Երևան
11 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
11 °C
Հասարակության որոշակի հատված, ցավոք, սխալ կամ մակերեսային պատկերացում ունի արցախյան հարցում «դավադրության» կամ «հողեր ծախելու» մասին։ Երկար տարիներ այս հարցն արհեստականորեն պարզունակացվել է, եւ արդյունքում հանրային գիտակցության մեջ արմատավորվել է այն տեսակետը, թե քաղաքական ուժերը հստակորեն բաժանված են երկու մասի՝ «հայրենասերներ», ովքեր բանակցությունների սեղանի շուրջ գրողի ծոցն են ուղարկում ցանկացած մեկին, ով կհամարձակվի խոսել հայկական կողմի զիջումների մասին, եւ «հող ծախողներ», ովքեր պատրաստ են ինչ-որ թաքուն փաստաթղթեր ստորագրել ու տարածքներ զիջել։
Իրականությունը շատ ավելի բարդ է։ «Հող ծախողների» թեման միանգամից մի կողմ թողնենք՝ Հայաստանում ու Արցախում նման ուժեր չեն եղել, չկան ու չեն լինելու։ Խոսքը չզիջելու (անընդունելի զիջումների չգնալու) մեխանիզմների մասին է։ Բանն այն է, որ դրա համար միայն բանակցությունների սեղանի շուրջ բոլորին գրողի ծոցն ուղարկելը քիչ է, պետք է նաեւ զուգահեռաբար ներսում այնպիսի քաղաքականություն իրականացնել, որ երկիրը հզորանա, պաշտպանության մակարդակն անընդհատ բարձրանա, եւ երկիրն ի վիճակի լինի դիմակայել բոլորին «գրողի ծոցն ուղարկելու» հնարավոր հետեւանքներին։ Իսկ եթե տարիներ շարունակ երկիրը հզորացնելու փոխարեն սեփական բիզնեսներդ ես հզորացնում, արդյունքում գալիս է մի պահ, երբ «հող հանձնելը» ուղղակի պարտադրվում է, ու դիմակայելու ռեսուրս չի մնում։ Իրականում սա՛ է հող ծախելը, սա՛ է դավադրությունը։
Խոսենք կոնկրետ օրինակներով։ Ապրիլյան պատերազմից հետո շատ կարճ ժամանակում առաջնագիծն ամրապնդվեց, հսկայածավալ աշխատանքներ կատարվեցին, մեծ գումարներ ծախսվեցին, ընդ որում՝ որոշ տեղեկությունների համաձայն, այդ գումարների զգալի մասը տվեցին բարձրաստիճան պաշտոնյաները՝ իրենց թալանածից։ Այսինքն՝ այդ գումարները կային։ Հարց է ծագում՝ անպայման ապրիլյան պատերա՞զմ պիտի լիներ, որ իշխանությունները մտածեին առաջնագիծն ամրացնելու մասին, մինչ այդ չէի՞ն կարող անել։ Մինչ այդ անեին՝ ոչ այդքան զոհ կունենայինք, ոչ էլ ադրբեջանցիների լեզուն կերկարեր։ Ուրիշ օրինակ բերենք։ Վերջին տասը տարիներին Հայաստանից արտագաղթել է 350-400 հազար մարդ։ Հաշվի առնելով նրանց տարիքային կազմն ու առկա համամասնությունները՝ կարող ենք արձանագրել, որ արդյունքում հայկական բանակը կորցրել է առնվազն 8 հազար զինվոր։ Եթե որեւէ դասակի, վաշտի կամ գնդի հրամանատարի մեղքով մի քանի զինվորի կորուստ է լինում, նրա ուսադիրները պոկում ու ռադ են անում բանակից, եւ ճիշտ են անում։ Երբեմն անգամ դավադրության ու դավաճանության հարց է բարձրացվում։ Հարց է ծագում՝ իսկ ինչպե՞ս կոչել այն իշխանություններին, որոնց վարած հանցավոր քաղաքականության արդյունքում Հայաստանի եւ Արցախի անվտանգությունն ապահովողների թիվը նվազել է 8 հազարով։ Բա ձեզ թվում է՝ «դավադրությունն» ու «հող ծախելը» թուղթ ստորագրելո՞վ է լինում։ Կամ՝ պատկերացնո՞ւմ եք, թե հայկական կողմի դիրքերը որքանով ավելի ամուր կլինեին, եթե տասնամյակներ շարունակ երկիրը թալանածներն այդ գումարների գոնե կեսը ծախսեին բանակի հզորացման վրա։ Այ այդ ժամանակ գուցե հնարավոր կլիներ բանակցությունների սեղանի շուրջ գրողի ծոցն ուղարկել մեզ զիջումներ պարտադրել փորձողներին։
Եթե հարցին նայում ենք այս տեսանկյունից՝ ակնհայտ է դառնում, որ Արցախի հարցում տասնամյակներ շարունակ դավադրություն է իրականացվել։ Իրականացվել է ամեն օր, ամեն ժամ, պարզապես շատերը դա չեն նկատել, որովհետեւ այդ ամենը խնամքով քողարկվել է հայրենասիրական կարգախոսներով ու վերամբարձ ճառերով։ Հիմա Հայաստանի իշխանությունները փորձում են կասեցնել այդ ընթացքը եւ գնում են միակ հնարավոր ճանապարհով՝ հզորացնել տնտեսությունն ու բանակը, երկրում վերականգնել արդարությունն ու ներգաղթ ապահովել, մի խոսքով՝ ունենալ ուժեղ, մրցունակ պետություն։ Որովհետեւ դա է անթույլատրելի զիջումներից խուսափելու եւ սեփական շահերը պաշտպանել կարողանալու միակ ձեւը։ Ցանկացած այլ ճանապարհ, որքան էլ առաջին հայացքից չերեւացող, բայց դավադրություն է։ Որովհետեւ արդյունքը լինելու է այն, ինչ սովորաբար լինում է դավադրությունների դեպքում։
Նորատուսի գերեզմանատանը պայթյուն-փլուզում է տեղի ունեցել․ հայտնաբերվել է տղամարդու դի
Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի կյանքում սպիտակի վրա գրվել է 2-ի անուններն՝ առանց մի կաթիլ արյուն թափվելու․ Խաչատրյան
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ․ ինչ հարցեր են քննարկվել
Ճանապարհները որ փակում եք, դուք Հայաստանը գցում եք շրջափակման մե՞ջ, հակառակորդի դերը վերցրել եք ձեր վրա՞․ Քոչարյան
ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը ձերբակալվել է կաշառք ստանալու կասկածանքով
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում է, ամենայն հավանականությամբ այդտեղ կսկսենք բանակցային գործընթաց․ Քոչարյան
ՄԻՊ արագ արձագանքման խումբը մեկնել է Ոստիկանության Նոյեմբերյանի բաժին
ՄԻՊ-ը տեսակցել է Դավիթ Տոնոյանին․ վերջինս մտահոգություններ է ներկայացրել
Ինչպես է Մալաթիայի շուկայում կանխվել հրդեհի տարածումը․ մանրամասներ
Զովունիում մեքենաներ են բախվել
Առաջարկվում է շրջիկ առևտուր իրականացնել նաև համայնքներում․ տարածքները կսահմանի ավագանին
Բերման է ենթարկվել Սուրեն Պետրոսյանը
ԱԽ քարտուղարը Ռուսաստանի Դաշնություն չի մեկնի
Եթե իրավիճակը Տավուշում շիկանա, օրենքը թույլ Է տալիս ՀՀ տարածքի որոշակի մասում արտակարգ ռեժիմ հայտարարել. Խալաթյան
Ուկրաինայի պաշտպանության փոխնախարարը պաշտոնանկ է արվել
Սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի ամենակարևոր կետը սկզբունքի համաձայնեցումն է, որից Ադրբեջանը խուսափում էր․ Խանդանյան
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Անուշ Գրիգորյանը կիսաեզրափակչում է
ԱՄՆ պետդեպարտամենտը զեկույցով արձանագրել է հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների խախտումների դեպքերը
Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ․ «Ազատություն» (տեսանյութ)
Կարմրուկի համաճարակային իրավիճակը ուշադրության կենտրոնում է․ Անահիտ Ավանեսյանը խորհրդակցություն է անցկացրել
Պարույր Հովհաննիսյանը Արգենտինայի դեսպանին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը
Նախագահը Քյուրքչյանին և FASTEX-ի տնօրենին մանրամասներ է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացից
Վստահ եմ՝ բարձր կպահեք դատարանի հեղինակությունը․ նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն
Իջևանի «Մայիսյան կամուրջ» ընկերության հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունն անհապաղ կասեցվել է (լուսանկարներ)
Վարչապետն ու Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը մտքեր են փոխանակել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի շուրջ, անդրադարձել սահմանազատմանը
ՄԻՊ-ը մշտադիտարկում է Տավուշում հավաքի ժամանակ ավտոմեքենայի բազմության մեջ մխրճվելու և 1 անձի վնասվածք ստանալու լուրերը
ՁՊՎ-ում հայտնաբերվել է օրեր առաջ զոքանչին ծանր մարմնական վնասվածք պատճառելու համար ձերբակալված տղամարդու կախված մարմինը
Բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ջերմուկում են, քննարկվել է բնակչության հոգեբանական վիճակը․ Արսենյան (լուսանկարներ)
Վիճաբանության ժամանակ որդին մոր ներկայությամբ դանակով հարվածներ է հասցրել հորը, սպանել․ 38-ամյա տղամարդը կալանավորվել է
Կրթական ոլորտում կան շատ խնդիրներ, որոնք հետևողականորեն պետք է լուծվեն, կողմ եմ Ակադեմիական քաղաքի կառուցմանը. Դումանյան
Սա գրվող պատմություն է մի նոր․ Սիմոնյանի գրառումը Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրված առաջին սահմանային սյան վերաբերյալ
Պետք է այս մեծ, բարդ խաղում լուծել, թե ինչպես «2,5 գյուղ սահմանագծի դեմ» բանաձևում ստանանք այն, ինչ մերն է․ Սաֆարյան
Ինչու են ռուս խաղաղապահները ժամկետից շուտ լքում Լեռնային Ղարաբաղը․ Ալիևը մանրամասնել է
Եթե ՀԱԵ-ն ծփում է պետականամետ հոգևորականներով, ինչո՞ւ հազար տարի ղեկավարելով ժողովրդին՝ պետություն չստեղծեցին․ Միսկարյան
Հայաստան-Ադրբեջան շփման գծի մի փոքր կտոր դարձավ բոլորի կողմից ճանաչված սահման․ Իոաննիսյան
Ադրբեջանը չի նախատեսում անդամակցել ԵԱՏՄ-ին, սակայն սերտ գործընկերություն ունի անդամ բոլոր երկրների հետ, բացի ՀՀ-ից․ Ալիև
Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Պուտինի երդմնակալությունը
Հենրիխ Մխիթարյանը Իտալիայի չեմպիոն դառնալուց հետո գրառում է արել
Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 23-ին
Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանի Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրվեց առաջին սահմանային սյունը․ վարչապետ (լուսանկար)
