Հայկական լոլիկն արտահանվում է 200 դրամով. ինչո՞ւ է ներքին շուկայում գինը 4 անգամ բարձր

Հայաստանից Ռուսաստան արտահանվող լոլիկի մեկ կիլոգրամի մաքսային գինը այս տարվա ձմեռային ամիսներին եղել է 200 դրամ: Սա ոչ չափազանցություն է, ոչ էլ ենթադրություն, այլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալ:

Սա պարզ կարելի է հաշվարկել «168.am» պարբերականի հրապարակած պաշտոնական վիճակագրական տվյալներից, որոնք վերցված են Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի տվյալների բազայից: Ըստ այդմ, այս տարվա առաջին երեք ամիսներին Հայաստանից Ռուսաստան է արտահանվել մոտ 8 հազար 300 տոննա լոլիկ, որի ընդհանուր մաքսային արժեքը կազմել է 3 միլիոն 378 հազար դոլար: Վերջին թիվը բաժանում ենք առաջին թվի վրա եւ ստանում ենք, որ մեկ կիլոգրամի գինը կազմել է 40 ցենտ, ինչն էլ հենց 200 դրամն է, նույնիսկ մի քիչ էլ պակաս:

Այդ նույն ամիսներին Հայաստանում լոլիկի մեկ կիլոգրամի մանրածախ գինը այդպես էլ չէր իջնում 1300 դրամից, իսկ մերթընդմերթ հասնում ու անցնում է 1700 դրամը: 1300-1700 դրամ մանրածախ գին ունեցող լոլիկի մեծածախ գինը չի կարող պակաս լինել 800-900 դրամից: Այս մեծածախ գինը շատ մոտ պետք է լինի Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքին: Ու ստացվում է, որ Հայաստանից արտահանվող լոլիկի գինը մոտ 4 անգամ ավելի ցածր է եղել, քան ներքին շուկայում վաճառվողինը:

Սա, մեղմ ասած, աբսուրդ է: Գների նման տարբերությունը կարող է ունենալ երկու պատճառ ընդամենը: Կամ լոլիկի շուկայում գործող խոշոր տնտեսվարողները, օգտվելով նրանից, որ այլ երկրներում եւ առաջին հերթին Թուրքիայում արտադրված լոլիկի մուտքը Հայաստան փակվել է, եւ թանկ ու կրակ լոլիկ են «սաղացնում» սպառողների վրա, կամ էլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալներն են սխալ: Երրորդ տարբերակն էլ այն է, որ համ թանկ «սաղացնում են», համ էլ վիճակագրությունն են կեղծում. այսպես ասած՝ երկուսը` մեկում:

Սկսենք երկրորդ տարբերակից: Ի՞նչ շահագրգռվածություն ունեն տնտեսվարողները ցածր մաքսային արժեք արձանագրելու հարցում: Համեմատության համար նշենք, որ, օրինակ, անցած տարվա նույն` հունվար-մարտ ամիսներին արտահանված մեկ կիլոգրամ լոլիկի մաքսային արժեքը եղել է 70 ցենտ: 2015 թվականին ամբողջ տարվա ընթացքում Հայաստանից արտահանված լոլիկի մաքսային արժեքը եղել է ավելի քան 1.3 դոլար, 2014-ին` 1.45 դոլար: Փաստորեն Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքը անցած երեք տարիների ընթացքում նվազել է 3-3.5 անգամ: Տնտեսվարողների շահագրգռվածությունը ակնհայտ է: Ցածր մաքսային արժեք արձանագրելով, նրանք ավելի քիչ հարկային պարտավորություններ են ստանձնում, քանի որ Ռուսաստանում լոլիկի իրացման ստվերային մեխանիզմների պակասություն չկա: Արդյունքում տնտեսվարողը փոքր հասույթ է ցույց տալիս, հետեւաբար՝ ավելի քիչ հարկեր է վճարում:

Արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքի խիստ ցածր, անտրամաբանական այս արժեքի վերաբերյալ մեկնաբանություն ստանալու նպատակով դիմեցինք ՀՀ պետեկամուտների կոմիտե: Այստեղ խոստացան հարցը ուսումնասիրել եւ առաջիկայում պարզաբանել:   

Թե իրականում ինչ գնով է լոլիկը արտահանվում Ռուսաստան, կախված է, բնականաբար, սեզոնից: Մեկ կիլոգրամի արտահանման գինը (ոչ ամառային ամիսներին) տատանվում է 500 դրամի շրջակայքում: Եվ այստեղ առաջանում է հաջորդ հարցը: Եթե արտահանվող լոլիկի իրական գինը 500 կամ, ասենք, 600, կամ էլ նույնիսկ 700 դրամ է, ապա ինչու է դրա գինը մեր խանութներում ու շուկաներում ձմռանը հասնում մինչեւ 1500-1700 դրամի: Սա արդեն շուկայական տնտեսության սկզբունքները շոշափող հարց է:

Եվրասիական տնտեսական միությունը, որին մենք անդամակցել ենք տարիներ առաջ, ինքնին արդեն փակ տնտեսական տարածք է: Այդ կառույցը արդեն իսկ հիմնված է մրցակցությունը խաթարող, «ներքին արտադրողին խթանելու» միջնադարյան սկզբունքների վրա: Ու դա հերիք չէ, Հայաստանն իրեն փորձում է էլ ավելի մեկուսացնել, որպեսզի էլ ավելի «պաշտպանի ներքին արտադրողին»: Արդյունքը լինում է այն, որ մեր ներքին արտադրողը էլ ավելի անմրցունակ ապրանք է թողարկում: Ունենալով բարձր ինքնարժեքով արտադրանք եւ Ռուսաստանի շուկայում գրաված դիրքը չկորցնելու համար ներքին արտադրողը իր ապրանքի մի մասը աստղաբաշխական, անտրամաբանական գներով վաճառում է ներքին շուկայում, որպեսզի փոխհատուցի արտահանումից ստացած շատ փոքր եկամուտները: Ու քանի որ մեր սահմանները կողպեքով փակ են դրսում արտադրված անհամամեմատ ավելի էժան ու մրցունակ լոլիկի առաջ, խոշոր ներքին արտադրողները կարողանում են պայմանավորվել գների շուրջ, իրենց ուզած գնով ապրանքը «սաղացնել» սպառողների վրա:  Այդպես ավելի հեշտ է, քան նոր տեխնոլոգիաներ կիրառել ու ստանալ իրոք մրցունակ` ցածր ինքնարժեքով ու բարձր որակի արտադրանք:

Տպել
24210 դիտում

Կիրանցում ոստիկանությունը լուսաձայնային նռնակ կամ որևէ այլ հատուկ միջոց չի կիրառել․ ՆԳՆ

Կիրանց մեկնած մասնագետների հետ մեքենայում Մհեր Գրիգորյանը չի եղել․ փոխվարչապետի գրասենյակ

Ադրբեջանը պետք է հարգի մարդու իրավունքները․ Օլաֆ Շոլց

Ինչ նոր մահաբեր վտանգ է Ռուսաստանը փորձելու պարտադրել Հայաստանին․ Խզմալյանը մանրամասնում է

Էկոնոմիկայի նախկին փոխնախարար Անի Իսպիրյանի խափանման միջոցը վերացվել է

Առողջապահության նախարարը Գյումրիում խորհրդակցություն է անցկացրել, այցելել «Գյումրու» ԲԿ

Ռուսական խաղաղապահ գրեթե ողջ զորակազմը լքել է Լեռնային Ղարաբաղը․ մյուսները կհեռանան մինչև մայիսի վերջ

Բախում Կիրանցում․ ակցիայի մասնակիցներն արգելափակել էին առանց պետհամարանիշի մեքենայի ելքը

Էրդողանի այցը ԱՄՆ հետաձգվել է

Այն, որ Ռոբերտ Քոչարյանը ցիտում է ոմն «պայքարող» հոգևորականի, պարզ է դառնում, որ ռուբլիով վճարված են. Անի Խաչատրյան

Խաչատրյանը հայտնել է, որ ոստիկանական մեքենայով տեղափոխվել է բաժին ու տեղեկացել, որ ընթացակարգ չկա և բերման չի ենթարկվել

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ քննարկվել են ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների բնակարանային ապահովման ծրագրին վերաբերող հարցերը

Սուրեն Պետրոսյանն ազատ է արձակվել

Անահիտ Ավանեսյանը Աշտարակի և Թալինի ԲԿ-ների վերազինման ուղղությամբ հանձնարարականներ է տվել

Հայ դպրոցականները 3 մեդալ են նվաճել Մենդելեևյան 58-րդ միջազգային օլիմպիադայում

Կոստանյանը Կատարի ԱԳՆ պետնախարարին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի սկզբունքները և պոտենցիալ հնարավորությունները

Հայրենիքի մեջ հայրենիք ենք փնտրել, մենք հիմա պետական գիտակցություն ենք մտնում նոր․ վարչապետ

Հարկադիր քարաթափում է իրականացվել Գեղարքունիքի և Կոտայքի մարզերում

Գագիկ Սուրենյանը նոր գրառում է արել

Հյուրանոցային համալիրում հայտնաբերվել է 2 օտարերկրացու մարմին, ևս 2 հոգի տեղափոխվել է հիվանդանոց․ ինչ է հայտնի

«Տոյոտա»-ն բախվել է կայանված «Մերսեդես բենց» մակնիշի ավտոմեքենային և շրջվել

Happy birthday love. Սուրեն Պապիկյանի կինը շնորհավորել է ամուսնու ծննդյան օրն ու համատեղ լուսանկար հրապարակել

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 28 սահմանային սյուն է տեղադրվել

Ժամը 17։30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան, Սևան-Երևան ճանապարհի երթևեկությունը վերականգնվել է

ՀՀ-ն ստացել է խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի առաջարկները. ԱԳՆ խոսնակ

«Կողմնակալ» փաստաթուղթ է․ Բաքուն Եվրախորհրդարանի բանաձևը միակողմանի է որակել

Պետական դավաճանություն կատարելու համար քրեական հետապնդում է հարուցվել ՀՀ 2 քաղաքացու նկատմամբ․ նրանք հետախուզվում են

Տավուշի և Ղազախի հատվածում սահմանազատման գործընթացը տեխնիկապես ավարտվել է. Արմեն Խաչատրյան․ «Ազատություն»

Դոլարն ու եվրոն թանկացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 26-ին

Պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանը բերման է ենթարկվել

Գիշերել են ազատազրկվածների համար նախատեսված ազատ հիվանդասենյակներում․ ՔԿՀ 2 աշխատակից ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից

Բարձր ենք գնահատում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև բանակցությունները, խաղաղության հասնելու լավ հնարավորություններ կան․ Ալիև

Լևոն Տեր-Պետրոսյանը դուրս է գրվել հիվանդանոցից

Ոստիկաններն ու պարեկները կանխել են մի խումբ երիտասարդների վենդետան. կռվի երկու կողմերում հարազատ եղբայրներ են

Ժամը 15:30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան. ՆԳՆ

Գիշերային ժամերին խախտել են աղմուկի թույլատրելի շեմը, բռնություն կիրառել պարեկի հանդեպ․ Թորոսյանը տեսանյութ է հրապարակել

Պացիենտների վերջույթները կապել են սավաններով ու զուգագուլպաներով. չհայտարարված այց Սևանի հոգեկան առողջության կենտրոն

Հայաստանի ու Իտալիայի պատվիրակությունները քննարկել են ռազմական համագործակցությանը վերաբերող հարցեր

Հայտնի է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակչի օրը և պարգևների չափը

Հավատում ենք, որ այս տարի Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կստորագրվի խաղաղության պայմանագիր. Շոլց