Գյումրու նոր այցեքարտը. քաղաքի տոնի օրը կբացվի «Կումայրի» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանը

Ֆոնդերում պահպանված 6000-ից ավելի ցուցանմուշ, ձեռք բերված երկու նոր թանկարժեք հավաքածու, պատմական վկայություններ և հիշատակություններ Կումայրի-Գյումրի-Ալեքսանդրապոլի մասին:

Վաղ բրոնզեդարից մինչև մեր օրեր: Առաջին անգամ Գյումրին իր պատմական անցյալով և ներկայով առավել տեսանելի ու հպարտ կկանգնի Հայաստանի պատմության իր հորիզոնականում:

Սեպտեմբերի 5-ին՝ Գյումրու օրը, կբացվի  «Կումայրի» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանը:

Պատասխանատուները շատ փակագծեր չեն բացում, ասում են քաղաքապետն ուզում է մեծ անակնկալ անել այս թանգարանի բացմամբ, և ցանկանում է այդ անակնկալի սպասումն արդարացնել:

«Կումայրի» արգելոց թանգարանը բացվելու է Գյումրու քաղաքապետարանի նկուղային հարկում: Չկա՞ր արդյոք շենքային այլ լուծում: Տնօրեն Ինգա Ավագյանն ասում է, սա այս պահին գտնված ամենաօպտիմալ և հրաշալի լուծումն էր:

«Մի փոքր բարձրությունն այն չէ, բայց լուսավորության խնդիր չկա, արտակարգ լուսավորություն ունենք: Տաքացվող հատակ: Բայց եթե գոնե 3 մետր բարձրություն ունենայինք, ավելի լավ կլիներ: 2.50 է բարձրությունը: Հետագայում պետք է մտածել օդամղիչ համակարգ ունենալու մասին: Այլ խնդիրներ չկան»,-վստահեցրեց տնօրենը:

Աշխատանքների իրականացման համար արդեն 17 մլն դրամից ավել է ծախսվել: Ըստ Ավագյանի, մինչ ավարտեն, գումարի չափը կհասնի 20 մլն դրամի: Եվ Գյումրին կունենա մի նոր այցեքարտ: Այս պահին դեռ լարված աշխատանքային ընթացքի մեջ են:

«Կփորձենք աշխատանքներն ավարտել  մինչև տոնի օրը: 65 տոկոսն արված է, սակայն ոսկերչական ճշգրտություն պահանջող աշխատանքներ դեռ կան: Շտապել պետք չէ: Հուսանք, որ բացումից հետո մեզ մի փոքր էլ ժամանակ կտան մինչև առաջին այցելուներին ընդունելը, որովհետև դեռ անավարտ գործեր ունենք»,-ասաց տնօրենը:

80-ականներից հիմնված այս թանգարանը երբեևէ հանրությանը ներկայանալու հնարավորություն չի ունեցել: 6000-ից ավելի արժեքավոր պատմական ցուցանմուշ մինչ օրս պահվել է թանգարանի տարբեր պահոցներում: Կան ցուցանմուշներ, սակայն, որոնք ցուցադրվում են ֆոնդային միավորներով:

«Ունենք 208 կտորից բաղկացած գորգերի և կարպետների ֆոնդ, Ասլամազյանների ֆոնդ ունենք,  որն ամենամեծն է և ցուցադրվում Ասլամազյանների տուն-թանգարանում: Բավական մեծ հավաքածու ունենք  Ձիթողցյանների տուն-թանգարանում, կամ որ նույնն է Գյումրու կենցաղի և ճարտարապետության թանգարանում:

Կա հնագիտական հավաքածու,  որը տարբեր հուշարձանային պեղումներից հայտնաբերված նյութերով է համալրված, և առաջին անգամ ցուցադրվելու է այս նոր սրահում»,-ՀԺ-ի հետ զրույցում ներկայացրեց թանգարանի տնօրենը:

Հիմնականում ցուցադրվելու են  Սև ամրոցի, Վարդ բաղի, նաև Մսի կոմբինատ կոչվող տարածքի հուշարձանային պեղումներից հայտնաբերված նմուշները: Վաղ բրոնզե դարից մինչև  անտիկ շրջան ու Սև ամրոցի դամբարանների պեղումներ: Նոր թանգարանի 7 սրահներում կցուցադրվեն արդեն գրանցված 6000 ցուցանմուշները, ևս 6000-ը սպասում է ցուցակագրման իր հերթին:

Կա՞ն արդյոք ընտանիքներ, որոնք ժամանակավոր ցուցադրության են տրամադրել իրենց մոտ առկա այնպիսի արժեքավոր իրեր, որոնք ստեղծվել են պատմական Կումայրի-Գյումրիում:

ՀԺ-ի հարցին ի պատասխան, թանգարանի տնօերնն ասաց՝ այդպիսի արժեքավոր իրեր ունեցողներ կան, սակայն ցուցանմուշները թեկուզ ժամանակավորապես տրամադրել չեն կամեցել:

«Քանի որ Ալեքսանդրապոլի շրջանի թանկարժեք իրերի ֆոնդն էինք ցուցադրելու, մենք դիմեցինք Տարախչյաններին, որոնք հայտնի ոսկերիչների գերդաստան են եղել Գյումրիում, և նրանցից խնդրեցինք ժամանակավոր ցուցադրության մի  նմուշ՝ դա արծաթե բաժակ է, որի մեջ ոսկե ձկնիկ կա: Բայց չհամաձայնեցին: Դրա համար քաղաքապետը երկու հավաքածու ձեռք բերեց գնման տարբերակով: Մեր թանկարժեք իրերի հավաքածուն համալրվել է 2 ոսկե ապարանջանով, Տարախչյանների ձեռքի գործն է, նաև ասեղնագործության շքեղ հավաքածու ենք ձեռք բերել՝ Տիրատուրյանների հարսի օժիտը: Գնված երկու ապարանջաններն էլ են պատկանել Տիրատուրյանների հարսին»,-պատմեց Ինգա Ավագյանը:  

Տնօրենն ասում է «Կումայրի» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանը գործելու է  որպես  սովորական թանգարան, կլինի մուտքի տոմս, հաստատված գնային սանդղակ: Բայց Ավագյանն այլ նպատակ էլ ունի: Պետք է ամեն ինչ անել, որ թանգարանը հանդիսանա նաև գիտահետազոտական կենտրոն: Բուն աշխատակազմը  գիտաշխատողներ են, որոնք լուրջ ուսումնասիրություններ են կատարում: Պետք է առկա նյութը դրվի գիտական շրջանառության մեջ նաև:

Միայն այս տարի արդեն գիտական 7 հոդված և 1 մենագրություն ունեն տպագրած: Սա շարունակական գործընթաց է, իսկ իրենց դռներն ուսումնասիրություններ կատարող գիտաշխատողների համար միշտ էլ բաց են եղել, և լինելու են: Թանգարանում պատմական հարուստ ժառանգություն է առկա, հենց այստեղ է ամփոփված Հայաստանի հյուսիսի պատմական մեկ քաղաքի ծնունդը, զարգացումը, անցյալն ու ներկան:

Գյումրու հյուրերին «Կումայրի» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանը պատվով ներկայանալու բոլոր հնարավորություններն ունի: Հայերենից բացի քաղաքի պատմությունն ու ցուցանմուշների ծագումնաբանությունը կներկայացվեն ռուսերեն, անգլերեն, իտալերեն, գերմաներեն լեզուներով: