Սերժ Սարգսյանի ներքին եւ արտաքին լեգիտիմությունը. 2008-2018 թվականներ

Տիտղոսով կամ պաշտոնով իշխանություն կոչվելը բավարար չէ իշխանություն ունենալու եւ այն գործադրելու համար: Իշխանության գործադրման համար անհրաժեշտ պայմանը քաղաքական լեգիտիմությունն է՝ իշխանության օրինականության ընդունումը հասարակության եւ միջազգային հանրության կողմից: Լեգիտիմության բացակայության պարագայում իշխանությունը ստիպված է լինում իր քայլերը զուգորդել ուժային գործողություններով, ինչն էլ վաղ թե ուշ բերում է կա՛մ ներքին ընդվզման, կա՛մ արտաքին պատերազմի: Իշխանության լեգիտիմության թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին աղբյուրներն անհրաժեշտ են երկրի զարգացման համար, սակայն դրանցից ընդամենը մեկի առկայությունը թույլ է տալիս մի որոշ ժամանակով զբաղեցնել իշխանությունը:

Հայաստանում 2008 թ. նախագահական ընտրություններից եւ դրանց հաջորդած իրադարձություններից հետո հասկանալի էր, որ իշխանությունները ստիպված են լինելու լեգիտիմություն փնտրել Հայաստանի սահմաններից դուրս: 2008 թ. Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլյա Սարկոզիի, Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ժոզե Մանուել Բարոզոյի, ինչպես նաեւ ՌԴ նախագահ Դմիտրի Մեդվեդեւի հետ երեք հանդիպումները վկայում են այն մասին, որ Սերժ Սարգսյանը եւս գիտակցում էր արտաքին լեգիտիմության անհրաժեշտությունը: Նրա նախաձեռնած ֆուտբոլային քաղաքականությունը ուղղված էր նույն նպատակին: Այս տեսանկյունից այնքան էլ կարեւոր չէ, թե որքան տխուր վախճան ունեցավ այդ նախաձեռնությունը, կամ ինչպիսի բուռն դիմադրության հանդիպեց տարբեր երկրների հայերի կողմից: Արտաքին լեգիտիմության տեսանկյունից կարեւորն այն է, որ այդ գործընթացում Հայաստանը ներկայացնում էր Սերժ Սարգսյանը: Արտաքին լեգիտիմության լիցքեր էին նաեւ ԵԱՏՄ-ին անդամակցելու եւ ԵՄ-ի հետ ասոցացման համաձայնանագիր կնքելու որոշումները:

Այս քաղաքականությունը, զուգորդված ներքին լեգիտիմության բացակայության հետ, աստիճանաբար թուլացնում էր ՀՀ դիրքերը միջազգային ասպարեզում: Եվրոպական ԶԼՄ-ներում պարբերաբար հայտնվում էին քաղաքական եւ հասարակական ազատությունների վերաբերյալ հրապարակումներ, որտեղ Հայաստանը հարեւան Ադրբեջանի հետ միասին դասվում էր միջինասիական պետությունների շարքին:

2008 թվականից հետո «Վիկիլիքս»-ի գաղտնազերծած տվյալներից հայտնի դարձավ, որ ԱՄՆ պետդեպում տեղյակ են հայ օլիգարխների ոչ միայն իրական ունեցվածքի մասին, այլեւ անգամ յուրաքանչյուր օլիգարխի պետհամարանիշների նախասիրությունների մասին: Այնտեղ տեղյակ են նաեւ պետական համակարգի կոռումպացվածության մասին: Միամտություն կլիներ ենթադրել, որ նմանատիպ տեղեկությունները որպես լծակ չեն օգտագործվում իշխանության տարբեր ներկայացուցիչների նկատմամբ: ԱՄՆ-ն վաղուց արդեն չի էլ թաքցնում, որ իր նպատակների մեջ կա Հայաստանը Ռուսաստանի ազդեցությունից դուրս բերելու խնդիրը:

Հակառուսական տրամադրությունները հայ հասարակության շրջանում առաջին կիզակետին հասան 2015 թ. հունիսին՝ «Էլեկտրիք Երեւանի» ընթացքում: Մեկ տարի չանցած՝ Ապրիլյան պատերազմից հետո, բարձրացավ երկրորդ հակառուսական ալիքը՝ կապված Ադրբեջանին զենք վաճառելու հետ: Հաճախակի դարձած բողոքի ալիքները Ռուսաստանին բնականաբար չէին կարող դուր գալ, եւ ասպարեզ վերադարձավ Կարեն Կարապետյանը: Շատերի կարծիքով սա զիջում էր Սարգսյանի կողմից, իբր Կարապետյանը պետք է 2015 թ. սահմանադրական փոփոխությունների ուժի մեջ մտնելուց հետո էլ շարունակի վարչապետ մնալ: Դա, իհարկե, տրամաբանական կլիներ՝ հաշվի առնելով, որ գործնականում հենց Կարապետյանն է ապահովել ՀՀԿ-ին իրականում տրված ձայները:

2017 թ. հոկտեմբերին Հայաստան այցելեց ՌԴ վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդեւը: Նա հանդիպեց ինչպես Կարապետյանի, այնպես էլ Սարգսյանի հետ: Թե ինչ են քննարկել կողմերը պաշտոնական օրակարգից դուրս, բնականաբար, հայտնի չէ: Մեդվեդեւի հեռանալուց հետո լուրեր էին շրջանառվում, որ այցի շրջանակներում նա պետք է 2018 թ. նշանակվելիք վարչապետի «դաբրո»-ն տա, կամ, ավելի ճիշտ, փոխանցի, ինչն էլ արել է հօգուտ Սարգսյանի:

Այդուհանդերձ, Կարապետյանի եւ նրա թիմի ներկայությունը որոշակի զսպող հանգամանք է Սագսյանի համար, որպեսզի կտրուկ քայլեր հանկարծ չարվեն: Նման գործառույթ է իրականացնելու նաեւ Արմեն Սարգսյանը, սակայն արդեն հակառակ ճամբարի համար: Նա, որպես Միացյալ Թագավորությունում երկար տարիներ Հայաստանը ներկայացրած, արևմտյան աշխարհի ազդեցիկների հետ անձնական բազմաթիվ կապեր ունեցող մարդ, նախագահ, ուղղակի չի կարող անմասն մնալ երկրի կառավարումից:

Այսպիսով Սերժ Սարգսյանի ներքին լեգիտիմության աղբյուրը սպառված է, իսկ արտաքինը՝ հստակ միջնորդավորված, իր իսկ՝ տարբեր ուղղվածության թիմակիցների միջոցով:

Հոդվածը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի մարտի 3-ի համարում:

Տպել
2719 դիտում

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա

Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին

ՀՀ-ն ԱՄՆ-ին է հանձնել հետախուզման մեջ գտնվող ամերիկացուն

ԵԽ գրասենյակի ղեկավարն ու Պապիկյանը քննարկել են համատեղ իրականացվող ծրագրի մանրամասները

Ուժերը մեզ վրա է պատո՞ւմ, թե չեն ընկալում ՀՀ-ն որպես անկախ պետություն. Սիմոնյան

Բերման է ենթարկվել բողոքի ակցիաների 29 մասնակից

Գառնիկ Դանիելյանին տեղափոխել են հիվանդանոց

Ռուսաստանում մեկնաբանել են Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առաջին սահմանային սյան տեղադրումը

Բերման են ենթարկվել Էդգար Ղազարյանը, Նաիրա Զոհրաբյանն ու Երևանում կազմակերպված ակցիայի այլ անդամներ

Տավուշում ԵԿՄ մեքենան վնասելու, խուլիգանության գործով ձերբակալված «Մարտական եղբայրության» հիմնադիրը կալանավորվել է

Ապրիլի 17-22-ին գրանցված առավելագույն ջերմաստիճանները գերազանցել են բոլոր պատմական արժեքները. անոմալ տաքը կպահպանվի

Քանի դեռ ժողովրդին ոչ մի բան չունեն առաջարկելու, 20, 30, 40 հոգով հավաքվելու են գոռգռան և գնան տներով. Սիմոնյան

Վազգենը որ գար, կասեր՝ «արա, ամբողջ կյանքում «наша раша»-ի տակ տնքալով պարողը իրավունք չունի սահմանից խոսել. Խաչատրյան

ԱԺ Հայաստան-Ֆրանսիա բարեկամական խումբը ֆրանսիացի գործընկերների հետ քննարկել է երկուստեք հետաքրքրության հարցեր

Դրսից թելադրված բան է․ Սիմոնյանը մանրամասնեց, թե ովքեր են ՀՀ-ում ընդդիմախոսները

Հայաստանը դիմացել է, նա գրում է իր և իր ժողովրդի ապագան. Ֆրանսիայի վարչապետ

12 կմ արդեն սահմանազատված է, թե Ալիևը ՌԴ-ի ու Թուրքիայի հետ սակարկելու համար ինչ կասի, չի հետաքրքրում․ Սիմոնյան

Ադրբեջանցին զարթնելու է, տենա՝ եռագույնը ծածանվում է Կզըլ Հաջիլիի բարձունքի վրա, դրա մասին ինչո՞ւ չեք խոսում. Սիմոնյան

Տեղեկատվական հոսքերով փորձ է արվում հրամցնել, թե բազմաթիվ, այդ թվում՝ միջպետական ճանապարհներ են փակ. Չախոյան

ՌԴ ԱԳՆ-ն ափսոսանք է հայտնել, որ Հայաստանում շարունակում են «ՀԱՊԿ-ի հասցեին հրապարակային քննադատություն թույլ տալ»

Ով ինտերնետ մուտք ունի, ասում է՝ հանձնում են, գնաս վզից բռնես, սկսում է հեքիաթներ պատմել․ Սիմոնյան

Մենք միշտ Հայոց ցեղասպանությունն ընկալել ենք որպես մեր սեփական ցավ ու դժբախտություն. Զախարովա

Պատրաստ եմ վարչապետի հետ կիսել պատասխանատվությունը․ Անահիտ Ավանեսյան

Աստիճանաբար կտաքանա մի քանի աստիճանով. արևոտ, առանց տեղումների օրերը կշարունակվեն

Գերասիմ Վարդանյանը բերման է ենթարկվել

«Ծիծեռնակաբերդ»-ում Աննա Հակոբյանի և դստեր դեպքով քննչականում քրեական վարույթ է նախաձեռնվել․ կան ձերբակալվածներ

Վանաձոր և Ագարակ քաղաքների որոշ հասցեներում վթարային ջրանջատում է

Եթե դեմ են​ ՌԴ սահմանապահ ծառայությունը, թող բաց ասեն, Հայաստանն առանց մեր համաձայնության չի կարող խաչմերուկ լինել. Ալիև

Քուվեյթը ողջունել է հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման գործընթացը

36 ժամով կդադարեցվի Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի գազամատակարարումը

Մեր իրականության մեջ համարվում է լավություն, երբ երեխային ավելի բարձր գնահատական է նշանակվում, քան գիտելիքն է. վարչապետ

Մեթոդական առումով սխալ է, որ ասում ենք կրիպտոարժույթ, կողքը կամ թմրանյութ է, կամ կաշառք, կամ փողերի լվացում. վարչապետ