Երևան
12 °C
ԱՄՆ, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի դեսպանները հրաժարվել են Շուշի այցելելու պաշտոնական Բաքվի հրավերից: Ինչպես հայտնում են ադրբեջանական լրատվամիջոցները, նախօրեին ադրբեջանական կառավարությունը 46 երկրի դեսպանների հրավիրել էր այցելել Ֆիզուլի (Վարանդա) և Շուշի: Սակայն ԵԱՀԿ Մինսկի համանախագահ երկրների դեսպանները բացակայել են: Շուշիում այցին մասնակցած դեսպաններին ուղեկցել է Ալիևի արտաքին քաղաքականության հարցով օգնական Հիքմեթ Հաջիևը: Նա հայտնել է, որ հրավերն ու այցելությունը կազմակերպվել է նախագահ Իլհամ Ալիևի հրահանգով:
Ադրբեջանական մամուլի հրապարակումներից պարզ է դառնում, որ դեսպանների մերժումը մեծ աղմուկ ու իրարանցում է առաջացրել Բաքվում. այնտեղ Ռուսաստանին, ԱՄՆ-ին և Ֆրանսիային՝ Մինսկի խմբի համանախագահող պետություններին, մեղադրում են «հայամետ» քաղաքականության համար:
Հիքմեթ Հաջիևն այս կապացությամբ տարածել է հայտարարություն, որտեղ այցին չմասնակցած դեսպանների քայլը որակել է որպես դեմարշ: «Այս քայլը կազդի այդ պետությունների հետ Ադրբեջանի հետագա հարաբերությունների վրա: Ամեն դեպքում, բացառությամբ Ֆրանսիայի, Ադրբեջանը ռազմավարական գործընկերություն է կառուցել ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի հետ: Եվ նման դիրքորոշումը հասարակության աչքում լուրջ վնաս կհասցնի այդ պետությունների հետ հարաբերությունների հետագա զարգացմանը»,- ասված է հայտարարության մեջ:
Շուշի այցելությանը մասնակցել են հետևյալ երկրների դեսպանները՝ Ավստրիա, Բելառուս, Բուլղարիա, Բրազիլիա, Չինաստան, Աֆղանստան, Ալժիր, Պաղեստին, Վրաստան, Խորվաթիա, Հորդանան, Իսրայել, Շվեդիա, Շվեյցարիա, Իտալիա,Կոլումբիա, Կորեա, Կատար, Լատվիա, Հունգարիա, Մալազիա, Մեքսիկա, Մարոկկո, Նիդերլանդներ, Պակիստան, Լեհաստան, Սերբիա, Սաուդյան Արաբիա, Տաջիկստան, Թուրքիա, Ուկրաինա,Ճապոնիա, Հունաստան, Բելգիա, ԱՄԷ, Չիլի, Էստոնիա, Իրաք, Իրան, Ղազախստան, Լիտվա, Լիբիա, Ռումինիա, Սլովակիա, Սուդան, Վենեսուելա: Շուշի են այցելել նաեւ ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի ներկայացուցիչը:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի անդամ Տաթևիկ Հայրապետյանը մեր զրույցում շուրջ չորս տասնյակ դեսպանների այցը Շուշի խնդրահարույց որակեց. «Պարզ հարց՝ նրանք արդարացնո՞ւմ են հանցագործությունը և մարդու իրավունքների խախտումները, շատ լավ հասկանալով Շուշիի սիմվոլիկան»:
