Հնազանդ չխոշտանգվելու համար` 1,5 տարի. Մարտի 1

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2008 թվականի ապրիլի 26-ի համարում

«Չնայած որ վնասվածքներ ստանալուց անմիջապես հետո (մարտի 1-ի առավոտյան ժամը 07.30-ի սահմաններում-Վ.Հ.) նա բժշկական օգնության կարիք է ունեցել, քանի որ վերքերն աչքի եւ քունքի շրջանում արյունահոսել են (հետագայում կարեր են դրվել այդ վերքերին), սակայն մինչեւ ժամը 15.35-ը (8 ժամ շարունակ-Վ.Հ.) նրան ոչ մի բժշկական օգնություն ցույց չի տրվել: Ավելին, այդ վիճակում նա երկու անգամ ենթարկվել է հարցաքննության: Երբ ամբաստանյալից ժամը 14.10-ից մինչեւ 15.00-ի ընթացքում կատարված հարցաքննությունից հետո հաջողվել է ցուցմունք կորզել, եւ առողջական վիճակն էլ խիստ վատացել է, այդ ժամանակ նոր միայն նախաքննություն իրականացնող մարմինը թույլ է տվել ամբաստանյալին բժշկական օգնություն ցույց տալ»:

Դժվար թե մեր ընթերցողը կռահի, թե վերը բերված անմարդկային իրադարձությունները որտեղ են տեղի ունեցել, ու դրա հեղինակները ովքեր են: Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե մեջբերման մեջ նկարագրվում է ՀՀ որեւէ քաղաքացու թշնամու գերության մեջ հարցաքննելու ինչ-որ պատմություն: Սակայն վերը բերվածը ոստիկանության Էրեբունու բաժնում մարտի 1-ի քրեական գործով անցնող մեղադրյալ, ՀՀ առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի վստահված անձ Արմեն Ավագյանի հետ կատարված դրվագներից մեկն է: Ավագյանի նկատմամբ իրականացված անմարդկային հետապնդման այս եւ մնացած մանրամասները երեկ ներկայացրեց նրա փաստաբան Լիզա Գրիգորյանը Երեւանի Կենտրոն եւ Նորք-Մարաշ համայնքների ընդհանուր իրավասության դատարանում` դատավոր Երեմ Եսոյանի նախագահությամբ տեղի ունեցած դատավարության ժամանակ:

Ավագյանին մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ Քրեական օրենսգրքի 316 հոդվածի 1-ին մասով` «Իշխանության ներկայացուցչի նկատմամբ բռնություն գործադրելը»: Այս քրեական գործին եւ Եսոյանի նախագահությամբ տեղի ունեցած առաջին դատական նիստին անդրադարձել էինք երկու օր առաջ: Նախորդ դատական նիստը ընդհատվել էր, երբ հերթը հասել էր Ավագյանի պաշտպան Լ. Գրիգորյանի պաշտպանական ճառին: Երեկվա նիստում մինչեւ պաշտպանական ճառը ներկայացնելը փաստաբանը հայտարարեց, որ ինքը ցանկանում է միջնորդությամբ հանդես գալ: Շուրջ վեց էջից բաղկացած միջնորդությամբ փաստաբանը ոչ միայն հերքեց իր պաշտպանյալին առաջադրված մեղադրանքները, այլ նաեւ ապացուցեց, որ քրեական գործով անցնող իրեղեն-ապացույց վկա երեք ոստիկաններն իրենք են հանցագործ, եւ նրանք պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն: Իսկ նախաքննության մարմինը, քրեական գործ սարքելու մոլուցքով տարված, մի շարք փաստեր ուղղակի կեղծել է:

