Շահինյանի գործը դատարանում. մյուս պաշտոնյաներինը՝ օրինակա՞ն

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի սեպտեմբերի 1-ի համարում

Ֆինանսների եւ էկոնոմիկայի նախարարության ֆինանսական վերահսկողության վարչության (ժողովրդական լեզվով՝ ԿՌՈՒ) պետ Լեւոն Շահինյանի նկատմամբ հարուցված քրեական գործը (հոդված 179՝ յուրացում, 38-189՝ կեղծ ձեռնարկատիրություն) վերջին տարիների ամենաաղմկոտ գործերից է: 2005-ի փետրվարին առաջադրված մեղադրանքը եւ դրան հաջորդած կալանքը հասարակությունը դիտեց որպես կոռուպցիայի դեմ պայքարի դրսեւորում եւ թեթեւացած շունչ քաշեց՝ ժողովրդին թալանողներն էլ են մեկ-մեկ պատասխան տալիս: Սակայն այս քրգործին ծանոթացողները, կարծում ենք, մեծ հիասթափություն կապրեն, երբ տեղեկանան, թե ինչում է իրականում մեղադրվում Լեւոն Շահինյանը:

Պարզվում է՝ մեղադրանքը բոլորովին կապ չունի նրա ծառայողական պարտականությունների հետ, նրան մեղադրում են ոչ թե պետական գումարներ յուրացնելու, ոչ թե ֆինանսական վերահսկողության իրականացման ժամանակ հափշտակություններ կատարելու, ոչ էլ կաշառք վերացնելու, այլ դրսում ինչ-ինչ գումարներ աշխատելու մեջ: Եթե մեղադրականը «թարգմանենք» կենցաղային լեզվով, ապա Լ.Շահինյանը աշխատանքից դուրս բիզնես է ունեցել, իր հիմնադրած կազմակերպությունների միջոցով գումարներ աշխատել: Այսինքն՝ օգտագործելով իր պաշտոնական դիրքը՝ աուդիտ անելու պատվերներ է բերել, այդ պատվերների մի մասը կազմակերպությունները ցույց չեն տվել՝ հարկերը թաքցնելու նպատակով, կամ էլ՝ պատվերը ձեւակերպել են, բայց գործունեություն չեն իրականացրել, հնարավոր է անգամ, որ գումարներ են լվացել, բայց այդ բոլորը կատարվել է ֆիննախից դուրս:

Այսինքն՝ այստեղ կարող է խոսք գնալ միայն հարկեր թաքցնելու մասին: Եթե մեղադրանքը դիտարկենք անօրինական ձեռնարկատիրության տեսանկյունից, ապա այսօր պետք է մեղադրանք առաջադրվեր ԱԺ բոլոր պատգամավորներին, նախարարներին ու մյուս բարձրաստիճան պաշտոնյաներին, այդ թվում նաեւ՝ ՀՀ նախագահին, վարչապետին եւ նրանց ընտանիքի անդամներին: Սակայն անդրադառնանք Լ.Շահինյանին առաջադրված բուն մեղադրանքին: Մինչեւ 2001 թիվը Լ.Շահինյանն աշխատել է հարկային մարմիններում, այդ թվում՝ եղել է Արաբկիրի հարկային տեսչության պետ: 2001 թվականին ազատվել է աշխատանքից եւ փետրվարի 26-ին հիմնադրել «Շալե կոնսալտինգ» ընկերությունը (Շահինյան Լեւոն անվան հապավումն է), մարտին նա ծանոթացել է «Աուդիտ խորհրդատու» ընկերության հիմնադիր Ս.Մանուկյանի հետ եւ վերջինիս առաջարկով դարձել նաեւ այս ընկերության տնօրենը:

Ըստ էության, այս 2 ընկերությունները համատեղ են գործել: 2001-ի ապրիլի 16-ին նա նշանակվել է ֆիննախի վերահսկողության վարչության պետի տեղակալ, ապա պետ եւ նշանակվելուն պես ազատվել է վերը նշված ընկերությունների տնօրենի պաշտոնից: Նրա փոխարեն տնօրեն է նշանակվել իր ընկերը՝ Լեւոն Հովհաննիսյանը, որը շարունակել է աշխատեցնել այդ 2 աուդիտորական ընկերությունները: Միանգամից նշենք, որ բոլոր խախտումները, ինչում մեղադրվում է Շահինյանը, կատարվել են այս 2 ընկերությունների կողմից՝ Լ.Հովհաննիսյանի ղեկավարման շրջանում: Եվ նախաքննության մարմինը, որպեսզի մեղադրանքը կպցնի Շահինյանին, իր առաջ խնդիր է դրել ապացուցել, որ նշված ընկերությունների «փաստացի» տնօրենը շարունակել է մնալ Շահինյանը, որը հանդիսանալով ֆիննախի վարչության պետ՝ շարունակել է ղեկավարել դրանց գործունեությունը, իսկ դե յուրե տնօրեն Լ.Հովհաննիսյանը հլու հնազանդ ենթարկվել է նրան:

Ի դեպ՝ մեղադրանք է առաջադրվել նաեւ Լ.Հովհաննիսյանին, որն ինչ-ինչ հանգամանքներում Շահինյանի կալանավորման հաջորդ օրը մահացել է սեփական ավտոմեքենայի մեջ՝ ըստ բժիշկների, թունավորվել է շմոլ գազից, թեեւ մտերիմները համոզված են, որ նա սրտի կաթված է ստացել, ապա նոր թունավորվել: Նրա մահից հետո մեղադրանքը Լ.Հովհաննիսյանի մասով կարճվել է, սակայն նախաքննության առաջին փուլում նրա տված ցուցմունքները տեղ են գտել մեղադրականի մեջ: Հնգամսյա քննության ընթացքում ՀԿԳ քննիչ Բորիս Ղալեչյանը հանգել է հետեւյալ եզրակացության. «Լ.Շահինյանը հանդիսանալով «Շալե կոնսալտինգ» եւ «Աուդիտ խորհրդատու» ՍՊԸ-ների տնօրեն, այնուհետեւ ֆինանսների նախարարության ֆինանսական վերահսկողության վարչության պետի պաշտոնում նշանակվելուց հետո, փաստացի շարունակելով ղեկավարել ընկերությունների գործունեությունը, Լեւոն Հովհաննիսյանի հետ նախնական համաձայնությամբ, կեղծ փաստաթղթեր կազմելու եւ օգտագործելու միջոցով 2002-2003թթ. ընթացքում հափշտակել է «Աուդիտ խորհրդատու» եւ «Աուդիտ խորհուրդ սերվիս» ՍՊԸ առանձնապես խոշոր չափերի 60 մլն դրամ եւ 16 մլն դրամ գումարները:

Բացի այդ՝ կազմակերպել է առանց ծառայությունների մատուցման Լեւոն Հովհաննիսյանի կողմից կեղծ փաստաթղթեր տրամադրելը, որոնց հիման վրա «Աուդիտ խորհրդատու» ՍՊԸ միջոցով 2001-2002թթ. «Շալե կոնսալտինգ» ընկերությանը վճարվել է 7 մլն 965 հազար 900 դրամ: Արդյունքում՝ «Աուդիտ խորհրդատու» ընկերության կողմից պակաս է հաշվարկվել եւ պետբյուջե չի վճարվել 1 մլն 327 հազար 700 դրամ ԱԱՀ եւ 1 մլն 327 հազար 700 դրամ շահութահարկի գումար»: Ակնհայտ է, որ այս մեղադրանքի առաջադրումը եւ Շահինյանի կալանավորումը պատահական չէ՝ նման մասշտաբի պաշտոնյաներին Հայաստանում առանց պատվերի չեն կալանավորում:

Սակայն Լ.Շահինյանը մեր հարցին, թե՝ ում էր անհրաժեշտ իր կալանավորումը, զարմանալի լավատեսական պատասխան տվեց՝ ասելով, որ՝ թյուրիմացություն է տեղի ունեցել, եւ ինքը համոզված է, որ դատաքննության ընթացքում այն պարզվելու է, իսկ իրեն արդարացնելու են: Մենք կշարունակենք հետեւել դատաքննությանը, որը ընթանում է Կենտրոն եւ Նորք-Մարաշ համայնքների առաջին ատյանի դատարանում` Մնացական Մարտիրոսյանի նախագահությամբ: Շահինյանը շարունակում է մնալ կալանքի տակ:

Արմինե Օհանյան