Երևան
12 °C
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի երկու համանախագահների փոփոխությունը առնվազն կես տարով կկասեցնի Լեռնային Ղարաբաղի հարցի շուրջ այդ ֆորմատով ընթացող բանակցային գործընթացը։ Այս կարծիքին է ռազմական փորձագետ Հրանտ-Մելիք Շահնազարյանը:
Հիշեցնենք, որ 2017 թվականի հունվարից Ջեյմս Ուորլիքն այլեւս չի լինի ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ: ԱՄՆ-ն որոշել է փոխել իր ներկայացուցչին: Ընդամենը շաբաթներ առաջ փոխվեց նաեւ ֆրանսիացի համանախագահը։ Անփոփոխ է մնում միայն ՌԴ ներկայացուցիչը: Իգոր Պոպովը կշարունակի զբաղվել ԼՂ հարցով: Օրերս այս մասին հայտարարել է ՌԴ արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։
Մելիք-Շահնազարյանը այս թեմայով մեր մի քանի հարցերին է պատասխանել.
- Պարոն Մելիք-Շահնազարյան, ի՞նչ վտանգներ ունի միանգամից երկու համանախագահների փոփոխությունը:
- Դրանք ավելի շատ սպառնալիքներ են, քան վտանգներ: Ադրբեջանի ռազմական ակտիվությունը զսպելու երկու մեխանիզմ գոյություն ունի՝ դիվանագիտական եւ ռազմական: Վերջին տարիներին դիվանագիտական մեխանիզմները բավական թուլացել են: Դա պայմանավորված է շատ հանգամանքերով՝ այդ թվում մեր տարածաշրջանում Ռուսաստան-Արեւմուտք հակամարտության ուժեղացմամբ, նաեւ տեխնիկական պատճառներով, որոնք վերաբերում են համանախագահներին, ավելի ճիշտ նրանց կարեւորության ընկալման թուլացմանը Ադրբեջանի կողմից:
Ադրբեջանի վերջին տարիների գործողությունները միտված էին բանակցային գործընթացը ՄԽ շրջանակից հանելու: Այս ընթացքում մենք տեսանք, որ համանախագահները որքան էլ ակտիվ էին, որքան էլ փորձում էին ջանք ու եռանդ չխնայել հակամարտող կողմերի ղեկավարների հանդիպումներ կազմակերպելու, նոր առաջարկներ անելու, այնուամենայնիվ պարզ էր, որ նոր մոտեցումների անհրաժեշտություն կա, նոր առաջարկների կարիք կա եւ սայլը տեղից այլեւս չէր շարժվում: Ֆրանսիան եւ Միացյալ Նահանգները որոշեցին փոխել իրենց համանախագահներին եւ դրանով միանգամից լուծել երկու խնդիր.
1. նոր առաջարկներ եւ թարմություն բերել ֆորմատ եւ նպաստել բանակցային պրոցեսի ակտիվացմանը, եւ 2. համանախագահների փոփոխությամբ պատճառաբանել բանակցային գործընթացի փաստացի կասեցված լինելը: Նրանք տեսան, որ չեն կարողանում հանդիպումներ կազմակերպել եւ սա ազդում է իրենց հեղինակության վրա՝ փորձեցին այդպես լուծել հարցը:
Սակայն պարզ է, որ համանախագահների փոփոխությունը ժամանակ է պահանջում՝ մինչեւ նրանք մտնեն թեմայի մեջ, փորձեն հասկանալ ինչ է քննարկվել, ինչ խնդիր ունեն: Հիմա սպառնալիքը հենց այդ մի քանի ամսվա մեջ է, որովհետեւ լավ թե վատ, բայց նրանք աշխատում էին, խնդիրը պահում էին քաղաքական օրակարգում՝ ոչ միայն Հայաստանի ու Ադրբեջանի, այլեւ միջազգային: Հիմա այդ գործառույթը ոչ ոք չի իրականացնելու՝ հնարավորություն ընձեռելով Ադրբեջանին՝ համանախագահների բացակայությունը որպես ռազմական ակտիվության առիթ օգտագործելու համար: Այսինքն, մի կես տարի Ալիևը իրեն ավելի ազատ կզգա։ Իր քայլերի համար պատասխան տալու անհրաժեշտություն չի ունենա:
