Երևան
12 °C
Նոյեմբերի 9-ի հայտարարության ստորագրումից հետո ամեն անգամ, երբ Ադրբեջանը հայտարարության դրույթների հերթական խախտումն է թույլ տալիս եւ արցախահայության անվտանգության ու բնականոն կենսագործունեության դեմ վայրագ, անմարդկային գործողություններ իրականացնում՝ հրադադարի խախտում, Լաչինի միջանցքի փակում, դիվերսիա եւ այլն, բնականորեն ի հայտ է գալիս ռուսական խաղաղապահ առաքելության լեգիտիմության հարցը։
Խաղաղապահ զորակազմի գործունեությունն Արցախում իր ֆունկցիոնալությամբ հիշեցնում է պտղատու այգում տեղակայված խրտվիլակին (այլ համեմատություն այս դեպքում երեւի թե հնարավոր չէ), որի տեսքը պետք է վախեցնի թռչուններին եւ ծառերի մրգերը պաշտպանի կտցահարումներից։ Մինչդեռ թռչուններն անարգել ու լպիրշաբար վնասում են ծառերի պտուղները՝ արհամարհելով խրտվիլակի ներկայությունը, քանի որ բացահայտել են վերջինիս ով եւ ինչպիսին լինելը։
Արդ, խաղաղապահության նպատակը, եթե խաղաղության երաշխավորումը, կոնկրետ տեղանքում ստանձնած պարտավորությունների բարեխիղճ կատարումը՝ տեղի բնակչության անվտանգության ապահովումը, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի սանձարձակ վարքագիծը զսպելը չէ, ապա արդյոք նպատակահարմա՞ր է շարունակել «ռեզերվացված» պահել այդ կարեւոր եւ պատասխանատու մանդատը։ Գուցե ժամանակն է (եւ պետք է) ընդունել առաքելության ձախողման, իր ուժերից վեր լինելու փաստը, «հավաքել իրերն» ու տեղ բացել այլ՝ գործունակ եւ կարող, Արցախում իր ստանձնած պարտավորություններն աչքաթող անելը ուկրաինական պատերազմով չպայմանավորող խաղաղապահ կոնտինգենտի համար։
Նկատենք, որ թե՛ ՀՀ-ն, թե՛ Արցախի ղեկավարությունը քանիցս կողմ են արտահայտվել Արցախում ռուս խաղաղապահների անժամկետ առկայությանը, միջազգային մանդատով օժտելուն, մինչդեռ Ադրբեջանը ոչ միայն չի ստորագրել խաղաղապահների մանդատը, այլեւ հայտարարել է նրանց ժամանակավոր լինելու մասին՝ առաջնորդվելով առուփախի տրամաբանությամբ՝ առաքելության ավարտին ընդառաջ, օգտվելով խաղաղապահների անգործությունից, հասցնել Արցախից պոկել ինչ հնարավոր է (նախ՝ Խծաբերդ, Հին Թաղեր, ապա՝ Փառուխ, Քարագլուխ, հետո՝ Լաչինի միջանցքի արգելափակում)։ Կարճ ասած՝ հասնել սեփական՝ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության ոգուն եւ տառին հակասող օրակարգի կյանքի կոչմանը, այն է՝ «Ղարաբաղի հարց գոյություն չունի»։
Հիշեցնենք, որ նախորդ տարվա վերջին՝ Կառավարության նիստի ժամանակ, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը բարձրացրել էր խաղաղապահների մանդատի հարցը՝ նշելով՝ եթե Ռուսաստանն օբյեկտիվ կամ սուբյեկտիվ պատճառներով չի կարողանում ապահովել կայունությունն ու անվտանգությունը Լեռնային Ղարաբաղում, պետք է քննարկում նախաձեռնի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում եւ ռուսական խաղաղապահ զորախմբին ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մանդատով օժտելու կամ Լեռնային Ղարաբաղ լրացուցիչ բազմազգ խաղաղապահ զորախումբ ուղարկելու հարց բարձրացնի։
Վարչապետը նաեւ նշել էր, որ Հայաստանը Լեռնային Ղարաբաղում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի համոզված կողմնակիցն ու ջատագովն է՝ միաժամանակ անընդունելի համարելով «Լեռնային Ղարաբաղի հայաթափման լուռ վկան դառնալու՝ Ռուսաստանի ավելի ու ավելի տեսանելի դարձող գործելակերպը»:
Կառավարության այսօրվա նիստն էլ, ինչպես 2020 թվականից նոյեմբերի 9-ի հայտարարության ստորագրումից հետո տեղի ունեցած բազմաթիվ նիստեր, մեկնարկեց «ռուս խաղաղապահ զորակազմ» կապակցությունը հերթական անգամ հոլովելով։ Հոլովումը, ինչպես նախկինում, այս անգամ եւս Արցախում խաղաղապահների թողտվությամբ եւ Ադրբեջանի մասնակցությամբ արձանագրված հերթական «ինցիդենտի» համատեքստում էր՝ Լաչինի միջանցքում ապօրինաբար տեղակայված ստուգիչ անցագրային կետի համատեքստում։
«ՌԴ խաղաղապահ զորախումբը պետք է վերահսկողության տակ պահի Լաչինի միջանցքը եւ այսպիսով ապահովի միջանցքի բնականոն գործունեությունը: Այսինքն՝ բացի ՌԴ-ից, որեւէ մեկը Լաչինի միջանցքում չպետք է վերահսկողություն իրականացնի, Ադրբեջանն էլ չպետք է խոչընդոտի Լաչինի միջանցքով ազատ երթեւեկությանը»,- հայտարարեց վարչապետը, որը, նկատենք, նույնաբովանդակ հայտարարություն, գրեթե նույն ձեւակերպմամբ արել էր դեռ ամիսներ առաջ՝ ս․թ․ հունվարին՝ լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, երբ «Լաչինի միջանցքը բացառապես մարդասիրական նպատակներով օգտագործելու», եւ այդ նպատակին ծառայող «անցակետի» տեղադրման մասին խոսույթը ռուս-ադրբեջանական պրոպագանդան արդեն իսկ դրել էր շրջանառության մեջ։
«Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ զորախումբը պետք է ապահովի Լաչինի միջանցքի բնականոն գործունեությունը, եւ դա հստակ ձեւակերպված է եռակողմ հայտարարության մեջ։ Լաչինի միջանցքը պետք է լինի ՌԴ խաղաղապահ ուժերի վերահսկողության ներքո։ Որեւէ այլ սուբյեկտ Լաչինի միջանցքում վերահսկողություն չպիտի ունենա»,- մասնավորապես հայտարարել էր վարչապետը՝ այսպիսով ուղերձ հղելով Ռուսաստանին՝ նախականխելու միջանցքի վերահսկողության նկատմամբ հավակնություններ ունեցող սուբյեկտի՝ Բաքվի գործողությունները։ Սակայն ուղերձն այդ, ինչպես երեւում է, այդպես էլ «տեղ չհասավ», ինչպես որ ՀՀ կառավարության նիստերի ժամանակ Փաշինյանի հղած մյուս «դիվանագիտական նոտաները»։
Ովքեր հետեւում են Կառավարության նիստերի ժամանակ վարչապետի ներածական ելույթներին, նկատած կլինեն՝ մեկ անգամ չէ, որ վարչապետը բարձրացրել է ռուս խաղաղապահների գործունեության արդյունավետության հարցը։ Այդ հարցը շոշափող՝ Փաշինյանի ելույթները պարունակում են մի կողմից խաղաղապահներին ուղղված՝ իրենց «թղթով ստանձնած» պարտավորությունների կատարման վերաբերյալ հիշեցում-հորդորներ, մյուս կողմից էլ՝ Ադրբեջանի նախագահին հասցեագրված «լիկբեզ», մասնավորապես այն մասին, թե ինչ է գրված նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ, որ կետն ինչ է նշանակում, ինչ է բովանդակում կամ ոչ, եւ Ադրբեջանն իր հերթական գործողությամբ հայտարարության որ կետն է խախտում։
Թվում էր՝ խաղաղապահների՝ Արցախում գտնվելու իրավական հիմքի՝ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մոդերատորը՝ ՌԴ նախագահ Պուտինը, նախանձախնդրություն կցուցաբերի եւ կչեզոքացնի այն «ՉէՊե»-ները, որոնք պարբերաբար թույլ է տալիս Ադրբեջանը, եւ դա թանկ է նստում ռուսական զորակազմի, նույն է թե՝ իր հեղինակության վրա, մինչդեռ անցած երկուսուկես տարիների ընթացքն այլ բանի մասին է վկայում։
Կեղծ է այն քարոզչական նարատիվը, թե Ադրբեջանը նպատակաուղղված հեղինակազրկում է ռուսական խաղաղապահությունը՝ օգտվելով այն հանգամանքից, որ ՌԴ-ի «գլուխը խառն է» ուկրաինական պատերազմով։ Պարզապես ՌԴ-ի համար (որպես ՀՀ ռազմավարական դաշնակցի եւ «44-օրյա պատերազմը կանգնեցրածի») սեփական հեղինակությունն ավելի ստորադաս է, քան այն միջնաժամկետ շահը, որը վերջինս կարող է սպասարկել Ադրբեջանի բռնակալի հետ գործարքի գնալով։ Հեղինակություն, որի մասին, նկատենք, աշխարհում վաղուց արդեն եւ մասնավորապես ուկրաինական պատերազմից հետո անցյալ ժամանակով են խոսում։
Ի դեպ, ռուսական խոստումների, դրանց հեղինակների հեղինակության մասին վկայող երկու փաստ վկայաբերենք․ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովն ու ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան Լաչինի միջանցքի փակվելուց հետո քանիցս հայտարարել են, որ բանակցություններ են ընթանում ադրբեջանական կողմի հետ միջանցքը բացելու ուղղությամբ, անգամ ժամկետ էին նշում՝ «առաջիկայում», «մոտ ժամանակներս»։
Թե ի՞նչ ժամանակացույցով է առաջնորդվում ռուսական դիվանագիտությունը «մոտ ժամանակներս» ժամկետ նշելիս, ասել չենք կարող։ Փաստ է, որ միջանցքը մինչեւ այժմ փակ է, իսկ ռուսական կողմը այն բացելու հարցում որդեգրել է «մոժետ զավտրա, ա մոժետ՝ պոսլե զավտրա» տրամաբանությունը։
Նույն Սերգեյ Լավրովը Լաչինի միջանցքում անցակետի տեղադրումը բացառող հայտարարություն արեց մասնավորապես երկու ամիս առաջ Բաքվում, սակայն անցակետն այսօր ոչ միայն իրականություն է, այլեւ դրա երկու կողմերում ծածանվում են ռուսական եւ ադրբեջանական դրոշները։
Հ․ Մանուկյան
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումՌԴ-ում ծվարած օլիգարխների գումարները օգտագործվելու են ՀՀ-ի դեմ հիբրիդային պատերազմում. ինչի՞ են ուզում հասնել
«Կրթվելը նորաձև է» շարժման 33-րդ հանդիպումը Քաջարանում էր, որտեղ ծնվեցին նոր կարգախոսներ. Հակոբյան
Քամու հետևանքով վնասների վերաբերյալ ահազանգեր են ստացվել մի շարք համայնքներից
Թուրքիան և Ադրբեջանը համատեղ զորավարժություններ են անցկացրել Նախիջևանում
Իտալիան ԵՄ ընդհանուր միջոցներից 2,5 միլիարդ եվրո է փոխանցել Ուկրաինային
Ամստերդամում բացվել է Սուրբ Գրիգոր Նարեկացու հուշատախտակը
Մեր վարչակազմի նպատակն է հետամուտ լինել խաղաղությանը Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև. ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալ
Ադրբեջանը հայտնում է Իրանի 4 քաղաքացու՝ Խուդաֆերինի կամրջի վրայով ադրբեջանական տարածք մտնելու մասին
Վերահաստատվել է ԵՄ-ի հետ մերձենալու ՀՀ կառավարության հանձնառությունը․ ԱԳՆ
Նիգավանում հովիվը գետում տղամարդու մարմին է հայտնաբերել
Տեղեկատվություն՝ ի գիտություն Սալոնիկում կայանալիք Եվրոպայի շախմատի առաջնության մասնակիցների
Արարատի մարզում բախվել են «BMW»-ն և ՎԱԶ 2107-ը, վերջինը գլխիվայր շրջվել է. կա տուժած
Հայաստանը մասնակցում է Վենետիկի ճարտարապետական 19-րդ միջազգային բիենալեին
2-ամյա Տիգրանից լուր չկա արդեն 1 շաբաթ. որոնումները շարունակվում են գետում, գյուղում ու կից տարածքներում
Ռոբերտ Թամարյանը` «Դատապարտյալների հիվանդանոց» ՔԿՀ պետ
Եղանակը կտրուկ կփոխվի, կցրտի 8-10 աստիճանով. սպասվում են անձրև, ամպրոպ և կարկուտ
Ուկրաինան պատրաստ է Ռուսաստանի հետ բանակցությունների, բայց միայն զինադադարի հաստատումից հետո. Զելենսկի
Աղեկյանին ոստիկանության բաժնում խոշտանգելու, նվաստացնելու վերաբերյալ պնդումները կեղծ են. ՆԳՆ
ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են
Արաղչին մեկնել է Օման. սպասվում է Իրան-ԱՄՆ անուղղակի բանակցությունների 4-րդ փուլը
Խոշոր ավտովթար Կոտայքի մարզում. կան տուժածներ
Թամանյան փողոցում ծառն ընկել է կայանված 3 մեքենայի վրա
Պոտենցիալ հիանալի օր կարող է լինել Ռուսաստանի և Ուկրաինայի համար. Թրամփը մեկնաբանել է Պուտինի առաջարկը
Դսեղ գյուղ տանող կամրջի մոտակայքում ծառ է ընկել. երթևեկությունը դարձել է միակողմանի
ՀՀ ԱԳՆ-ն ողջունել է Հնդկաստանի և Պակիստանի միջև հրադադարի մասին պայմանավորվածությունը
Մակրոնը Զելենսկու հետ ուղիղ բանակցություններ վարելու Պուտինի առաջարկը անբավարար է անվանել
Վրաստանի քաղաքացին դիմել է ոստիկանություն և հայտնել, որ Երևանի հյուրանոցում 2 կին գողացել են իր 4500 դոլարը
Պուտինն Ուկրաինային ուղիղ բանակցություններ է առաջարկել Ստամբուլում. ինչ է նա ասել գիշերային իր ուղերձում
Վարչապետը հեծանվային զբոսանք է ունեցել Կապանում. տեսանյութ
Երևանի Պոպովի փողոցում ավտոմեքենայում պայթյուն է եղել. կա տուժած
Մայիսի 13-ից հետ ենք գնում դեպի մարտ, տրամադրվեք. Սուրենյան
Ավարտվել է կարատեի Եվրոպայի մեծահասակների 60-րդ առաջնությունը
Կրթվելը նորաձև Է. Կապանում կայացավ շարժման հերթական հանդիպումը՝ ավելի քան 700 մասնակցով
Կամ մենք կջախջախենք և ոտնակոխ կանենք Քոչարյան-Սարգսյան բուրգը, կամ նրանք մեզ կոչնչացնեն. Բաբաջանյան. տեսանյութ
Կապանում կայացավ «Կրթվելը նորաձև է» շարժման հանդիպումը` լի անկեղծ հարցերով, բովանդակալից զրույցներով. Հակոբյան
Յուրա Զալյանը` Կարատեի Եվրոպայի մեծահասակների առաջնության բրոնզե մեդալակիր
Եվրոպայի օրվան նվիրված միջոցառմանը վերահաստատվել է ՀՀ կառավարության՝ ԵՄ-ի հետ ավելի մերձենալու հանձնառությունը
Կրթվելը նորաձև է Կապանում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Փարոս, որը լուսավորում է աշխարհի մութ գիշերները. ինչ է ասել Հռոմի նորընտիր պապը իր առաջին քարոզում
Ռուսաստանը խստորեն պահպանում է Մայիսի 9-ի կապակցությամբ հայտարարված հրադադարը. ՌԴ ՊՆ
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT