Իրենք, հասկանում եք, իրենց համար չեն արել, ազգի համար են արել. հանկարծ որեւէ մեկի մտքով չանցնի, թե պարզապես բիզնես էր

Նկատե՞լ եք, թե Հայաստանում ինչքան շատ են «ազգային արժեքները»։ Աջուձախ որ կողմ նայում ես՝ «ազգային արժեքներ» են։ Ասենք, մեկը խորհրդային տարիներին լենուբոլ բյուջեից փող է կպցրել ու հուշարձանի անվան տակ ինչ-որ անճոռնի մետաղական կոնստրուկցիա տեղադրել ինչ-որ այգում կամ ինչ-որ ճանապարհի եզրին՝ վերջ, ձեռք տալ չի կարելի, ազգային արժեք է։ Ինչ-որ մեկը Երեւանում ինչ-որ ստանդարտ-քառակուսի բնակելի շենք է սարքել՝ ազգային արժեք է / ու անպայման շենքի ճակատին պիտի գրվի, որ կառուցել է նույնպես ազգային արժեք այսինչ ճարտարապետը/, ինչ-որ մեկը հովանավորներ է «կպցրել» ու ինչ-որ տխմար ֆիլմ նկարել՝ վերջ, ոչ միայն ֆիլմն է ազգային արժեք, այլեւ հեղինակները՝ բոլորն առանձին-առանձին, ինչ-որ մեկը շոու-բիզնեսով է զբաղվել ու ինչ-որ ստուդիա բացել /անվանումը կապ չունի/՝ վերջ, ինքն էլ է ազգային արժեք, իր ստեղծածն էլ․․․ Որովհետեւ իրենք, հասկանում եք, իրենց համար չեն արել, ազգի համար են արել /հանկարծ որեւէ մեկի մտքով չանցնի, թե պարզապես բիզնես էր/։ Հետեւաբար՝ որեւէ մեկն իրենց ձեռք տալու իրավունք չունի, եւ պետությունը պարտավոր է պահպանել ու փայփայել բոլորին։ Ու սա վերաբերում է բոլոր ոլորտներին։ Գիտե՞ք ինչքան այդպիսի «ազգային արժեքներ» կան, ասենք, հանրային հեռուստաընկերությունում կամ ռադիոյում, ովքեր իրենք իրենց անձեռնմխելի են համարում, որովհետեւ, ասենք, 60-ական թվականներին լուսանկարվել են Քոչինյանի հետ կամ ռեպորտաժ են պատրաստել Արփա-Սեւանի թունելից։ Երեւանի պետական համալսարանն էլ է ազգային արժեք, ու հետեւաբար՝ ձեռք տալ չի կարելի /ոչինչ, որ աշխարհի 300 լավագույն բուհերի ցանկում ԵՊՀ-ն չկա, եւ ընդհանրապես՝ հայաստանյան որեւէ բուհ չկա, իսկ ադրբեջանական՝ կա/։ Հայաստանում քիչ է մնում սուպերմարկետների ցանցերն էլ իրենք իրենց ազգային արժեք հռչակեն, որովհետեւ կարեւորը հո բիզնեսը չէ՞, ինչ անում են՝ ազգի համար են անում, աշխատատեղեր են ստեղծում․․․

Աշխարհում կան պահպանողական հասարակություններ, որոնք առանձնապես շատ բան չեն ուզում փոխել, որովհետեւ լավ վիճակում են /օրինակ՝ անգլիացիները/, կան հասարակություններ, որոնց վիճակը լավ չէ, եւ ցանկություն կա փոխել հնարավոր ամեն ինչ, իսկ ահա մեր վիճակը փոքր-ինչ տարօրինակ է՝ առանձնապես լավ վիճակում չենք, համոզված ենք, որ «այսպես երկար շարունակվել չի կարող», ու միաժամանակ որեւէ բան փոխելու ցանկացած փորձ սվիններով ենք ընդունում, որովհետեւ ինչին ձեռք ենք տալիս՝ պարզվում է «ազգային արժեք» է։ Ու որեւէ մեկի մոտ հարց չի առաջանում՝ բա եթե այսքան շատ ազգային արժեքներ ունենք, ինչո՞ւ ենք այս վիճակում։

Հայաստանն ինչ-որ նոր մեկնակետից առաջ է շարժվում, ու ճանապարհն ակնհայտորեն հարթ չի լինելու։ Իսկ ճամփորդները սովորաբար իրենց հետ վերցնում են ամենակարեւորը։ Սա, իհարկե, չի նշանակում, թե անկարեւորը պետք է մի կողմ շպրտել։ Պարզապես եթե պետության միջոցները սահմանափակ են՝ պետք է կարողանալ զանազանել կարեւորն անկարեւորից ու սահմանափակ միջոցներն ուղղել կարեւորի պահպանմանն ու զարգացմանը։ Սա, ի դեպ, անպայմանորեն չի նշանակում նաեւ, որ այս օրերին «օպտիմալացման» կամ «բարեփոխումների» անվան տակ ինչ արվում է՝ ճիշտ է արվում։ Ի վերջո Հայաստանում նաեւ իրական ազգային արժեքներ կան /ու ոչ քիչ/, ու դրանց իսկապես ոչ միայն ձեռք տալ չի կարելի, այլեւ պետք է անգամ սուղ միջոցներով զարգացնել։ Օրինակ՝ հայկական շախմատն իսկապես ազգային արժեք է ու մեզ համար կարող է անգամ «ազգային բրենդ» դառնալ /ասենք՝ աշխարհի առաջին քրիստոնյա պետությունը լինելու իրողության պես/, հետեւաբար՝ «օպտիմալացումը» պիտի հեռու պահել այդ ոլորտից։ Իսկ այն ոլորտները, որոնք կարող էին աշխարհում հայկական «ազգային բրենդ» դառնալ, բայց չեն դարձել /օրինակ՝ կրթությունն ու գիտությունը, հատկապես՝ ճշգրիտ գիտությունները/, պիտի արմատապես բարեփոխվեն։ Հենց այն պատճառով, որ կարող էին ազգային արժեք դառնալ, բայց չեն դարձել, այսինքն՝ պոտենցիալը եղել է, բայց չի օգտագործվել։

Իսկ ինչո՞ւ է այսպիսի խառնաշփոթ ստեղծվել, ինչո՞ւ է ընդհանուր առմամբ արմատական փոփոխությունների կողմնակից հասարակության զգալի հատվածն այնուամենայնիվ դժկամությամբ եւ անգամ թշնամանքով ընդունում փոփոխության ցանկացած առանձին դրվագ։ Որովհետեւ մի կողմից՝ ակտիվ հակաքարոզչությունն է աշխատում, մյուս կողմից՝ իշխանությունները կարծես թե լավ չեն բացատրում, թե ինչի համար է արվում այս ամենը, եւ որն է վերջնանպատակը, ու սրան գումարվում է նաեւ այն, որ «այս ամենն» անողներն իրենք հաճախ կամ լավ չեն հասկանում իրենց արածի իմաստը, կամ հասարակության հետ մինչեւ վերջ անկեղծ զրույցի համարձակություն չունեն։

Չէ՞ որ «ազգային արժեքների» դեմ պայքարողի խարանից խուսափում են բոլորը։ Անգամ նրանք, ովքեր հստակ տեսնում են ազգային արժեքների եւ «ազգային արժեքների» տարբերությունը։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
15080 դիտում

Կանադայի քաղաքացի նախկին հոգևորականին ի պատասխան. Վահագն Ալեքսանյան

«Կրթվելը նորաձև է» արշավն ու «Քաղաքացու օր»-ը՝ Ապարանում. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

Պուտինը հայտնել է Ուկրաինայի հետ առանց նախապայմանների բանակցությունների պատրաստակամության մասին. Պեսկով

ՀՀ վարչապետը Ապարանում մասնակցել է «Քաղաքացու օրվա» տոնակատարություններին, շրջել տաղավարներով

Ձերբակալվել է «օրենքով գող» Գևորգ Մելիքյանը` «Օշականցի Գևորիկը»

Պուտինը հայտնել է Ուկրաինայի ուժերից Կուրսկի շրջանի ամբողջական «ազատագրման» մասին և շնորհավորել ՌԴ ԶՈՒ-ին

Ընդդիմության թեկնածուները ոչ թե ՀՀ վարչապետի, այլ Միութենական պետության կազմում գուբերնատոր են. տեսանյութ

Իրանի նավահանգստում տեղի ունեցած պայթյունից տուժածների թիվը հասել է 516-ի

Զելենսկին Հռոմում հանդիպել է նաև Մակրոնի հետ

Խոշոր ավտովթար Հովտաշատում. միմյանց բախվելուց հետո մեքենաներից մեկը կոտրել է սյունը. կա տուժած

Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն մանուպուլացնում է ընդունված իրավական ընթացակարգը. հայկական կողմը՝ ՄԻԵԴ-ի որոշման մասին

Երևանի շենքերից մեկի պատշգամբը փլուզվել է, լվացք փռող կինը՝ բարձրությունից ցած ընկել

Ծանրամարտի Հայաստանի հավաքականը 7 ծանրորդով կմեկնի Պերու՝ երիտասարդների աշխարհի առաջնությանը

Հռոմի պապի մարմինը տեղափոխվել է Սանտա Մարիա Մաջիորե բազիլիկ՝ թաղման. հրաժեշտի արարողությունն ավարտված է

Իրանի հարավային նավահանգստում հզոր պայթյուն է որոտացել. կա ավելի քան հարյուր տուժած. տեսանյութ

Հռոմում Թրամփն ու Զելենսկին «շատ արդյունավետ» առանձին զրույց են ունեցել. լուսանկարներ

Պարզ լիճ տանող ճանապարհին և ոլորաններում մաքրվում է կուտակված աղբը

Շրջանների զգալի մասում սպասվում են անձրև և ամպրոպ, առանձին հատվածներում՝ հորդառատ

Մուրացկաններ, բանտարկյալներ, փախստականներ համաշխարհային առաջնորդների հետ միասին հրաժեշտ են տալիս Հռոմի պապին

Օմանի մայրաքաղաքում մեկնարկել է ԱՄՆ-Իրան բանակցությունների երրորդ փուլը

ՆԳ նախարարը ՀՀ կառավարության անունից շնորհավորել է Նիդերլանդների Թագավորությանը Ազգային տոնի կապակցությամբ

Շենգավիթում մերսուհիները գումարի դիմաց կատարել են նաև սեռական բնույթի ծառայություններ. կան բերման ենթարկվածներ

Հռոմի պապի հուղարկավորությունն ընթանում է հազարավոր մարդկանց և համաշխարհային առաջնորդների ներկայությամբ

Սահմանապահը խաղաղության և անվտանգության խորհրդանիշ է, չի լինում սահման՝ առանց պետության. վարչապետ

Երգիչ Մարատ Հայրապետյանը նշանակվել է Գլենդելի արվեստի և մշակույթի կոմիսար

ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Իրան

Երևանում ջրատարն ընկած կինը դուրս է բերվել, նրա հետ եղած տղամարդուն ջուրը քշել-տարել է

Ընտրություններին ընդառաջ Քոչարյանի հոգեզավակներն ու վարձկանները Վազգենին ումի՞ց են պաշտպանում. ԵԿՄ

Նիկոլ Փաշինյանը՝ լրագրողից քաղաքական գործիչ, քաղբանտարկյալ, պատգամավոր և վարչապետ. տեսանյութ

ՀՀ ԱԽ քարտուղարը Դոհայում կմասնակցի «Համաշխարհային անվտանգություն ֆորումին»

Երևան է ժամանել ՀՀ-ում Չինաստանի նոր դեսպանը

Այն ուկրաինացի ժողովրդի սեփականությունն է. Զելենսկին մեկնաբանել է Թրամփի խոսքերը, թե Ղրիմը կմնա Ռուսաստանին

Հեղափոխությունից առաջ պետությունն էր քաղաքացու տերը, հեղափոխությունից հետո՝ քաղաքացին պետության տերը. վարչապետ

Բալաշիխայում մեքենայի պայթյունի հետևանքով զոհվել է ՌԴ ԳՇ օպերատիվ վարչության պետը. լուսանկար

Երևանում հաստաբուն ծառը արմատից պոկվել և ընկել է կայանված «Տոյոտա Քեմրի»-ի վրա

8 ամիս հետախուզվելուց հետո քրեական հեղինակություն Նորատուսցի Ալիկը ներկայացել է իրավապահներին. տեսանյութ

Թուրքիան մտադիր է խորանցնել գործընկերությունն ԱՄՆ-ի հետ

Դեսպան Տոլմաջյանը Շվեյցարիայի ԶՀԳ գլխավոր տնօրենին է ներկայացրել ՀՀ ջանքերը խաղաղության հաստատման ուղղությամբ

Աշխարհի գավաթ. մարմնամարզիկներ Համլետ Մանուկյանը, Արթուր Ավետիսյանը, Վահագն Դավթյանը եզրափակչում են

35-ամյա վարորդը «Տոյոտա»-ով բախվել է բլոգեր 222Lava-ի «BMW X6»-ին. ավտոմեքենաները դարձել են ոչ շահագործելի