Այս գործով մեր նախորդ հրապարակման մեջ նշել էինք, որ ըստ Ավագյանին առաջադրված մեղադրանքի` մարտի 1-ին` ժամը 7-ի սահմաններում, նա իբր չի ենթարկվել ոստիկանության Էրեբունու բաժնի աշխատակից Էրիկ Քոչինյանի պահանջներին, դիմադրել եւ բռնություն է կիրառել նրա նկատմամբ, ով էլ նրան բերման է ենթարկել: Սակայն այս եւ մյուս իրեղեն ապացույց վկա ոստիկանների նախաքննական եւ դատարանի դահլիճում տված ցուցմունքներում էական հակասություններ ի հայտ եկան, ինչն էլ ներկայացրեց փաստաբանը: Բանն այն է, որ հիմնական իրեղեն ապացույց Քոչինյանն այդպես էլ չէր կարողացել հստակեցնել, թե ինքը որտեղից է բերման ենթարկել Ավագյանին: Սկզբում նա ասել էր, որ Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանատան մոտից է ամբաստանյալին բերման ենթարկել, այնուհետեւ մատնանշել է Վազգեն Սարգսյան փողոցը: Ավագյանի դեմքին հասցված հարվածից նրա ակնոցները կոտրվել են, ինչի արդյունքում էլ աչքի եւ քունքի մասում պատռվածք է ստացել: Բացի այս, անհայտ է, թե մեկուկես օր շարունակ Ավագյանը որտեղ է եղել: Նախաքննության մարմինը փորձել է կեղծ փաստաթղթերի միջոցով քողարկել մեղադրյալի խոշտանգման փաստը:

Միջնորդությունում բերված փաստերն ուղղակի ապացուցում են, որ ճշմարտացի են Ավագյանի այն պնդումները, որ մարտի 1-ին` ժամը 7-ի սահմաններում, իր վրա են հարձակվել վահաններով եւ սաղավարտներով զինված զինվորական հագուստով ինչ-որ մարդիկ, իրեն խոշտանգել եւ տարել ոստիկանության Կենտրոնի բաժին: Փաստաբան Գրիգորյանը միջնորդեց վերսկսել դատաքննությունը` օբյեկտիվ քննություն կատարելու եւ իրական մեղավորներին հայտնաբերելու համար: Այնուհետեւ փաստաբանը դատարանին ներկայացրեց իր պաշտպանական ճառը` պահանջելով արդարացնել իր պաշտպանյալին եւ ազատ արձակել նրան: Փաստաբանի կողմից միջնորդությունը ներկայացնելու ընթացքում մեղադրող Կորյուն Փիլոյանի դեմքին, մեղմ ասած, հնարավոր չէր նայել: Ակնհայտ էր, որ նա ի վիճակի չէր հերքել հրապարակված փաստերը, եւ այդպես էլ եղավ: Սակայն, միեւնույն է, դատավոր Եսոյանը մերժեց փաստաբանի միջնորդությունը: Իսկ Ավագյանն իր վերջին խոսքում դատավորին կոչ արեց լինել արդար եւ ողջամիտ ու ուրիշների ձեռքին գործիք չդառնալ: «Ես հանցանք չեմ կատարել»,- իր խոսքը եզրափակեց ամբաստանյալը: Դրանից մոտ կես ժամ անց դատավորը հրապարակեց իր դատավճիռը, ըստ որի` նա Ավագյանին դատապարտեց մեկուկես տարվա ազատազրկման:

Ի դեպ, մեղադրողը դատավորին միջնորդել էր` Ավագյանին դատապարտել երեք տարվա ազատազրկման: Այսինքն` Հայաստանի դատական համակարգի պայմաններում անմեղ մարդուն մեկուկես տարվա ազատազրկման դատապարտելով, երբ մեղադրող դատախազը ամբաստանյալի համար երեք տարի է պահանջել, դատավորը «սխրանք» է գործել: Արմեն Ավագյանի փաստաբան Լիզա Գրիգորյանը պատրաստվում է Եսոյանի կայացրած դատավճիռը բողոքարկել քրեական վերաքննիչ դատարան:

Վահագն Հովակիմյան