Անդրադառնալով ԵԱՀԿ Մինսկի համանախագահ երկրների դեսպանների՝ Շուշի չայցելելուն, Հայրապետյանը նկատեց՝ երկրներն այս քայլով ևս մեկ անգամ հաստատում են իրենց դիրքորոշումն առ այն, որ հակամարտությունը շարունակում է մնալ չլուծված և լուծումը կարող է լինել միայն խաղաղ բանակցության պայմաններում: «Ես նկատեցի, որ Շուշի այցելած երկրների շարքում են ԵՄ երկրների ներկայացուցիչներ նույնպես, որոնք այդ քայլով հակասում են ԵՄ որդեգրած քաղաքականությանը: Այդ երկները պետք է ցուցաբերեն համապատասխան սկզբունքայնություն՝ իրենց ստանձնած դիրքորոշումը չխախտելու ուղղությամբ»:
Պատգամավորի խոսքով՝ դիվանագիտական հարաբերություններում առկա են խնդիրներ՝ որոնք պայմանավորված են ԱԳՆ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակով. «ԱԳՆ-ի նախարարի և փոխնախարարների հրաժարականներից հետո, այո, մենք ունենք խնդիրներ: Սակայն Մինսկի համանախագների այս դիրքորոշումը Հայաստանի համառ ու բարդ աշխատանքի արդյունքն է նաև, հսկայական աշխատանք է այս ուղղությամբ տարվում, և ես ցավում եմ, որ այսպիսի իրավիճակ է ստեղծվել»,-նկատեց Հայրապետյանը:
Դիտարկմանը, որ այցին ներկա է եղել նաև ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի ներկայացուցիչը, հարցին՝ ՀՀ-ն ի՞նչ կարող է սպասել ՄԱԿ-ի այս քայլից, Տաթևիկ Հայրապետյանը նշեց. «Դժվարանում եմ այս հարցով որևէ բան ասել: ՄԱԿ-ը շահագրգռված է Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակում հումանիտար օգնության ցուցաբերման հարցում: Այս այցը ակնհայտ քաղաքական ուղերձներ է իր մեջ պարունակում, խնդրահարույց եմ համարում Շուշի գնալը»:
ԱԺ պատգամավորը հիշեցրեց՝ Ադրբեջանի ԱԺ-ի ամփոփիչ նիստը, որում անդրադարձել է եղել Զանգեզուրին. «ԱԺ փոխխոսնակը բաց տեքստով ասել էր՝ որքան Ղարաբաղի հարցն էր կարևոր և այն լուծվեց, այդպես էլ պետք է լուծել Զանգեզուրի խնդիրը, որը իրենք դիտարկում են որպես «ադրբեջանական հող»: Այսինքն՝ այդ այցին մասնակցություն ունենալը և ագրեսիան արդարացնելը հրահրում է նոր ծավալապաշտական նկրտումներ: Եվ Շուշի այցելած երկրների ներկայացուցիչները ակամայից այս ամենի մի մասն են դառնում»,-ընդգծեց պատգամավորը:
Արցախի արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանն էլ մեր զրույցում շեշտեց՝ այն երկրները որոնք գնացել են Շուշի, լեգիտիմացրել են պատերազմը:
«Սա շատ տհաճ երևույթ է, միջազգային իրավունքի և ընդանրապես բարոյական նորմերի կոպիտ խախտում: Ի՞նչ է ստացվում՝ դեսպաններն այլևս այլ բան չունեն անելու, գնում են ու լեգիտիմացնում են Ադրբեջենի, Թուրքիայի և միջազգային ահաբեկիչների հանցավոր քաղաքականությունը: Ինչպես կարող են երկրները, որոնք մարդու իրավուքների և ժողովրդավարության ջատագովն են համարվում, այդպիսի քայլի գնան: Եթե իրենք կարծում են, որ վաղը այդ նույն ահաբեկիչներն իրենց դուռը չեն ծեծելու, չարաչար սխալվում են: Շատ ուրախ եմ, որ ԵԱՀԿ Միսնկի համանախագահ երկրներից որևէ մեկի դեսպանը ներկա չէր այդ հանդիպմանը, դա մեզ համար շատ կարևոր է»:
Խոսելով՝ ՀՀ-ի ու Արցախի կատարած դիվանագիտական աշխատանքի և դրա արդյունքների մասին, Բաբայանը շեշտեց՝ մենք այլևս չպետք է հլու հնազանդ հետևենք այս ամենին.«Սա ևս մեկ անգամ մեր աչքերը բացում է և մենք տեսնում ենք իրականությունը: Այլևս ոչինչ չպետք է մոռացության մատնենք: Մեր քայլերի համար այլևս չպետք է պատասխան տանք որևէ մեկին, պետք է գործենք հանուն մեր ազգային շահի՝ առանց նայելու որևէ մեկի թույլտվությանը ու կարծիքին»,-եզրափակեց պաշտոնյան:
Դիվանագիտական կորպուսի ղեկավարների Շուշի այցի մասին զրուցել ենք նաև քաղաքագետ Ստյոպա Սաֆարյանի հետ:
- Պարոն Սաֆարյան, ինչպե՞ս կմեկնաբանեք ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների՝ Շուշի այցից հրաժարվելը:
- Սա շատ զգայուն խնդիր է: Հարցը միայն մեծաթիվ զոհերը չեն, մասնակցելու դեպքում՝ իրենք հաստատելու էին այն տեսակետը, որ հարցերի լուծումը պատերազմն է: Իսկ Մինսկի խումբը նախկինում հայտարարել է արդեն, որ խնդրի լուծումը պետք է լինի բանակցային եղանակով: Դրանից հետո պետք է գնային մի տարածք որտեղ վերջերս արյունալի պատերազմ է եղե՞լ, ինչպես նաև հիշենք Շուշիի անկումը, որը տարօրինակ պայմաններում տեղի ունեցավ, ինչը ռուս-թուրքական, ադրբեջանական համաձայնության արդյունք էր, գնան այնտեղ ի՞նչ անեն:
- Մոտ 4 տասնյակ երկներ են այցելել Շուշի: Կարո՞ղ ենք սա համարել ՀՀ կառավարության և ԱԳՆ-ի բացթողումը, դիվանագիտական թերի աշխատանք: Ո՞րը պետք է լիներ ՀՀ-ի անելիքը:
- Այո, իհարկե, թերացում է սա: Մենք պետք է այնպես աշխատեինք, որ Շուշիի այցելած երկների ցանկը մեծ չլիներ: Պետք էր աշխատել, հասկացել երկրներին, որ այս թեման «դժվար է մարսվում»: Ես կարծում եմ, դժվար չէր լինելու բացատրել օրինակ՝ Հունաստանին, Բուլղարիային կամ Լատվիային: Այդ երկրներին շատ բան պետք չէր բացատրել, ընդամենը պետք էր ասել այն, որ դա Ալիևի կողմից պատերազմը լեգտիտիմացնելու ու արդարացնելու քայլ է, ինչը վտանգավոր հետևանքներ է ունենալու: ՀՀ-ի անելիքը բացատարական աշխատանքներ կատարելն էր: ...Այո, Արտաքին գործերի նախարարի բացակայությունը թուլացնում է մեզ: Ստորին օղակի բացակայությունը խնդիրներ է ստեղծում մեր երկրի համար: Նոր կառավարություն ձևավորելիս պետք է շատ մեծ ուշադրություն դարձնել երկու կետի՝ սահման և դիվանագիտական հարաբերություններ: Ի վերջո հաջորդը այսպես կոչված «Զագեզուրի միջանցքի» հարցն է դրված: Մենք չպետք է թույլ տանք, որպեսզի օրինականացվի Արցախի հետ կատարվածը: Եթե մենք դա թույլ տանք, կնշանակի՝ ճանապարհ բացել մյուս ալիքի համար:
-Այսինքն՝ կարո՞ղ ենք համարել, որ այն երկրների դեսպանները, որոնք մասնակցել են այս այցին, լեգիտիմացնո՞ւմ են պատերազմը:
- Այո, կարող ենք: Այնտեղ գովերգում են հաղթանակը, պատերազմն են փառաբանում: Սա եղել է պատերազմը օրինակացնելու ակցիա, իսկ երկների ներկայացուցիչները, իրենց կամքից անկախ, դարձել են դրան մասնակից:
- Պարոն Սաֆարյան, Շուշի այցելել է նաև ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի ներկայացուցիչը: Սա ի՞նչ կարող է նշանակել: ՀՀ-ն այս այցից ի՞նչ եզրահանգման պետք է գա:
- Այս հարցով մենք մեր դժգոհությունը պետք է արտահայտենք, որովհետև պատերազմի ընթացքում այս նույն գործակալությունը հրաժարվեց մուտք գործել այդ տարածք, պատճառաբանելով, թե Ադրբեջանը չի թողնում հումանիտար օգնություն ցուցաբերել: Ես հիշում եմ, որ Բաքվում ՄԱԿ-ի գրասենյակի ղեկավարը անթույլատրելի, անհավասար հայտարարություն արեց՝ Գանձակի օդանավակայնի պայթյունի հետևանքով եղած զոհերի կապացությամբ, սակայն նույնպիսի մտահոգություն չհայտնեց Ստեփանակերտի կամ Շուշիի քաղաքացիական օբյեկտների վրա կրակելու և զոհերի վերաբերյալ: ՄԱԿ-ն իրավունք չուներ մասնակից լինելու այս ամենին: Պետք է նրանց բացատրել, թե ինչի մեջ են ներքաշվել: Այցի նպատակը եղել է հայկական տարածքների բռնի ազատագրման հերոսացումը՝ որը եղել է արյունալի ճանապարհով:
Նշենք, որ թեմայի վերաբերյալ գրավոր հարցում ենք ուղարկել նաեւ ՀՀ ԱԳՆ-ին, որի պատասխանը ստանալուն պես կհրապարակենք:
Անյուտա Աթանեսյան
ԱՄՆ-ը՝ աշխարհի ուշադրության կենտրոնում. թեժ պայքարից հետո ինչպես են կազմակերպվելու նախագահական ընտրությունները
Այն, որ «Բալասանյան դաշինք»-ը վայր է դրել մանդատները, մամուլից ենք իմացել, քննարկում չենք ունեցել. Ալեքսանյան
Աշնանային Երևանում ընթրեցի Իսլանդիայի նախկին առաջին տիկին, իմ լավ բարեկամ Էլիզա Ռիդի հետ. Հակոբյան (տեսանյութ)
Ղազախստանն աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ երկկողմ հարաբերություններում նոր էջ բացելու ձգտումներին. Տոկաև
Վալենսիայում ջրհեղեղի պատճառով դասերը չեղարկվել են, սահմանափակումներ են մտցվել. հայտնի է 220 զոհի մասին
Ուշիի ոլորաններում տեղի ունեցած խոշոր ավտովթարի զոհերի թիվն ավելացել է. ովքեր են մահացածներն ու վիրավորները
Սերժ Սարգսյանի եղբորորդի Նարեկ Սարգսյանն ազատ է արձակվել ՔԿՀ-ից
Միջազգային գիտաժողով, ներկայացումներ. Երևանում անցկացվում են Ֆրանկոֆոն թատերական ամենամյա հանդիպումները
Գերմանիայի ԱԳ նախարարը չհայտարարված այցով ժամանել է Կիև
Իշխան Սաղաթելյանն իր մեջ «ուժ է գտել» ու խոսել. ի՞նչ «հրաշքի» կամ «արմագեդոնի» է նա սպասում
Ձևավորվել են ՆԳՆ ոստիկանության չորս հենասյունային ուղղություններից ևս երկուսը
Առողջապահության նախարարությունն ու ֆրանսիական Վիեննը համագործակցության նոր ուղղություններ կծրագրեն
Ռուսաստանի և Ադրբեջանի վարչապետները համագործակցության հարցեր են քննարկել
Ծաղրածուներին քաղաքական դաշտ բերել չի կարելի, Հայկ Մարությանը, թե ամոթ ունենա, հողում գլուխը կթաղի. Խաչատրյան
Աննա Հակոբյանը ներկա է գտնվել ՀՀ Ազգային հերոս Վահագն Ասատրյանի հիշատակին նվիրված հուշ-ցերեկույթին (տեսանյութ)
Շիրակի մարզպետը մեկնում է արձակուրդ. ով կփոխարինի Մուշեղ Մուրադյանին
Թբիլիսիի կենտրոնում մեկնարկել է ընդդիմության հանրահավաքը. Ռուսթավելիի պողոտան փակվել է (տեսանյութ)
Մեքենաներ են բախվել, «Գազել»-ը կողաշրջվել է. կան տուժածներ (լուսանկարներ)
Վրաստանում ուժեղացվել է խորհրդարանի շենքի անվտանգությունը. ԶԼՄ ներկայացուցիչներին խնդրել են լքել այն
Տնտեսության դիվերսիֆիկացում և ոչ միայն. ինչ են քննարկել Գևորգ Պապոյանն ու ԵՄ պատվիրակության ղեկավարը
30-ամյա տղամարդու սպանության համար մեղադրանք է ներկայացվել 29-ամյա համագյուղացուն. ինչ է կատարվել Մեղրաշենում
Ucom-ի աշխատակիցները մասնակցել են Վայոց Ձորում անտառի վերականգման աշխատանքին
Աշխատանքային առօրյա. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել
Քիմ Քարդաշյանը կրել է արքայադուստր Դիանայի խաչը․ նա աճուրդում այն գնել է 200 հազար դոլարով
Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի գլխավորած պատվիրակությունը կմեկնի Բաքու՝ մասնակցելու COP29-ին
Ագարակցիները նշեցին Ագարակ քաղաքի 75-ամյակը
Երգող շատրվանի սիրահարը պետք է գնա Գյումրի՝ տեսնի, պատմական քաղաքը բոլորովին նոր տեսք է ունենալու․ Պապոյան
Հրատապ ծրագրերում Փարաքարից մինչ Զվարթնոց ընկած համայնքների ճանապարհի նորոգումը կա՞. Մանավազյանը՝ Սանոսյանին
5-ի փոխարեն՝ 2 րոպեում․ «Հաջողակից՝ սկսնակին» ծրագրով գնված սարքերը արագացրել են աշխատանքը, բարձրացրել որակը
Բանկերը պարտավոր են փոխանակել թղթադրամները, մետաղադրամները, բավարարել պահանջարկը՝ ներառյալ 100 դրամանոցի. ԿԲ
Գնել Սանոսյանը թուրք գործընկերոջ հետ քննարկել է Գյումրի-Կարս երկաթուղու վերագործարկման հնարավորությունները
Հայաստանը մինչև տարեվերջ կվերացնի ԵՄ ավիացիոն «սև ցուցակ»-ում հայտնվելու պատճառ դարձած վերջին թերությունը
Եվրոն թանկացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 4-ին
Հաստատվել է ՀՀ տարածքում քաղաքացիական օդանավի ավիացիոն պատահարի քննության վերջնական հաշվետվությունը
Սպասվում են ուժգին քամու պոռթկումներ, 0-ից ցածր ջերմաստիճան, ձյան տեղումներ
Գյումրիում ՔՊ-ի քաղաքապետի թեկնածուն Կարեն Սարուխանյանն է
Սիմոնյանը Իզաբել Սանտիագոյի և Ալֆորվիլի քաղաքապետի հետ քննարկել է միջխորհրդարանական համագործակցության հարցեր
ՌԴ-ում ՀՀ դեսպան Գուրգեն Արսենյանն իր հավատարմագրերը կհանձնի Վլադիմիր Պուտինին
Քաղաքական իմպոտենտությունը բուժում չունի ու այդ նպատակով Մոսկվա մեկնելը ապարդյուն է. Չախոյան
Ակնկալում ենք համատեղ աշխատանք՝ ամրապնդելու մեր երկկողմ հարաբերությունները. Փաշինյանը՝ Սանդուին
© 2024 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT