Իրենք, հասկանում եք, իրենց համար չեն արել, ազգի համար են արել. հանկարծ որեւէ մեկի մտքով չանցնի, թե պարզապես բիզնես էր

Նկատե՞լ եք, թե Հայաստանում ինչքան շատ են «ազգային արժեքները»։ Աջուձախ որ կողմ նայում ես՝ «ազգային արժեքներ» են։ Ասենք, մեկը խորհրդային տարիներին լենուբոլ բյուջեից փող է կպցրել ու հուշարձանի անվան տակ ինչ-որ անճոռնի մետաղական կոնստրուկցիա տեղադրել ինչ-որ այգում կամ ինչ-որ ճանապարհի եզրին՝ վերջ, ձեռք տալ չի կարելի, ազգային արժեք է։ Ինչ-որ մեկը Երեւանում ինչ-որ ստանդարտ-քառակուսի բնակելի շենք է սարքել՝ ազգային արժեք է / ու անպայման շենքի ճակատին պիտի գրվի, որ կառուցել է նույնպես ազգային արժեք այսինչ ճարտարապետը/, ինչ-որ մեկը հովանավորներ է «կպցրել» ու ինչ-որ տխմար ֆիլմ նկարել՝ վերջ, ոչ միայն ֆիլմն է ազգային արժեք, այլեւ հեղինակները՝ բոլորն առանձին-առանձին, ինչ-որ մեկը շոու-բիզնեսով է զբաղվել ու ինչ-որ ստուդիա բացել /անվանումը կապ չունի/՝ վերջ, ինքն էլ է ազգային արժեք, իր ստեղծածն էլ․․․ Որովհետեւ իրենք, հասկանում եք, իրենց համար չեն արել, ազգի համար են արել /հանկարծ որեւէ մեկի մտքով չանցնի, թե պարզապես բիզնես էր/։ Հետեւաբար՝ որեւէ մեկն իրենց ձեռք տալու իրավունք չունի, եւ պետությունը պարտավոր է պահպանել ու փայփայել բոլորին։ Ու սա վերաբերում է բոլոր ոլորտներին։ Գիտե՞ք ինչքան այդպիսի «ազգային արժեքներ» կան, ասենք, հանրային հեռուստաընկերությունում կամ ռադիոյում, ովքեր իրենք իրենց անձեռնմխելի են համարում, որովհետեւ, ասենք, 60-ական թվականներին լուսանկարվել են Քոչինյանի հետ կամ ռեպորտաժ են պատրաստել Արփա-Սեւանի թունելից։ Երեւանի պետական համալսարանն էլ է ազգային արժեք, ու հետեւաբար՝ ձեռք տալ չի կարելի /ոչինչ, որ աշխարհի 300 լավագույն բուհերի ցանկում ԵՊՀ-ն չկա, եւ ընդհանրապես՝ հայաստանյան որեւէ բուհ չկա, իսկ ադրբեջանական՝ կա/։ Հայաստանում քիչ է մնում սուպերմարկետների ցանցերն էլ իրենք իրենց ազգային արժեք հռչակեն, որովհետեւ կարեւորը հո բիզնեսը չէ՞, ինչ անում են՝ ազգի համար են անում, աշխատատեղեր են ստեղծում․․․

Աշխարհում կան պահպանողական հասարակություններ, որոնք առանձնապես շատ բան չեն ուզում փոխել, որովհետեւ լավ վիճակում են /օրինակ՝ անգլիացիները/, կան հասարակություններ, որոնց վիճակը լավ չէ, եւ ցանկություն կա փոխել հնարավոր ամեն ինչ, իսկ ահա մեր վիճակը փոքր-ինչ տարօրինակ է՝ առանձնապես լավ վիճակում չենք, համոզված ենք, որ «այսպես երկար շարունակվել չի կարող», ու միաժամանակ որեւէ բան փոխելու ցանկացած փորձ սվիններով ենք ընդունում, որովհետեւ ինչին ձեռք ենք տալիս՝ պարզվում է «ազգային արժեք» է։ Ու որեւէ մեկի մոտ հարց չի առաջանում՝ բա եթե այսքան շատ ազգային արժեքներ ունենք, ինչո՞ւ ենք այս վիճակում։

Հայաստանն ինչ-որ նոր մեկնակետից առաջ է շարժվում, ու ճանապարհն ակնհայտորեն հարթ չի լինելու։ Իսկ ճամփորդները սովորաբար իրենց հետ վերցնում են ամենակարեւորը։ Սա, իհարկե, չի նշանակում, թե անկարեւորը պետք է մի կողմ շպրտել։ Պարզապես եթե պետության միջոցները սահմանափակ են՝ պետք է կարողանալ զանազանել կարեւորն անկարեւորից ու սահմանափակ միջոցներն ուղղել կարեւորի պահպանմանն ու զարգացմանը։ Սա, ի դեպ, անպայմանորեն չի նշանակում նաեւ, որ այս օրերին «օպտիմալացման» կամ «բարեփոխումների» անվան տակ ինչ արվում է՝ ճիշտ է արվում։ Ի վերջո Հայաստանում նաեւ իրական ազգային արժեքներ կան /ու ոչ քիչ/, ու դրանց իսկապես ոչ միայն ձեռք տալ չի կարելի, այլեւ պետք է անգամ սուղ միջոցներով զարգացնել։ Օրինակ՝ հայկական շախմատն իսկապես ազգային արժեք է ու մեզ համար կարող է անգամ «ազգային բրենդ» դառնալ /ասենք՝ աշխարհի առաջին քրիստոնյա պետությունը լինելու իրողության պես/, հետեւաբար՝ «օպտիմալացումը» պիտի հեռու պահել այդ ոլորտից։ Իսկ այն ոլորտները, որոնք կարող էին աշխարհում հայկական «ազգային բրենդ» դառնալ, բայց չեն դարձել /օրինակ՝ կրթությունն ու գիտությունը, հատկապես՝ ճշգրիտ գիտությունները/, պիտի արմատապես բարեփոխվեն։ Հենց այն պատճառով, որ կարող էին ազգային արժեք դառնալ, բայց չեն դարձել, այսինքն՝ պոտենցիալը եղել է, բայց չի օգտագործվել։

Իսկ ինչո՞ւ է այսպիսի խառնաշփոթ ստեղծվել, ինչո՞ւ է ընդհանուր առմամբ արմատական փոփոխությունների կողմնակից հասարակության զգալի հատվածն այնուամենայնիվ դժկամությամբ եւ անգամ թշնամանքով ընդունում փոփոխության ցանկացած առանձին դրվագ։ Որովհետեւ մի կողմից՝ ակտիվ հակաքարոզչությունն է աշխատում, մյուս կողմից՝ իշխանությունները կարծես թե լավ չեն բացատրում, թե ինչի համար է արվում այս ամենը, եւ որն է վերջնանպատակը, ու սրան գումարվում է նաեւ այն, որ «այս ամենն» անողներն իրենք հաճախ կամ լավ չեն հասկանում իրենց արածի իմաստը, կամ հասարակության հետ մինչեւ վերջ անկեղծ զրույցի համարձակություն չունեն։

Չէ՞ որ «ազգային արժեքների» դեմ պայքարողի խարանից խուսափում են բոլորը։ Անգամ նրանք, ովքեր հստակ տեսնում են ազգային արժեքների եւ «ազգային արժեքների» տարբերությունը։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
10206 դիտում

Փոխնակ մայր դառնալու համար ՀՀ-ում դիմողները քիչ են, շատերը այդ նպատակով գնում են այլ երկրներ. որն է պատճառը

Սիրիայում Իրանի դեսպանության աշխատակից է սպանվել

Գերմանիայում ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 5-ի, ավելի քան 200 մարդ է տուժել

Սպասվում է թույլ ձյուն. ինչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին

Էկոնոմիկայի նախարարը հետևել է Գյումրու Կումայրի պատմական կենտրոնի փողոցների վերակառուցման աշխատանքներին

Վշտացած եմ Մագդեբուրգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառում տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձություններից. ՀՀ նախագահ

Ողբերգական դեպքից հետո «Արթկոսմեդ»-ի գործունեությունը կկասեցվի. նոր մանրամասներ

Գևորգ Պապոյանն այցելել է «Բելիսսիմո Գրուպ», ծանոթացել արտադրական գործընթացներին

Գերմանիայում ավտոմեքենան մխրճվել է Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառին մասնակցող մարդկանց ամբոխի մեջ. կան զոհեր

Երևանում «Mazda 6»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնի․ վերջինս մահացել է

Հայաստանը պաշտոնապես ճանաչել է Կոսովոյի անձնագրերը

Բերբոքն ու Ֆիդանը անդրադարձել են Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացին

Երևանի Ռուբինյանց 2/2 հասցեին հարակից տարածքում երեխաները նոր խաղահրապարակ ունեն․ վարչապետ

Փրկարարներն արգելափակումից դուրս են բերել 6 ավտոմեքենա և օգնություն ցուցաբերել 16 քաղաքացու

Ձեր օրոք ՀՀ-ն և Ֆրանսիան թևակոխել են իրական ռազմավարական գործընկերության հանգրվան․ վարչապետը՝ Մակրոնին

ՄԻՊ-ը «Թրանսփարենսի ինթերնեշնլի» գործադիր տնօրենի հետ քննարկել է մարդու իրավունքներին վերաբերող հարցեր

Հնարավոր չէ կառուցել առանց քանդելու․ ՀՀ վարչապետ

2024-ի ձմեռային արևադարձը Հայաստանում տեղի կունենա դեկտեմբերի 21-ին․ հայտնի է ժամը

Իմ առաջին զգացողությունը վերածնվածի զգացողությունն էր․ վարչապետը հրապարակել է «Բանտային օրագրից» մի հատված

Ինչ մեքենաներ է գնել ՆԳ նախարարությունը. կառույցից պարզաբանել են

Կոսովոն իրողություն է, որը պետք է ճանաչել, Հայաստանը վերջապես կարևոր քայլ արեց․ Մեհրաբյան

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը մասնակցել է Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի 20-ամյակի միջոցառմանը

ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ

Ցերեկվա տևողությունը կավելանա․ Սուրենյանը գրառում է արել

Երկրաշարժ Ադրբեջանում․ այն զգացվել է նաև Հայաստանի մի շարք հատվածներում

Այսօր Հայաստանում յուրաքանչյուրն ըստ իր արժանիքի աշխատանք կարո՛ղ է գտնել․ ՀՀ վարչապետ

Հոբելյանական երեկո. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

Բեռնատարի հետ բախումից հետո «BMW»-ն բռնկվել է. կա տուժած

«Հայկական ժամանակ»-ի լրագրողները ՆԳ նախարարության կողմից արժանացել են մրցանակի, պատվոգրի և շնորհակալագրի

Տոն օրերին Երևանի քաղաքապետարանի ենթակայության բուժհաստատություններում հերթապահություն է գործելու

Ախուրյանում տոնական տրամադրություն է. վառվել են գլխավոր տոնածառի լույսերը

Վայոց ձորի մարզում գորշ արջերը զբոսանքի են դուրս եկել. տեսանյութ

Գրիգորյան-Օվերչուկ համանախագահությամբ միջկառավարական հանձնաժողովի նիստ է կայացել. արձանագրություն է ստորագրվել

ԱՄՆ-ն Թուրքիային ազատել է «Գազպրոմ բանկի» պատժամիջոցներից

«Խաղաղության խաչմերուկը»՝ տարածաշրջանային խնդիրների արդար և իրագործելի լուծում. հունական պարբերականի հոդվածը

Շմոլ գազի թունավորումով բժշկական կենտրոն է ընդունվել նույն ընտանիքի 7 անդամ. նրանց թվում անչափահասներ կան

Արժանիորեն նվաճեցիք աշխարհի չեմպիոնի սպասված կոչումը. ՀՀ սպորտի վաստակավոր վարպետի կոչում՝ Վարազդատ Լալայանին

Եվրահանձնաժողովն առաջարկել է Վրաստանի պաշտոնյաների համար դադարեցնել առանց մուտքի արտոնագրերի ռեժիմը. նախագիծ

Արտաշատի խճուղում բեռնատար է կողաշրջվել

ՊՆ-ում հայրենական ռազմարդյունաբերության զարգացման վերաբերյալ խորհրդակցություն է կայացել. ովքեր են մասնակցել