- Ըստ ձեզ Ադրբեջանը կօգտվի՞ այս պահից:
- Ես մշտապես ասում եմ, որ Ադրբեջանը հիմա ավելի շատ պատճառներ ունի ակտիվանալու, քան ապրիլյան պատերազմից առաջ էր, բայց նաեւ պետք է ընդունել, որ նրանք տնտեսական խնդիրներ ունեն, որովհետեւ ապրիլին կորցրել են բավական շատ ռեսուրս: Բայց դա չի նշանակում, որ չեն փորձի օգտվել այդ առիթից:
- Ի՞նչ պետք է անի հայկական կողմը՝ այդ սպառնալիքին դիմակայելու համար:
- Պետք է ուշադիր լինել, ակտիվորեն հետեւել թշնամու գործողություններին, հասկանալ հարվածի հնարավոր ուղղությունները՝ սահմանին անվտանգությունը ապահովելու համար: Խաղաղություն ապահովելու բեռը նորից պաշտոնապես ամբողջությամբ դրվում է մեր զինված ուժերի ուսին։
- ԱՄՆ-ն Ուորլիքի փոխարինումը պատճառաբանեց պաշտոնավարման ժամկետի ավարտով, իսկ դուք նշում եք, որ ժամկետներ ձգելու խնդիր է լուծվում: Ինչպե՞ս կհիմնավորեք ձեր մոտեցումը:
- Համանախագահների պաշտոնավարման հստակ ժամկետներ չկան: Կա ոչ պաշտոնական ընդունված մոտեցում, որ դիվանագիտական ծառայությունը 2.5-3 տարի է լինում, բայց դա պարտադիր պայման չէ: Մենք գիտենք, որ եղել են համանախագահներ, որոնք շատ ավելի երկար են աշխատել: Այնպես որ ժամկետի խնդիր չկա:
- Դուք որեւէ փոփոխություն ակնկալո՞ւմ եք նոր համանախագահներից: Դիվանագետների անձը կապ ունի՞:
- Անձը, իհարկե, կապ ունի: Գործընթացը որոշ առումով կապված է նաեւ իրենց ակտիվությունից: Նրանք պետք է կարողանան ճգնաժամային պահերին առաջարկներ անել, լուծումներ գտնել իրավիճակից դուրս գալու: Բայց կրկնում եմ, այս շրջանում համանախագահների փոփոխության պատճառն այն է, որ իրենք տեխնիկական բացատրություն տան բանակցային գործընթացի դադարին: Դա, իհարկե, պատճառաբանություն է, իրական փաստն այն է, որ չեն կարողանում կազմակերպել նախագահների հանդիպում: Ռուսաստանը եւ Ֆրանսիան միանգամայն այլ խնդիրներով են զբաղված, ԱՄՆ-ում էլ նախագահի փոփոխությունից հետո աշխատակազմ են փոխում: Այսինքն՝ հիմա իրենք ժամանակ կշահեն իրենց առաջնային խնդիրները լուծելու համար, հետո կվերադառնան մեր տարածաշրջանի զարգացումներին: Դրա համար ես վստահ եմ, որ սա ընդամենը ժամանակ շահելու տեխնիկական միջոց է:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումՎերիշեն-Խոզնավար՝ ավելի քան 30 տարվա անմիխիթար ճանապարհը հիմնանորոգվում է. լուսանկարներ
Իսրայելի բանակի փոխանցմամբ՝ Իրանի օբյեկտներին հարվածներն ավարտել են. Թեհրանը պատասխանել է հայտարարությանը
24 տոննա ցեմենտով բեռնված բեռնատարը բախվել է ժայռին և բռնկվել
Աշտարակի խճուղում լրագրողի հետ միջադեպի մասնակից ոստիկանը ազատվել է ծառայությունից
Ամիօ լիզինգ․ խելացի ընտրություն, վստահելի գործընկեր
Եթե այդպես շարունակվի, այլևս չենք կարողանա համագործակցել․ Ավինյանը՝ «ՄԱՆ» ավտոբուսների անսարքության մասին
Թել Ավիվը՝ Իրանի գիշերային հրթիռակոծությունից հետո. լուսանկարներ, տեսանյութ
Քասախցիների բողոքի ակցիայի ժամանակ բերման է ենթարկվել 11 անձ. ՆԳՆ
Կանադայում մեկնարկել է G7 գագաթնաժողովը. նախատեսվում է նաև Թրամփ-Զելենսկի հանդիպում
Իրանում ձերբակալվել է «Մոսադ»-ի 2 գործակալ, առգրավվել է 200 կգ պայթուցիկ նյութ
Իրանը հարվածել է իսրայելական Հայֆա քաղաքի էլեկտրակայանին, Թել Ավիվին
Ապարանում շարունակվում են աղետի հետևանքների վերացման աշխատանքները․ համակարգվել են հրատապ խնդիրները
Եղվարդ-Երևան ավտոճանապարհին մեքենա է հրդեհվել, մոխրացել
Պապիկյանի հրամանով՝ փոխգնդապետ Էդգար Ջանոյանը նշանակվել է «Զինուժ մեդիա» պետական հիմնարկի պետ
Իսրայելական հարձակումների հետևանքով Իրանում զոհերի թիվը գերազանցել է 220-ը
Իսրայելը հարված է հասցրել Իրանի ԱԳՆ-ի շենքերից մեկին
Ապարանում պտտահողմի հետևանքով տուժածների թվում երեխա կա. ինչ վնասվածքներ ունեն նրանք
Արագածոտնում քամու հետևանքով վնասվել են 21 շենք-շինությունների տանիքներ, 19 մարդատար, 3 բեռնատար ավտոմեքենա
Նոր կադրեր Ապարանում տեղի ունեցած ուժեղ քամուց
2025 թվականը` մեզ նորովի ճանաչելու տարի. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել Արտաշատի հանդիպումից
Ապարանում տորնադոյի հետևանքով վնասվածքներ ստացած քաղաքացիներ կան
Ապարանը հոսանքազրկված է. պտտահողմը շենքեր է վնասել
Շուտով խաղաղություն կհաստատվի Իսրայելի և Իրանի միջև. Թրամփը կստիպի գնալ գործարքի
Ապարանում պտտահողմ է մոլեգնել. տանիքներ ու ավտոմեքենաներ են վնասվել. տեսանյութ
Կրթվելը նորաձև է Արտաշատում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Թեհրանն Իսրայելին երրորդ երկրի միջոցով հաղորդագրություններ չի ուղարկել. Իրանի ԱԳՆ
ՀԷՑ-ի մասնաճյուղերից մեկի 47-ամյա էլեկտրիկն աշխատանքի պահին ընկել է. մեկ օր անց՝ հիվանդանոցում մահացել
Իրանում և Իսրայելում զոհերի շրջանում ՀՀ քաղաքացիներ լինելու վերաբերյալ տվյալներ այս պահին չկան. ՀՀ ԱԳՆ
Թեհրանի կենտրոնում պայթյունի ձայներ են լսվում. միացել են օդային տագնապի ազդանշանները
Մայիսյան գյուղի ջրատարից դի է դուրս բերվել
«Տեսլա»-ն կանգնում էր հրապարակում, իմ ձայնը բա՜րձր հնչում էր, հիմա ստատիկ կյանքը սպանում է. Հռիփսիմե Նաջարյան
Մահացել են դաժան, բայց քաջի մահով. Իրանը հայտնել է ևս 8 հրամանատարի զոհվելու մասին
Իրանը չի ցանկանում, որ Իսրայելի հետ կոնֆլիկտը վերածվի տարածաշրջանային պատերազմի, եթե դա չպարտադրվի․ Արաղչի
«Հոնդա»-ն բախվել է կայանված 2 մեքենայի և շրջվել. վարորդ ներկայացած կինը եղել է խմածության ամենաբարձր աստիճանի
Հայկական եռագույնը տոկունության, հույսի և ինքնության խորհրդանիշ է. ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանությունը
Ռուսաստանը Ուկրաինային 1200 զինվորի մարմին է հանձնել
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 4-7 աստիճանով. հյուսիսային առանձին հատվածներում հորդառատ անձրև կտեղա
Ուժեղ քամու հետևանքով գրանցվել է 38 արտակարգ դեպք. ՆԳՆ ՓԾ-ն անցել է ուժեղացված ծառայության
Ընդգծվել է տարածաշրջանում էսկալացիայի բացառման կարևորությունը. հանդիպել են Դավիթ Դանիելյանը և Իրանի հյուպատոսը
Նիկոլա Սարկոզին զրկվել է Պատվո լեգեոնի շքանշանից
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT