Ակումուլացվող սոցիալական բողոքը. Մինեսոտայի անկարգությունները

Մայիսի 28-ին ԱՄՆ Մինեսոտա նահանգի Մինեապոլիս քաղաքում սկիզբ առած անկարգությունները արագորեն տարածվեցին շատ այլ քաղաքներում: Պատճառը ոստիկանության աշխատակիցների կողմից սեւամորթ Ջորջ Ֆլոյդի սպանությունն էր: Նրան ձերբակալելու տեսագրության մեջ երեւում է, որ ոստիկաններից մեկը ծնկով սեղմում է գետնին պառկած Ֆլոյդի պարանոցին, ինչից հետո վերջինս մի քանի անգամ ասում է, որ չի կարողանում շնչել եւ կորցնում է գիտակցությունը:

Կադրերի տարածումից հետո չորս ոստիկանի հեռացրել են աշխատանքից, իսկ «ամենաակտիվին» մեղադրանք առաջադրել՝ չկանխամտածված սպանության հոդվածով, ինչը, սակայն, բավարար չի եղել՝ հասարակության բողոքը մեղմելու համար: Մայիսի 28-ի գիշերվանից սկսած՝ Միենապոլիսում եւ հարեւան Սենթ-Փոլում բողոքի խաղաղ ցույցերը վերածվել են թալանի եւ անկարգությունների: Քաղաքներում ստիպված են եղել պարետային ժամ մտցնել: Մի քանի օրվա ընթացքում ցույցերը տարածվել են Վաշինգտոնում, Նյու Յորքում, Բոստոնում, Լոս Անջելեսում, Սան Խոսեում, Լաս Վեգասում, Հյուսթոնում, Դալասում, Դենվերում եւ այլուր: Գրեթե ամենուր դրանք ուղեկցվել են անկարգություններով կամ ոստիկանության հետ բախումներով:

ԱՄՆ-ում սեւամորթների հետ կապված նմանատիպ պատմությունները պարբերական բնույթ են կրում: Նախկինում ոստիկանների կողմից սեւամորթների սպանությունները եւս լայն արձագանք էին գտնում, սակայն երբեք համապետական մասշտաբի չէին հասնում՝ սահմանափակվելով հիմնականում տվյալ բնակավայրի տարածքով, եւ դա այն դեպքում, երբ ոստիկանական անփութությունը կամ դիտավորությունը բերում էին անգամ կույր վրեժի՝ սեւամորթների կողմից ոստիկանների սպանության:

Ընդհանուր առմամբ սեւամորթների հետ կապված խնդիրները ԱՄՆ-ում խորքային են եւ որքան էլ զարմանալի հնչի, բխում են պետական քաղաքականությունից: ԱՄՆ-ում աղքատության ամենաբարձր տոկոսը հենց սեւամորթների շրջանում է: Խնդիրն այն է, որ օգնություն եւ նպաստ տրամադրելով գետոներում բնակվող աֆրոամերիկացիներին՝ կառավարությունը փաստացի սովորեցրել է սեւամորթների այդ հատվածին, որ օրինական աշխատանք գտնելու եւ ավելիին ձգտելու իմաստ ուղղակի չկա. գումար, միեւնույն է, լինելու է, այսինքն՝ Ֆլոյդի սպանությունը որոշ շրջանակների համար ընդամենը առիթ էր՝ թալան եւ անկարգություններ կազմակերպելու համար, քանի որ թալանվել եւ ավերվել են նաեւ աֆրոամերիկացիներին պատկանող խանութներ ու կրպակներ: Այդ առումով թալանող ամբոխը ցուցաբերել է ծայրաստիճան «հանդուրժողականություն»՝ չդրսեւորելով սոցիալական, ռասսայական կամ որեւէ այլ խտրականություն: Դրա ամենաակներեւ դրսեւորումն այն է, որ անկարգությունների ամենաթեժ պահերին, երբ ոստիկանությունը խուսափում էր քաղաքի որոշ թաղամասեր մուտք գործելուց, տեղի հնդկացիները ստիպված են եղել ինքնակազմակերպվել եւ ինքնուրույն ապահովել իրենց ձեռնարկությունների անվտանգությունը:

Ինչ վերաբերում է բողոքի ակցիաների տարածման աշխարհագրությանը, ապա դա կարող է բացատրվել համաճարակով պայմանավորված սահմանափակումների եւ կարանտինի ազդեցությամբ: Համաճարակը մի կողմից է՛լ ավելի է վատթարացրել սեւամորթ բնակչության վիճակը, մյուս կողմից կուտակել է հասարակության բողոքական ներուժը: Ապրիլին ԱՄՆ-ի մի շարք նահանգներում արդեն իսկ անցկացվել էին բողոքի ակցիաներ ընդդեմ գործող սահմանափակումների, սակայն այդ ժամանակ հաջողվել էր խուսափել անկարգություններից: Ֆլոյդի սպանությունը, թերեւս, չափազանց զգայուն թեմա էր, որ հնարավոր լիներ զերծ մնալ բախումներից:

Հատկանշական է, որ աշխարհի այլ երկրներում, մասնավորապես՝ Եվրոպայում, նման սցենարը եւս չի բացառվում, առավել եւս, որ վերջին ամսվա ընթացքում եվրոպական մի շարք քաղաքներում անցկացվել են համաճարակին այս կամ այն կերպ առնչվող բողոքի ակցիաներ:

Մայիսի 16-ին բողոքի ցույցեր էին արվել Բեռլինում, որտեղ ցուցարարները սահմանափակումները շրջանցելու հետաքրքիր տարբերակ էին գտել: Թեեւ ակցիաներն արգելված չեն, սակայն կա դրանց մասնակիցների քանակային սահմանափակում. յուրաքանչյուր ակցիային կարող է մասնակցել առավելագույնը 50 հոգի: Այդպես Բեռլինի կենտրոնում գրեթե միաժամանակ անցել էր մինչեւ 50 հոգանոց 21 ակցիա՝ ոչ պաշտոնապես ներգրավելով նաեւ պատահական անցորդներին:

Մայիսի 29-ին էլ Վիլնյուսում տեղի էր ունեցել պիկետ ընդդեմ կարանտինի պայմանների: Ցուցարարները կոչ էին արել կառավարությանը «հրաժարվել կույր հավատարմությունից» եւ մարդկանց աշխատանք տալ:

Մայիսի 30-ին Փարիզում մի քանի հազար հոգանոց ցույց էր անցկացվել, որի մասնակիցները բողոքում էին ապօրինի ներգաղթյալների պահման վայրերում կորոնավիրուսի տարածման վտանգի պատճառով: Ցույցը ցրել էր ոստիկանությունը: Մինչ այդ Ֆրանսիայում, որտեղ կարանտինային միջոցառումների հետեւանքով գործազրկությունն աճել է 7,1 տոկոսով, տեղի էին ունեցել «Դեղին բաճկոնների» շարժման մի քանի հարյուր հոգանոց ցույցեր, որոնք եւս զուգորդվել էին ոստիկանության հետ ընդհարումներով:

Ջորջ Ֆլոյդի սպանությանը հետեւած բողոքի ալիքը, դրա անսովոր լայն տարածումը հուշում են, որ սոցիալական, այդ թվում՝ սահմանափակումների վերացման կամ մեղմացման պահանջներ ունեցող ներկայիս բողոքը վերահսկողությունից դուրս գալու միտում ունի եւ փոքր-ինչ ավելի զգայուն խնդիր առաջանալու պարագայում կարող է վերաճել լավագույն դեպքում սոցիալ-քաղաքական պահանջներով շարժման, իսկ վատագույն դեպքում՝ անկառավարելի անկարգությունների:

Տպել
2688 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում