Իրական ընդդիմության բացակայության պատճառները. հիմնական ընդդիմադիրի տիտղոսի համար մեծ ճակատամարտը սկսվել է

Հայաստանի քաղաքական դաշտում եւ մերձքաղաքական շրջանակներում բուռն բանավեճեր են ծավալվում այն թեմաների շուրջ, թե ինչ վատ է, որ խորհրդարանում «իրական ընդդիմություն» չկա, եւ քաղաքական որ ուժերը կարող են լրացնել այդ բացը: Ավելին՝ խորհրդարանում «հիմնական ընդդիմադիրի» տիտղոսի համար մեծ ճակատամարտը, կարծես թե, սկսվել է, եւ ԲՀԿ-ն ու «Լուսավոր Հայաստանը» չեն խորշում անգամ գոտկատեղից ներքեւ հասցվող հարվածներից: Խորհրդարանից դուրս էլ ՀՀԿ-ն է «լիզում վերքերը» ու փորձում նորմալ ընդդիմություն դառնալ: Հաշվարկը հասկանալի է՝ բազմաթիվ ներքին եւ արտաքին պրոբլեմներ ունեցող երկրում չի կարող իշխանությունների նկատմամբ բացասաբար տրամադրված լուրջ էլեկտորատ չլինել, եւ քաղաքական ուժերը ձգտում են «տեր կանգնել» այդ ձայներին:

Բայց ոչ մի երկրում ընդդիմությունը հենց այնպես չի ձեւավորվում, եւ իշխանությունների նկատմամբ դժգոհությունն էլ լինում է ոչ թե վերացական, այլ կոնկրետ խնդիրների շուրջ: Հասարակության մեջ իշխանությունների նկատմամբ դժգոհություններ կարող են լինել կապված, օրինակ, սոցիալ-տնտեսական խնդիրների հետ, արցախյան խնդրի կարգավորման հետ, պետության արտաքին-քաղաքական կողմնորոշումների հետ, կադրային քաղաքականության հետ եւ այլն: Եվ ընդդիմությունն էլ համապատասխանաբար պիտի կարողանա ապացուցել (կամ առնվազն համոզել հասարակությանը), որ ավելի արդյունավետ կլուծի այդ խնդիրները:

Հիմա քննարկենք կետ առ կետ: Ենթադրենք՝ հասարակության որոշակի շերտերում դժգոհություն կա, որ հեղափոխությունից հետո աշխատավարձերն ու թոշակները սպասված տեմպերով չեն աճում, կամ տնտեսությունը թռիչքաձեւ չի զարգանում, որովհետեւ ներդրումների ակնկալվող ծավալներն ուշանում են: Եվ ի՞նչ, հասարակության մեջ շա՞տ են մարդիկ, ովքեր կարծում են, որ եթե «Իմ քայլը» դաշինքի փոխարեն խորհրդարանում մեծամասնություն ունենար ԲՀԿ-ն կամ «Լուսավոր Հայաստանը», թոշակներն ու աշխատավարձերը կտրուկ կբարձրանային, օտարերկրյա միլիարդներն էլ երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում կլցվեին Հայաստան (ՀՀԿ-ի մասին ընդհանրապես չենք խոսում՝ այդ կուսակցության տասնամյա գործունեության արդյունքում աղքատության մակարդակն աճել է, 320 հազար մարդ էլ արտագաղթել է երկրից): ԲՀԿ առաջնորդն, իհարկե, կարող է մեկ-երկու բնակավայրերի կամ մեկ-երկու խոցելի խավերի սոցիալական կարիքները հոգալ, բայց որեւէ մեկը լրջորեն չի ակնկալում, չէ՞, որ նա կարող է իր անձնական միջոցների հաշվին լուծել ողջ ժողովրդի սոցիալական խնդիրները:

Կամ ենթադրենք՝ կադրային քաղաքականության նկատմամբ դժգոհություններ կան (իբր՝ անփորձ երիտասարդները չափազանց շատ են): Բայց որեւէ մեկը լրջորեն չի հավատում, չէ՞, որ քաղաքական մյուս ուժերի «կադրային բազան» ավելի լավն է: Առավել եւս ՀՀԿ-ինը, որովհետեւ նրանց «կադրերը» բոլորիս աչքի առաջ են եղել:

Կամ՝ արցախյան կարգավորման մասին: Գործող իշխանությունների դիրքորոշումը շատ հստակ է. պետք է ձգտել խաղաղ կարգավորման՝ միաժամանակ հնարավոր բոլոր միջոցներով հզորացնելով բանակը, որպեսզի հակառակորդը չտրվի խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու գայթակղությանը: Որեւէ քաղաքական ուժ այս հարցում այլ մոտեցո՞ւմ է որդեգրելու: Նույնն էլ արտաքին քաղաքական կողմնորոշման եւ անվտանգային խնդիրների դեպքում է: Նոր իշխանությունները ձգտում են փոխել ոչ թե անվտանգային համակարգը, այլ այդ համակարգում Հայաստանի դերն ու Հայաստանի նկատմամբ վերաբերմունքը: Կա՞ որեւէ քաղաքական ուժ, որի կարծիքով անվտանգության այլընտրանքային համակարգը (ասենք՝ ՆԱՏՕ-ն) մեզ համար ավելի հուսալի կլինի, կամ պետք է խուսափել ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի շահերը բարձրաձայնելուց, որպեսզի հանկարծ մեզ չպատժեն: Սերժ Սարգսյանը հենց այդպես էլ կարծում էր, բայց դա չօգնեց՝ արդյունքում ստացանք ապրիլյան պատերազմ: Այնպես որ՝ այս դեպքում «լռությունը ոսկի է» կանոնը չի գործում:

Այս ամենն ասում ենք՝ ընդամենը արձանագրելու համար, որ որեւէ երկրում լուրջ, ծանրակշիռ ընդդիմություն ձեւավորվում է միայն այն դեպքում, եթե ակնհայտորեն կան խնդիրներ, որոնք լուծելի են, բայց իշխանությունները լավ չեն լուծում, եւ կան քաղաքական ուժեր, որոնք ակնհայտորեն ի վիճակի են ավելի լավ լուծել այդ խնդիրները: Եթե այս երկու պայմաններից թեկուզ մեկը բացակայում է՝ կամ ընդհանրապես ընդդիմություն չի լինում, կամ լինում է «տիտղոսային ընդդիմություն» (որովհետեւ Սահմանադրությունն է այդպես պահանջում):

Հայաստանում այս պահին երկու պայմաններն էլ բացակայում են, ու հենց դա է պատճառը, որ բոլորն աջուձախ «իրական ընդդիմություն» են փնտրում ու չեն գտնում: Բայց այս վիճակն, իհարկե, ժամանակավոր է. այդ ընդդիմությունը վաղ թե ուշ ձեւավորվելու է: Մնում է հուսալ, որ դրանից հետո հասարակությունն ընտրություն կկատարի ոչ թե վատի ու վատթարի միջեւ (ինչպես եղել է սովորաբար), այլ լավի ու լավագույնի միջեւ:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
8884 դիտում

Փրկարարներն արգելափակված ձիուն դուրս են բերել փոսից

Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամի նախագահի հետ հանդիպմանը քննարկել է հարցերի լայն շրջանակ

Սրանից հետո ժամկետի խախտում եղավ, կոնկրետ գալու է անձնական պատասխանատվություն․ վարչապետ

Ավտոմեքենան բախվել է ջերմաքարշին և բռնկվել

«Գազ 66»-ի «ռամա»-ն դնում են մայթի վրա, թե՝ պապի «ռաման» է, հիշողություն, տարեք, ննջարանում կախեք. վարչապետ

«Հայկական ավիաուղիներ»-ը մեկնարկելու է Երևան-Թբիլիսի ուղիղ չվերթերը. մանրամասներ

Մտածում եմ՝ չաշխատելու աշխատավարձն է բարձր, քան աշխատելունը․ վարչապետ

Անցել է ժամանակը, երբ նման դեպքում ասում էինք՝ երիտասարդ և անփորձ, այս դեպքում՝ երիտասարդ և փորձառու. վարչապետ

Մարդիկ պետք է մտածեն սեփական աշխատանքով ընտանիքի ծախսերը հոգալու մասին․ ՀՀ վարչապետ

