: Պետք էր աշխատել, հասկացել երկրներին, որ այս թեման «դժվար է մարսվում»: Ես կարծում եմ, դժվար չէր լինելու բացատրել օրինակ՝ Հունաստանին, Բուլղարիային կամ Լատվիային: Այդ երկրներին շատ բան պետք չէր բացատրել, ընդամենը պետք էր ասել այն, որ դա Ալիևի կողմից պատերազմը լեգտիտիմացնելու ու արդարացնելու քայլ է, ինչը վտանգավոր հետևանքներ է ունենալու: ՀՀ-ի անելիքը բացատարական աշխատանքներ կատարելն էր: ...Այո, Արտաքին գործերի նախարարի բացակայությունը թուլացնում է մեզ: Ստորին օղակի բացակայությունը խնդիրներ է ստեղծում մեր երկրի համար: Նոր կառավարություն ձևավորելիս պետք է շատ մեծ ուշադրություն դարձնել երկու կետի՝ սահման և դիվանագիտական հարաբերություններ: Ի վերջո հաջորդը այսպես կոչված «Զագեզուրի միջանցքի» հարցն է դրված: Մենք չպետք է թույլ տանք, որպեսզի օրինականացվի Արցախի հետ կատարվածը: Եթե մենք դա թույլ տանք, կնշանակի՝ ճանապարհ բացել մյուս ալիքի համար:

-Այսինքն՝ կարո՞ղ ենք համարել, որ այն երկրների դեսպանները, որոնք մասնակցել են այս այցին, լեգիտիմացնո՞ւմ են պատերազմը:

Այո, կարող ենք: Այնտեղ  գովերգում են հաղթանակը, պատերազմն են փառաբանում: Սա եղել է պատերազմը օրինակացնելու ակցիա, իսկ երկների ներկայացուցիչները, իրենց կամքից անկախ, դարձել են դրան մասնակից:

- Պարոն Սաֆարյան, Շուշի այցելել է նաև ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի ներկայացուցիչը: Սա ի՞նչ կարող է նշանակել: ՀՀ-ն այս այցից ի՞նչ եզրահանգման պետք է գա:

- Այս հարցով մենք մեր դժգոհությունը պետք է արտահայտենք, որովհետև պատերազմի ընթացքում այս նույն գործակալությունը հրաժարվեց մուտք գործել այդ տարածք, պատճառաբանելով, թե Ադրբեջանը չի թողնում հումանիտար օգնություն ցուցաբերել: Ես հիշում եմ, որ Բաքվում ՄԱԿ-ի գրասենյակի ղեկավարը անթույլատրելի, անհավասար հայտարարություն արեց՝ Գանձակի օդանավակայնի պայթյունի հետևանքով եղած զոհերի կապացությամբ, սակայն նույնպիսի մտահոգություն չհայտնեց Ստեփանակերտի կամ Շուշիի քաղաքացիական օբյեկտների վրա կրակելու և զոհերի վերաբերյալ: ՄԱԿ-ն իրավունք չուներ մասնակից լինելու այս ամենին: Պետք է նրանց բացատրել, թե ինչի մեջ են ներքաշվել: Այցի նպատակը եղել է հայկական տարածքների բռնի ազատագրման հերոսացումը՝ որը եղել է արյունալի ճանապարհով:

Նշենք, որ թեմայի վերաբերյալ գրավոր հարցում ենք ուղարկել նաեւ ՀՀ ԱԳՆ-ին, որի պատասխանը ստանալուն պես կհրապարակենք:

Անյուտա Աթանեսյան

Տպել
3703 դիտում

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար