Իշխանությունները կգան ու կգնան, Իսպիրյանը կմնա իր հայրենասիրական երգերով. Ներսիկ Իսպիրյան

Ազգագրական եւ հայրենասիրական երգերի կատարող Ներսիկ Իսպիրյանը դեռ նոր էր նվաճել ստեղծագործական բարձունքները, երբ անսպասելիորեն մեկնեց ԱՄՆ: Շուրջ 18 տարի այնտեղ ապրելուց հետո երգիչը վերջին տարիներին մշտական բնակություն է հաստատել հայրենիքում: Այսօր նա ապրում ու ստեղծագործում է Հայաստանում: «Հայկակակն ժամանակ»-ի հարցազրույցը Ներսիկ Իսպիրյանի հետ ստորեւ:

- Պարոն Իսպիրյան, 18 տարի ապրել եք ԱՄՆ-ում: Մեկնումի մասին սովորաբար դժկամությամբ եք խոսում, չնայած մի անգամ ասել էիք, որ ներքաղաքական դրդապատճառներից ելնելով եք մեկնել:

- Արդեն 6 տարի է՝ Հայաստանում եմ: Մենք արմատներով մշեցիներ ենք եւ մեր դաստիարակությունը երբեք թույլ չի տվել մտածել, որ հայրենիքից բացի ուրիշ տեղ կարելի է ապրել: 1995 թվականին լքել եմ Հայաստանը՝ վերադառնալու պայմանով, այդպես էլ եղավ: ԱՄՆ-ն հզոր երկիր է, եւ այն տարիների ընթացքում, երբ մեր ժողովուրդը պատերազմ տեսավ, սով տեսավ, տնտեսական ոչ կայուն վիճակ տեսավ, ես ԱՄՆ-ից կարողացա 10-ից 11 ընտանիք պահել: Այդ առումով ԱՄՆ-ն շատ է օգնել ինձ եւ իմ հարազատներին: Սակայն այսօր ես այստեղ եմ, իմ պապենական հողում:

- Մի անգամ խոսելով Հայաստանում տիրող սոցիալական ծանր վիճակի, աղքատության մասին՝ ասել էիք, որ սրա մեղավորը հենց հայ ժողովուրդն է: Դուք հիմա՞ էլ եք այդ կարծիքին:

- Ներկայիս մեր ժողովրդին ես չեմ կարող մեղադրել: Իմ համերգների ժամանակ էլ եմ բազմիցս ասել: 1915 թվականին Եղեռն եղավ, ջարդ եղավ, հայ ժողովուդը սփռվեց աշխարհով մեկ: 1990-ականներին դարձյալ չէի մեղադրում, որովհետեւ տնտեսական մեծ կորուստ ունեցավ, վատ ապրելակերպ ունեցավ: Հայերը ստիպված իրենց փոքրիկ հայաստանները սարքեցին աշխարհով մեկ, որպեսզի կարողանան ապրել: Բայց հիմա եկել է պահը, որ աշխարհի բոլոր հայերը կենտրոնանան Հայաստանի վրա: Հատկապես այս վերջին իրադարձություններից հետո, եթե այդ ամենը չկարողանանք անել, ու մեր ունեցածը բացի պահպանելուց հզորացնել՝ պետք է ասեմ, որ մեղադրելի կլինի:

- Պարոն Իսպիրյան, Հայաստանում թավշյա հեղափոխություն եղավ, ի՞նչ եք կարծում՝ մշակութային ոլորտում ե՞րբ կլինի այն:

- Ասեմ, որ դեռ սկզբնական շրջանն ենք ապրում: Չեմ կարող ասել՝ մշակութային հեղափոխություն եղել է, թե՝ ո՛չ: Երեւի՝ ե՛ւ եղել է, ե՛ւ չի եղել: Ամեն ինչի դեղամիջոցը ժամանակն է: Ժամանակն է, որը պիտի ցույց տա հեղափոխության լիակատար հաջողությունները, եւ այն, թե յուրաքանչյուր ոլորտում դա ինչպես է ընթանում: Կարծում եմ՝ 4-5 ամսից ամեն ինչ պարզ կլինի: Ես ինչ-որ չափով դա կապում եմ ընտրությունների հետ. ընտրությունները կլինեն, հեղափոխությունը լիարժեք կհաղթի: Հիմա ինչ էլ անենք, միեւնույն է՝ հին խմորումները դեռ շարունակվում են, հին մենաշնորհները շարունակվում են, հին մոնոպոլը արմատախիլ չի արված: Գործունեություն ծավալվում է յուրաքանչյուր ոլորտի մեջ, սակայն արդյունքների մասին խոսելը դեռ վաղ է:

- Նախորդ իշխանության օրոք մշակույթի ոլորտում շատ էին ընտրյալները, թե՛ կոչումների շնորհման, թե՛ պետական մակարդակով կազմակերպված միջոցառումների, համերգների մասնակցության առումով: Դուք դա ձեզ վրա զգացե՞լ եք:

- Տեսեք, ընտրյալներ ասվածի հետ կապված, մի փոքր այլ մոտեցում կա ինձ մոտ: Այդ ընտրայլները միշտ եղել են մենաշնորհների շնորհիվ: Իրենից ինչ-որ բան ներկայացնող պաշտոնյան, կամ նախարարը՝ ընկերական շփման հիման վրա մշակույթի ներկայացուցչին տարել է որեւէ միջոցառման՝ առանց ժողովրդի սերն ու հարգանքը հաշվի առնելու նա այնտեղ ելույթ է ունեցել, ապա վաստակավորի կոչում է ստացել: Սակայն դրանց թվում կան նաեւ երախտավորներ, որոնք արժանի են եղել այն կոչմանը, որը ստացել են: Ինձ էլ է վստահվել վաստակավորի կոչում, կարծում եմ՝ չեն սխալվել, ես էլ կյանքում հուսախաբ չեմ արել, ով որ շնորհել է ինձ վաստակավորի կոչում: Այն ժողովուրդը, այն ամբողջ բանակը, որն ազգային երգարվեստին է հետեւում եւ հետեւում է ինձ, կարծում եմ՝ ապացուցում է, որ վաստակել եմ:

- Դուք բազմաթիվ երգեր ունեք հայրենիքի, հայ ժողովրդի, Հայոց բանակի մասին: Հետաքրքիր է՝ զորամասեր այցելու՞մ եք, ունե՞ք նման սովորություն:

- Այո, այցելում եմ, այցելել եմ եւ շարունակում եմ: Այսօր ամենաառաջնային արծարծվող թեման մեր ժողովրդի համար, յուրաքանչյուր հայի համար սահման պահող զինվորն է: Մենք ինչ էլ խոսենք, ինչին էլ անդրադառնանք, միշտ պետք է երախտապարտ լինենք սահման պահող զինվորին, որովհետեւ այսօր մեր խաղաղությունը, մեր մաքուր օդը սահմանապահ զինվորից է կախված: Ողջունում եմ այն մարդկանց, որոնք այդ գաղափարախոսությամբ են շարժվում: Վերջին անգամ մի քանի ամիս առաջ Արցախում էի: Եվ հիմա, գալիք օրերի մեջ իմ լավ ընկեր Արծրուն Հովհաննիսյանի հետ պայմանավորվել ենք, որ պիտի տարբեր այցելություններ կազմակերպենք սահամանապահ զինվորներին:

- Երգու՞մ եք զինվորների համար:

- Անպայման, ես փողոցում էլ եմ երգում: Մի քանի տարի առաջ, երբ Թալինի գյուղերից մեկն էի գնում, ճանապարհին նստեցի երգեցի աղբյուրի մոտ, կես ժամ հետո համերգ էի տալիս գյուղացիների համար:

- Ըստ ձեզ, այսօր ձեր լսարանը ո՞ր տարիքի սերունդն է:

- Երբ ես եւ Արաբո Իսպիրյանը (եղբոր որդին) տեսահոլովակներ ենք պատրաստում, ապա նայում հետեւորդների թիվը, հասկանում եմ, որ յուրաքանչյուր տարիքի էլ ունենք: Մանավանադ ազգային ոգու վրա հիմնվածները, վերցնենք օրինակ Եղեռնի 100–ամյակին նվիրված  «Պիտ պաշտպանեմ» երգը՝ միլիոնավոր մարդիկ են նայել: Ե՛վ երիտասարդներ 18-ից բարձր, ե՛ւ 40-անց մարդիկ, եւ ավելի մեծ տարիքի, կապ չունի: Նույնը կարող եմ ասել համերգների ժամանակ, տարբեր սերունդների ներկայացուցիչներ են մեր համերգներին:

- Վերջին տարիներին ամեն երկրորդը Հայաստանում երաժշտությամբ է զբաղվում, որոշները երգի բառեր են գրում, որոշները՝ երգում, տեսահոլովակներ թողարկում:

- Ճիշտ եք, վերջին տարիներին շատացել են, սա ես կարող եմ կապել մի քանի հարցերի հետ, այդ մարդիկ էլ հացի խնդիր ունեն: Այո, շատ մարդիկ կան՝ ոչ ճիշտ հայկական երգով, ոչ ճիշտ մշակութային մոտեցմամբ, բայց իրենք էլ այդ ձեւով են ընտանիք պահում: Իրենք այդ ձեւն են գտել, բայց լսողներ ունեն չէ՞: Պետք է ասեմ, որ ամեն ինչի գնահատական տվողն էլ ժողովուրդն է: Մեր ժողովուրդը շատ լավ գիտակցում է: Նախորդ իշխանությունների ժամանակ այդ աղավաղումը կար եւ աճում էր, ցավոք սրտի ես հիմա էլ չեմ տեսնում դրա դեմն առնելու քայլերը:

- Ի՞նչ եք կարծում, մշակույթի նոր նախարարը կարողանալու է այդ ասպարեզում որոշակի փոփոխությունների հասնել, թե դաշտն արդեն իր հունով է գնում եւ այն փոփոխելը բարդ է:

- Չէ, բնականաբար կարող է շատ բան փոխել: Նախարարից շատ բան է կախված: Նոր նախարարի մասին չեմ կարող կարծիք կազմել, դեռ ծանոթ չեմ: Մենք ունեցել ենք շատ լավ մշակույթի նախարարներ: Ուզում եմ կենտրոնանալ Հասմիկ Պողոսյանի վրա: Շատերը չգիտեմ ինչպես են նրան գնահատում, ինչպես են նրա մասին արտահատվում, բայց Հասմիկ Պողոսյանը շատ լավ գնահատում էր ազգային, հայրենասիրական, ազգագրական երգերը: Նրա հայրը՝ Ստեփան Կարպետի Պողոսյանը, երկար ժամանակ Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհրդի նախագահի գլխավոր խորհրդական էր: Եթերում հայկական երգարվեստը, հայ ազգային երգը երկար ապրեց Ստեփան Կարպետի Պողոսյանի օրոք եւ Հասմիկը եղավ դրա շարունակողը: Իսկ հիմա Հանրային հեռուստաընկերության տնօրեն Ռուբեն Ջաղինյանը ասում է ՝ իմ քաղաքական ուղղությունը քաղաքային ֆոլկլյորն է: Քաղաքային ֆոլկլյորը ռաբիսն է, հանրայինի տնօրենը չի կարող նման միտք արտահայտել:

- Շատ երգիչ երգչուհիներ, որոնք նախորդ իշխանությունների օրոք գովերգում էին, երգեր էին ձոնում իշխանություններին, հեղափոխությունից հետո էլ անցում կատարեցին ներկայիս իշխանությանը: Այժմ նրանց գովքն են անում, թավշյա հեղափոխությանը նվիրված երգեր են երգում: Նրանց է՞լ եք համարում, որ հացի խնդիր ունեն:

- Սա հարցերիցդ ամենալավն էր: Ես չեմ կարող իմ կոլեգաներին ասել, թե առաջ ինչ էիր, հիմա ոնց փոխվեցիր, կամ ինչի հանկարծ սկսեցիր հեղափոխություն երգել: Ամեն մարդ իր տեղն է պատասխան տալիս: Ես միայն իմ փոխարեն կարող եմ ասել, որ երբեք իշխանություններին խամաճիկ չեմ եղել: Ոչ մեկին չեմ քծնել, ով ուզում է թող լինի: 35 տարի քարոզել եմ հայրենասիրական երգն ու պահանջատիրության գաղափարը եւ քարոզելու եմ մինչեւ կյանքիս վերջ: Ես էլ չլինեմ, որդիս է շարունակելու: Ես այսօր «Քելե լաո» եմ երգում, դա ոչ մի կապ չունի իշխանությունների հետ: Իշխանությունները կգան ու կգնան, Իսպիրյանը կմնա իր հայրենասիրական երգերով:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
5869 դիտում

Արցախյան առաջին պատերազմն ուսումնասիրող 1 գիրք էլ չունենք և ռազմական պատմության փոխարեն ունենք միֆեր. Չըթըրյան

Ազգային ժողովում «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստ է տեղի ունեցել. ինչ հարցեր են քննարկվել

ԶՊՄԿ-ում գործադուլը դադարեցվել է, որոշում է կայացվել վերագործարկել աշխատանքային ռեժիմը. Վահե Մխիթարյան

«Ղռեր» կոչվող սարի վրա հրդեհ է բռնկվել

Գագիկ Սուրենյանը նոր գրառում է արել

Ընդդիմությունը սպասում է՝ երբ է Ալիևը հարձակվելու ՀՀ-ի վրա, որ պալատական հեղաշրջում անեն. Բլեյան. տեսանյութ

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը վերսկսել է աշխատանքը, ազատված աշխատակիցները վերականգնվել են. Բաբաջանյան

Թուրքիայի և Իրանի արտգործնախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել

Հայ-ֆրանսիական հարաբերությունները հասել են նոր մակարդակի. Ելիսեյան պալատում հանդիպել են Փաշինյանն ու Մակրոնը

26-ամյա երիտասարդի պայուսակում մարտական ատրճանակներ և լիցքավորված փամփշտատուփեր են հայտնաբերվել. տեսանյութ

«ՀԱՄԱՍ»-ը հետաձգել է պատանդների նոր խմբի ազատ արձակումը

Հայտնի են Հայաստանի ծանրամարտի տղամարդկանց առաջնության չեմպիոններն ու մրցանակակիրները

2026-ին կմեկնարկի եվրոպական ստանդարտով կենսաչափական փաստաթղթերի արտադրությունը. կայացել է հայտերի բացման նիստը

«Արմավիր» ՔԿՀ պետն ազատվել է աշխատանքից

Քննարկվել և հաստատվել են ԱԺ առաջիկա նիստի օրակարգային նախագծերը

Հայաստան-Թուրքիա սահմանային անցակետի բացման հարցում զարգացում չկա. ԱԳՆ խոսնակ

Եղբայրս գրկումս մահացավ, հարձակումը տան վրա էր. Մերձավանում զոհվածի եղբայրը մանրամասներ է պատմում. տեսանյութ

Կոմբինատի աշխատակիցները պատշաճ իրազեկված չեն գործադուլի կազմակերպման, իրականացման օրենսդրական պահանջներին. ՄԻՊ

Քաղաքացու ինքնասպանության փորձը կանխվել է

Պատասխանատվության ենթարկել Ադրբեջանին, ՀՀ-ին պաշտպանական տեխնիկա տրամադրել. կոնգրեսականները դիմել են Ռուբիոյին

Երևանի բարձրահարկ շենքերից մեկի բակում կնոջ դի է հայտնաբերվել

Ռումինիայի նախագահ Կլաուս Յոհանիսը հրաժարական կտա. օրը հայտնի է

Ռումինիայի բուհերում ուսանելու նպատակով ՀՀ-ին կհատկացվի 8 կրթաթոշակային տեղ. ինչպես կընտրվեն մասնակիցները

Շնակռիվ կազմակերպած տղամարդիկ ներկայացվել են նախաքննական մարմին

ՀՀ նախագահը և Մեհդի Սոբհանին Հայաստան-Իրան երկկողմ հարաբերությունների զարգացման վերաբերյալ հարցեր են քննարկել

Կարևոր հանդիպում ունեցա ֆրանսահայերի մի պատկառելի խմբի հետ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Կադրային փոփոխություններ են անհրաժեշտ. Երևանի քննչական վարչությունում խորհրդակցություն է անցկացվել

Հայտնի է «Դեպի Եվրատեսիլ նախագծի» մասնակիցների ելույթների հերթականությունը

Բարձր է գնահատվել ՀՀ-ԵԽ 2023-26թթ. գործողությունների ծրագրի իրականացումը. օրակարգային հարցեր են քննարկվել

Կասեցվել է «ԾԻՐԱՆ ՄԱՐԿԵՏ» ՍՊԸ-ին պատկանող հացի 2 արտադրամասի գործունեությունը

«Նիվա»-ով դրիֆթ արած 21-ամյա վարորդը ձերբակալվել է. տեսանյութ

Տեղի կունենա Երևանի ավագանու նիստը․ ինչ հարցեր են օրակարգում

Քննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի դուրսգրման առավել պարզեցված տարբերակի անցնելու ձևաչափը

Անհայտ անձը կամ անձինք կոտրել են Երևանի քաղաքապետարանի գլխավոր մասնաշենքի պատուհանների ապակիները

Վաշինգտոնի հետ բանակցությունը կապիտուլյացիա կդառնա Թեհրանի համար. Իրանի արտգործնախարար

Երևանի իշխանությունները պատրաստ են շարունակել աշխատանքները. հանդիպում կլինի «Հաղթանակ» թաղամասի բնակիչների հետ

Հայր ու որդի կացնով սպանել են հարևանի շներին. տղամարդիկ ներկայացվել են նախաքննական մարմին

Աշխատանքային առօրյա. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

ՏԿԵ նախարարն այցելել է Ստեփանավանի հրդեհից տուժածներին, ծանոթացել նրանց ժամանակավոր կեցության պայմաններին

Անուլ ջան, Աստված հետդ. Աշոտ Ղազարյանը «Դեպի Եվրատեսիլ» 2025-ի մասնակից թոռնուհու հետ լուսանկար է հրապարակել