Ճանապարհը կառուցում ենք, մեկը ավազ է թափում, մյուսը՝ քար, պաշտոնյան էլ ասում է՝ բա ուր տանի, իր տուն. վարչապետ

90-ականներից հետո ամենամեծ, ամենամասշտաբային փոփոխություններն են տեղի ունեցել ՆԳՆ համակարգում. վարչապետ

Յունիբանկը Հայաստանում առաջինը թողարկել է ստորադաս պարտատոմսեր

Երևանի մի շարք փողոցներում ռետինե կանգնակներ կտեղադրվեն

Վարչապետը ներկայացրել է, թե որ ճանապարհներն են վերակառուցվելու

Կառավարության նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է պաշտոնյաների ազատումներին

Շնորհակալություն հայտնեցի Գնել Սանոսյանին և հաջողություն մաղթեցի Դավիթ Խուդաթյանին. վարչապետ

Լյուքսեմբուրգի Պատգամավորների պալատը Բաքվnւմ պահվnղ հայերին առնչվող բանաձև է ընդունել

Մենք պարոն Ղազարյանի հետ մանկության ընկերներ ենք, սա և՛ օգնել է, և՛ խանգարել. վարչապետ

Աղձք բնակավայրի հարակից հատվածում իրականացվելու են պայթեցման աշխատանքներ

Վարդան Օսկանյանի վերաբերյալ վարչական տույժ կիրառելու որոշում է կայացվել

Բիթքոինի գինը հասել է պատմական նոր առավելագույնի

20 հարկ վճարողի մոտ արձանագրվել է «Անկանխիկ գործառնությունների» օրենքի խախտում. հայտնի է տուգանքի չափը

Տիգրան Դադունցը նշանակվել է արդարադատության նախարարի տեղակալ

Երևանի քաղաքապետն ու Իսպանիայի դեսպանը քննարկել են համագործակցության մի շարք ոլորտներ

Նախագահը ստորագրել է Դավիթ Խուդաթյանի՝ ՏԿԵ նախարար նշանակվելու հրամանագիրը

Իտալիայի առաջին տիկնոջ հրավերով հյուրընկալվել էինք Կվիրինալի պալատում. Աննա Հակոբյան (տեսանյութ)

ՀՀ վարչապետը աշխատանքի է ուղևորվել հեծանվով (տեսանյութ)

Ռուբեն Քոչարի՝ «Ինքնադիմանկար»-ի վերաբերյալ հնչեցրած կարծիքը չի համապատասխանում իրականությանը. ԿԳՄՍՆ

Հայաստանը կրկին չեմպիոն ունի. ժամկետային զինծառայող Անդրանիկ Ավետիսյանը ոսկե մեդալ է նվաճել

Ազգությամբ թուրք առաջին պաշտոնյան ԱՄՆ կառավարության կազմում. ով է Մեհմեթ Օզը

Զինվորականների ԱԱ. Ռազմական սպորտի միջազգային խորհրդի մարզական տնօրենը պարգևատրել է մրցանակակիրներին

Ըմբիշ Սարգիս Բեգոյանը դարձավ Զինվորականների ԱԱ-ի արծաթե մեդալակիր

Քննիչը հանձնարարում է, օպերը չի անում, քանի որ իր վերադասը չէ, քննչականը պետք է լինի ՆԳՆ-ի կազմում. Իոաննիսյան

ԲՏԱ նախարարն այցելել է Picsart Academy, ծանոթացել ուսանողների՝ աշխատանքի անցնելու հնարավորություններին

Աղձք բնակավայրի հարակից հատվածում պայթեցման աշխատանքներ են իրականացվելու

Ադրբեջանական բանակի զինծառայող է մահացել

Ժամկետային զինծառայող Աշոտ Խաչատրյանը Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալ է նվաճել

Բանակայինների ԱԱ. Արայիկ Հարությունյանը պարգևատրել է 67 կգ քաշային կարգի մրցանակակիրներին (լուսանկարներ)

Բանակայինների ԱԱ. Սուրեն Պապիկյանը պարգևատրել է 60 կգ քաշային կարգի մրցանակակիրներին (լուսանկարներ)

Հաղթանակի կամրջի տակ տղամարդու դի է հայտնաբերվել