Գործողություն. ընդդիմությունը տվեց բռնարարքների տարին

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի ապրիլի 14-ի համարում

Երեկ կառավարության նիստերի դահլիճում «Արդարություն» դաշինքն իր համախոհ քաղաքական ուժերի եւ հասարակական կազմակերպությունների հետ նշում էր 2004 թվականի ապրիլյան բռնարարքների մեկամյակը: Մեկամյակի արարողությանը ներկա էին հայաստանյան գրեթե բոլոր ընդդիմադիր քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչները՝ ոմանք առաջին, իսկ ոմանք էլ, ինչպես ՀՀՇ-ն ու «Ազգային միաբանությունը», երկրորդ, երրորդ դեմքերով: Ներկաները երկարատեւ ծափահարություններով ընդունեցին «Արդարություն» դաշինքի ղեկավար Ստեփան Դեմիրճյանին, որը, ինչպես միշտ, իր սահմանադրական ամպլուայի մեջ էր: Այդուհանդերձ, կանխազգալով ժողովրդի դժգոհությունը կամերային այս միջոցառումից՝ իր ելույթի ավարտին ընդդիմության լիդերը ժողովրդին հուսադրեց.

«Ասում են՝ հանրահավաքներ ե՞րբ եք անելու. դա էլ կլինի, կարեւորը սկզբունքայնությունն է»,- հայտարարեց ՀԺԿ առաջնորդը: Եւ իսկապես, բոլոր ելույթ ունեցողների խոսքը խիստ սկզբունքային էր. նրանք, ինչպես մեկ-երկու տարի առաջ, երեկ եւս, օգտագործելով կառավարության նիստերի դահլիճի բարձրախոսների ողջ պոտենցիալը, բղավեցին հանցագործ եւ իրեն սպառած վարչախմբի, լիժա քշող, ոչ լեգիտիմության բարդույթով տառապող նախագահի, կրիմինալ իշխանական բուրգի, կուտ կերած մտավորականության, երկրում տիրող բեսպրեդելի, ինչպես նաեւ այն մասին, որ հետեւություններ չանելու դեպքում հետագա ողջ գործընթացների պատասխանատվությունն ընկնելու է Քոչարյանի վարչակարգի վրա:

Գրեթե բառ առ բառ կրկնվեց այն ամենը, ինչի մասին ընդդիմությունը խոսում էր երեկ եւ ինչի մասին ընդդիմությունը, չենք կասկածում, կխոսի նաեւ այսօր կայանալիք խորհրդարանական ճեպազրույցների ժամանակ: «Արդարություն» դաշինքի միջոցառմանն առաջին անգամ հրավիրված եւ այդ հրավերից անսահման ոգեւորված ԱԻՄ նախագահ Պարույր Հայրիկյանը, ողջունելով «Արդարություն» դաշինքում տիրող հակահեղափոխական եւ խիստ սահմանադրական տրամադրությունները, հայտարարեց. «Հեղաշրջում պետք չէ. մենք հանգիստ, մեր սիրով, մեր հավատով, առանց  հեղափոխության կհասնենք մեր նպատակներին»: Իր համախոհների շարքերը եւս մեկով ավելացված տեսնելով՝ Դեմիրճյանը գլխով ողջունեց Հայրիկյանի սահմանադրական ուղերձը:

Նախատեսված ճիշտ պահին ելույթ ունեցավ նաեւ երիտասարդ կուսակցականուհին, որը ներողություն խնդրելով ընդդիմության լիդերներից՝ վերջիններիս խորհուրդ տվեց Քոչարյանի դեմ պայքարել Քոչարյանի մեթոդներով: Ահա այս լավատեսական նոտայով էլ Դեմիրճյանն ապրիլի 13-ի հուշ-միջոցառումը հայտարարեց փակված: Այդուհանդերձ, եթե այս ընդդիմությունն իսկապես լուրջ է իշխանափոխություն իրականացնելու իր մտադրությունների մեջ, ապա երեկ ԱԻՄ նախագահ Պ.Հայրիկյանն ու ՀԴԿ նախագահ Արամ Սարգսյանը մի լուրջ բան, այդուհանդերձ, առաջարկեցին. ստեղծել ազգային պետական խորհուրդ, որը պետք է իր վրա վերցնի մինչեւ իշխանափոխությունն ընկած ժամանակահատվածում երկրում տիրող պրոցեսների պատասխանատվությունն ու անցնցում անցկացնի իշխանափոխության փուլը:

Ի դեպ, առաջարկվեց ազգային պետական խորհուրդ ստեղծելուց հետո դիմել միջազգային հանրությանը, որպեսզի նրանց ներկայացուցիչները մինչեւ Հայաստանում օրինական իշխանություն հաստատելն այսուհետ բանակցեն  միասնական ընդդիմությունից կազմված ազգային պետական խորհրդի հետ: Ներկա ընդդիմադիրները կարծես թե դեմ չէին այդ գաղափարին: Ու եթե ազգային պետական խորհուրդը պաշտոններ բաժանելու խնդրի առաջ չկանգնի, հնարավոր է, որ ընդդիմության գոնե այս նախաձեռնությունը ստացվի: Եւ միակ ելույթը, որն իսկապես հուզեց ներկաներին, ՀԺԿ լրատվական ծառայության ղեկավար Ռուզան Խաչատրյանի ելույթն էր.  «... Այս իշխանությունները պետք է պատասխան տան նաեւ իմ տասը տարեկան երեխայի առաջ, որը մինչեւ ապրիլյան բռնարարքները մտածում էր, թե  ձերբակալում են միայն հանցագործներին:

Մինչդեռ, ձերբակալեցին նաեւ իր մորը, իսկ իմ երեխան գիտի, որ իր մայրը հանցագործ չէ: Ուստի, ներում չի լինելու բոլոր նրանց, ովքեր կազմակերպեցին ապրիլյան դեպքերը, եւ ովքեր տեսան ու լռեցին»,- հայտարարեց Ռուզան Խաչատրյանը: Ընդդիմության միջոցառումը տեւեց ժամուկես, որից հետո դժգոհ ներկաներից մեկը հեռացող լիդերների ետեւից ասաց. «Դուք դահլիճային միջոցառումով պետք է ավարտեիք, ոչ թե սկսեիք»: Բայց նրան այլեւս լսող չկար: Իսկ ընդդիմությունը, որպես պետական բոլոր տոներն ու սուգերը հարգող կառույց, մեկ է, կհավաքվի ապրիլի 24-ին՝ օպերայից երթով Ծիծեռնակաբերդ շարժվելու համար: Այդ օրը, բնականաբար, ամեն ինչ պետք է լինի խստագույնս կարգուկանոնի եւ Սահմանադրության շրջանակներում:

Հ.Գ. Այդուհանդերձ, ընդդիմության հավաքը շատ էր վախեցրել իշխանություններին, որովհետեւ կառավարության նիստերի դահլիճին հարող ողջ տարածքը լցված էր ոստիկաններով, որոնք այդպես էլ մնացին անգործ: 

Նաիրա  Զոհրաբյան