Մեր խնդիրն այն չէ, որ կոռուպցիան ծավալվի, մենք էլ վազենք, բռնենք, մեր խնդիրն այն է, որ կանխարգելենք դա. Նիկոլ Փաշինյան

Օրեր առաջ հրապարակվեց «Transparency International» կազմակերպության կոռուպցիայի ընկալման ցուցիչը 2022 թվականի զեկույցը, համաձայն որի՝ Հայաստանի Հանրապետությունն այս վարկանիշում որոշակի նահանջ է գրանցել: 

Կառավարության այսօրվա նիստում անդրադառնալով սրան՝ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ասաց.

«Մենք այսօր Կառավարության նիստին հրավիրել ենք նաև «Transparency International» հակակոռուպցիոն կենտրոնի ծրագրերի ղեկավար Վարուժան Հոկտանյանին, Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի նախագահ Հայկուհի Հարությունյանին, Բարձրագույն դատական խորհրդի նախագահ Կարեն Անդրեասյանին, որպեսզի փորձենք հասկանալ, թե ինչն է նման հետընթացի պատճառը, որովհետև սա շատ կարևոր ցուցիչ է մեզ համար և հակակոռուպցիոն քաղաքականության մեր ռազմավարության մեջ մենք այս ցուցիչում առաջընթաց արձանագրելու շատ հստակ նպատակադրում ունենք և մինչև 2026 թվականը որոշակի գործողությունների պլան ունենք, և այս ցուցիչի թեկուզ ոչ շատ մեծ և ոչ շատ նշանակալի նահանջը մեզ համար անհանգստացնող ահազանգ է»:

Ծրագրերի ղեկավար Վարուժան Հոկտանյանն էլ նկատեց՝ Կոռուպցիայի ընկալման համաթիվը «Transparency International» միջազգային կազմակերպության հետազոտական պրոդուկտներից մեկն է: Վերջինիս խոսքով՝ այդ ցուցիչի հաշվարկն իրականացվում է 1995 թվականից, և 2003 թվականից Հայաստանը ևս գտնվում է դասակարգման աղյուսակում, և սա 20-րդ տարին է, որ Հայաստանը կա այդ սանդղակում: Վերջինս մանրամասնեց նաև մի քանի շատ կարևոր ճշտումներ:

«Առաջինը՝ սա միայն հանրային սեկտորի կոռուպցիոն պատկերն է ցույց տալիս: Երկրորդը՝ այս ցուցիչը միայն գործարարների և փորձագետների ընկալումն է ցույց տալիս, ընդ որում՝ տվյալ երկրի և տվյալ երկրի հետ առնչվող, և երրորդ կարևոր արձանագրումը, որ կազմակերպությունն ինքը չէ, որ հաշվարկում է: Ներկա դրությամբ կա 13 ուսումնասիրություն՝ 12 հայտնի միջազգային կազմակերպություններ, օրինակ՝ Համաշխարհային բանկ, Համաշխարհային տնտեսական ֆորում, Freedom house և այլն, որոնք անում են ուսումնասիրություններ, այսպես ասած, «լավ կառավարման» ոլորտում: Կոնկրետ Հայաստանի դեպքում վեց աղբյուր կա, որոնք ընդգրկում են Հայաստանն իրենց ուսումնասիրություններում: Այդ ուսումնասիրություններից առանձնացվում են կոռուպցիային վերաբերող ցուցիչները, դրանից հանվում է միջին թվաբանականը, և դա հենց միջին ցուցիչն է»,- մանրամասնեց Հոկտանյանը:

Ըստ նրա՝ 2012-ի մինչև 2018 թվականը այդ ցուցիչը տատանվել է 33-35-ի միջև (Ցուցիչը գնահատվում է 0-100 սանդղակով): Դրանից հետո՝ երկու տարիների ընթացքում, բավականին կտրուկ առաջընթաց է եղել. «2019 թվականին այդ ցուցիչը միանգամից հասավ 42-ի, 2020 թվականին այն ևս 7 միավորով ավելացավ: Պետք է ասեմ, որ այդ տարբերությամբ 2012-2020 թվականներին Հայաստանն աշխարհում առաջինն էր, աճը շատ տպավորիչ էր: Հաջորդ տարի՝ 2021-ին, այդ աճը կանգնեց և այս տարի արդեն նահանջեց: Հիմա, երբ նայում ենք նահանջը, այն վիճակագրորեն զգալի չէ, այնպես որ, որպես այդպիսին, խնդիր չունենք, բայց անհանգստանալու կարիք կա, համենայնդեպս 3 միավորով նահանջը քիչ չէ»:

Վարուժան Հոկտանյանի խոսքով՝ Հայաստանի ցուցիչը հաշվելուց օգտագործվող այդ վեց աղբյուրներից առավել մեծ նահանջ, մոտավորապես՝ այդ 3 միավորի 75%-ը, տվել է Համաշխարհային տնտեսական ֆորումի ուսումնասիրությունը:

«Հիմնականում երկու տիպի հարցեր են, առաջինը, թե բիզնեսները որքան են ապօրինի վճարներ կատարում պետական տարբեր ծառայությունների՝ հարկային, մաքսային, լիցենզիաներ, կոմունալ վճարներ, կա արդյո՞ք այդ երևույթը, թե՞ ոչ: Երկրորդ հարցը, որ նույնպես հաշվի է առնվել, թե որքանով են հանրային միջոցները մասնավորին ուղղվում ոչ օրինական ձևով, սովորաբար դա գնումների և այլ գործընթացների միջոցով է արվում, և այստեղ նաև միջնորդավորված ձևով երևում է այն երևույթը, որը կոչվում է պետության զավթում: Դասական սահմանումը հետևյալն է, երբ ֆինանսաօլիգարխիկ խմբերը սկսում են թելադրել Կառավարությանը՝ գործադիր իշխանությանը և օրենսդիր իշխանությանը, այսինքն՝ օրենքները սկսում են ընդունվել նրանց օգտին: Մնացած 25%-ը կապված են դատական իշխանության, օրենսդիր մարմինների խնդիրների հետ»,- նշեց Հոկտանյանը:

Նիկոլ Փաշինյանն էլ արձագանքելով՝ ասաց՝ պատկերը մխիթարող չէ, քանի որ չկա առաջընթաց: Եթե կա հետընթաց, արդեն պրոբլեմ է, և կարելի է արձանագրել, որ այս ցուցիչը մարդկանց ընկալումն է ցույց տալիս, որոնք շփվում են տարբեր պետական մարմինների հետ:

«Այն որ նշեցիք, թե բիզնեսն ինչպիսի ապօրինի վճարումներ է իրականացնում տարբեր պետական մարմիններին, մենք դրա մասին գիտենք: Հստակ վիճակագրություն չունեմ, բայց 2022 թվականին, եթե չասեմ՝ բազմաթիվ, ապա առնվազն մի քանի հիշարժան ձերբակալություններ ենք ունեցել այդ առումով: Կարևոր եմ համարում, որ այս քննարկումն այս դահլիճում տեղի ունենա, որովհետև գործնականում հիմա դահլիճում ներկա է այն մարդկանց մեծ մասը, ում որոշումների կայացման արդյունքում այս ընկալումները առաջանում և ձևավորվում են: Նաև ուզում եմ ընդգծել, որ ինձ համար և մեզ համար բացարձակապես անընդունելի է նման հետընթացը և առաջընթացի բացակայությունը»,- նշեց վարչապետը:

Վերջինիս խոսքով՝ այս իրավիճակը շատ խորը պետք է ուսումնասիրվի հակակոռուպցիոն քաղաքականության ռազմավարության տեսակետից, և պետք է հասկական, թե ի՞նչ լրացուցիչ քայլեր պետք է ձեռնարկեն, որպեսզի Հայաստանը շարունակի տպավորիչ առաջընթացի տիրույթում հայտնվել:

«Այո՛, մենք դատական համակարգում էլ խնդիրներ ունենք, և վերջին օրերին, օրինակ, շատ քննարկումներ եղան Ազգային ժողովում տեղի ունեցած իրադարձությունների վերաբերյալ, որ Գլխավոր դատախազը Ազգային ժողով էր մտել պատգամավորների անձեռնմխելիությունից զրկելու հարցով: Կան գործեր, որոնց վաղեմության ժամկետն անցել է, բայց դա չի կարող նշանակել, որ որևէ մեկը կարող է քրեական պատասխանատվությունից ազատվել, բայց հաջորդ հարցը, որ ծագում է, հետևյալն է՝ իսկ ինչո՞ւ է անցել վաղեմության ժամկետը: Որովհետև քննությունները հետաձգվել են, ձգձգվել, տևել են տարիներ: Մենք տեսնում ենք, որ արդեն դատարան գնացած գործերն են ձգձգվում՝ տարիներով չհասնելով կոնկրետ եզրագծի, և մարդկանց ընկալումը դրանից փոխվում է, որովհետև մարդիկ չեն հասկանում լավ գործը քննեցինք, քննեցինք, քննեցինք ուղարկեցինք դատարան, դատարանում քննեցինք մի օր մեկն է հիվանդ, մյուսը՝ կարևոր գործ ունի, և այսպես շարունակ: Սա կոմպլեկս խնդիր է, և այս հարցերը մեզ անհանգստացնում են»,- շեշտեց Կառավարության ղեկավարը:

Վերջինս նաև նկատեց՝ այն, որ տարբեր օղակներում մենք ունենք կոռուպցիա, դա մենք գիտենք մեր արած բացահայտումներից. «Վերջին շրջանում շատ աղմկոտ կոռուպցիոն գործեր են բացահայտել Սննդի անվտանգության տեսչությունում, Մաքսային ծառայությունում, Կառավարությունում և այլն, և այդպես շարունակ: Բայց մեր խնդիրն այն չէ, որպեսզի կոռուպցիան ծավալվի, մենք էլ հետևից վազենք, բռնենք՝ սկսենք ձերբակալել, մեր խնդիրն այն է, որ կանխարգելենք կոռուպցիան»:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
1285 դիտում

Yandex Go-ում հայտնվել է հնարավորություն՝ պատվիրելու ուղևորություններ քաղաքների միջև

Կրակոցներն անհանգստացնում են, բայց Հայաստանը ձգտում է խաղաղության. Արմեն Խաչատրյան

Նորատուս գյուղում գայլերը հոշոտել են շուրջ 70 գառ

Ամիօ լիզինգ. խելացի ընտրություն տեխնիկական վերազինման համար

Լավ, հոգեհանգիստ լինի՝ կարելի է համալիրում անել, բայց հարսանիք՝ ոչ, խելագարվել կարելի է ուղղակի. վարչապետ

Թոքաբանության ազգային կենտրոնը միացվում է Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային կենտրոնին

ԱԺ-ն ամբողջությամբ ընդունել է ցեմենտի ներքին շուկան և արտադրությունը պաշտպանելու նախագիծը և այլ նախագծեր

Ձրի հասկացության հետ մեր վերաբերմունքը պետք է ճշգրտենք. այս աթոռի վրա մի ժամ նստելը կոնկրետ գին ունի. վարչապետ

Նոր Նորք վարչական շրջանի ղեկավար է նշանակվել

15-ամյա պատանին վիճաբանության ժամանակ դանակով հարվածել է 16-ամյա եղբորը

Պայթյուն Ստավրոպոլում. սպանվել են ՌԴ ԶՈՒ վետերան, քաղաքային վարչակազմի պաշտոնյա Զաուր Գուրցիևը և ևս մեկ անձ

Ապրիլին վարձու աշխատողի չձևակերպման դեպքեր արձանագրվել են 70 հարկ վճարողի մոտ․ տուգանքի չափը՝ 49.5 մլն դրամ

Պուտինը շնորհավորել է միության գործընկերներին և ՀՀ վարչապետին ԵԱՏՄ օրվա կապակցությամբ

Մանկապարտեզի նախկին տնօրենի կողմից հափշտակվել է առանձնապես խոշոր չափերով գումար. նախաքննությունն ավարտվել է

Մասկը հեռանում է պետական պաշտոնից

Ապարան-Քուչակ ճանապարհի ավտովթարից տուժել է 12 անձ, Վանաձորում՝ 5 անձ. նախարարը հորդորում է զգոն լինել

12 մարդ տուժել է, մեկը՝ մահացել. խոշոր ավտովթար-հրդեհ Ապարան-Քուչակ ճանապարհին

Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Խոզնավար բնակավայրի ուղղությամբ. վնասվել է տուն

1 զոհ և 4 վիրավոր, խոշոր ավտովթար Վանաձորում. լուսանկարներ

Երևանում ավտոմեքենաներ են այրվել

Կայացել է «Իմ քայլը» հիմնադրամի «Ստեղծենք միասին» նախագծի բարեգործական ընթրիքը. տեսանյութ

Վարդան Մինասյանը և մարզչական շտաբը լքում են «Արարատ-Արմենիա»-ն

Պտտահողմը Շիրակի մարզի Հառիճ գյուղից. տեսանյութ

ԱՊՀ անդամ պետությունների զբոսաշրջության հարցերով խորհրդի նիստ է տեղի ունեցել

Կայացավ հերթական հանդիպումս երիտասարդների հետ. Ալեն Սիմոնյան

Խաղաղության հասնելու ժամանակն է, համաձայնագրի ստորագրումը կարևոր է ԱՄՆ-ի համար. Թրամփն Ալիևին նամակ է գրել

Ռուսաստանի և Թուրքիայի արտգործնախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել

Կանարյան կղզիներում միգրանտներին տեղափոխող նավ է խորտակվել. կան զոհեր

Ուրախ էի մասնակցել միջոցառմանը Սարդարապատում, որը ընդգծեց ուժեղ հայկական պետականության կարևորությունը. Գալագեր

Պաշտպանության փոխնախարարի գլխավորած պատվիրակությունը մասնակցում է «IDET» 18-րդ միջազգային ցուցահանդեսին

«Հավատարիմ ստրուկները». ընդդիմությունը Ռուսաստանի «ոտքերն» է ընկել. տեսանյութ

Հանրապետության տոնի առթիվ ՆԳՆ մի շարք ծառայողներ պարգևատրվել են պետական բարձր պարգևներով

Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու մոտոցիկլը. մոտոցիկլավարը տեղափոխվել է հիվանդանոց

Հայտնի են ռուս-ուկրաինական բանակցությունների նոր փուլի օրն ու վայրը. Լավրովը հայտարարություն է արել

Ջրի կուտակման ավազանի մոտակայքում քաղաքացին ձորն է ընկել

Մոսկվան պատրաստ է խաղաղության, բայց ոչ ցանկացած գնով. Պուտինը պայմաններ է առաջադրել

Կոտայքում մեքենաներ են բախվել․ կա 7 վիրավոր, բոլորը երեխաներ են

Ժողովրդին կոչով դիմող Քոչարյանին հիշեցրեք, որ կապ չունի հայ ազգի հետ, ինքն է իրեն տարանջատել հայերից. Չախոյան

Ինչ անի վարչապետը՝ ոտքով դուռ բացի՞, ծեծի՞. Քոչարյանը չի պատկերացնում լինել ղեկավար ու մարդ չսպանել. տեսանյութ

Պտտահողմն ու կարկուտը Արթիկում ավերածությունների պատճառ են դարձել. լուսանկարներ, տեսանյութեր