Կամ գտնվում են իրավական հիմնավորումներ, որոնցով հանքը փակվում է, կամ այդ հանքը շահագործվում է․ հանրաքվեն տարբերակ չէ

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը երեկ որոշել է Ամուլսարի ոսկեբեր հանքավայրի շահագործման վերաբերյալ ԷԼԱՐԴ ընկերության եզրակացությունն ուղարկել Շրջակա միջավայրի նախարարություն՝ պարզելու՝ եզրակացության մեջ կա՞ արդյոք մի տվյալ, որից ենթադրում է, որ Ամուլսարի նախագիծը պետք է անցնի նոր ՇՄԱԳ՝ շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատում:

Ավելի ուշ վարչապետը ֆեյսբուքյան գրառմամբ պարզաբանեց, որ նույն օրը «Լիդիան» ընկերության ներկայացուցչի եւ բոլոր իրավասու նախարարությունների ներկայացուցիչների հետ հանդիպման վերջում Շրջակա միջավայրի նախարարության ներկայացուցիչը ասել է՝ «ԷԼԱՐԴԻ եզրակացության մեջ կա՞ արդյոք մի տվյալ, որից ենթադրվում է, որ Ամուլսարի նախագիծը պետք է անցնի նոր ՇՄԱԳ» հարցին պատասխանելու համար արժե ավելի խորը ուսումնասիրություն անել։ Վարչապետի գրառումներից հետո տարբեր քննարկումներ ծավալվեցին, տեսակետներ եղան, որ Փաշինյանը կարծես հետքայլ է անում իր այն դիրքորոշումից, որ Ամուլսարը կարելի է շահագործել։ Տեւական ժամանակ ծավալվող բուռն քննարկումների ֆոնին ՀՅ դաշնակցությունն էլ հայտարարություն տարածեց՝ առաջարկելով հարցը լուծել հանրաքվեի միջոցով։

Քաղաքագետ Էդգար Վարդանյանը կարծում է, որ վարչապետը ոչ թե հետքայլ է արել, այլ, փաստացի, հիմնվել է նոր հանգամանքների վրա։ Վարդանյանը, սակայն, տարօրինակ է համարում, որ այսչափ կարեւոր հարցի վերաբերյալ գործադիր իշխանության ներսում աշխատանքների ոչ պատշաճ կերպով համակարգված լինելու խնդրին ենք առնչվում, քանի որ ավելի վաղ՝ օգոստոսի 19-ին վարչապետի մոտ տեղի ունեցած խորհրդակցության ժամանակ բոլոր ներկաները, այդ թվում՝ Շրջակա միջավայրի նախարարության ներկայացուցիչը, բացասական պատասխան էին տվել վերոնշյալ հարցին, թե եզրակացության մեջ կա՞ արդյոք մի տվյալ, որից ենթադրում է, որ Ամուլսարի նախագիծը պետք է անցնի նոր ՇՄԱԳ:

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում Էդգար Վարդանյանն ասաց, որ քաղաքական որոշում կայացնելը պետք է հիմնված լինի կոնկրետ սկզբունքների վրա. «Վարչապետը բացատրել է, թե ինչու է եկել այն եզրահանգմանը, որ այս պահի դրությամբ Ամուլսարը պետք է շահագործվի։  Այսինքն, մենք պետք է առանձին քննարկենք այն հարցը, թե արդյոք այն տեղեկատվությունը, որի հիման վրա կայացվում է նման որոշում, թո՞ւյլ է տալիս այդպիսի միանշանակ պնդում անել։ Կարծում եմ, որ վարչապետը շատ լավ գիտակցում էր, որ իր այդ որոշումը ոչ միանշանակ է ընդունվելու հանրության տարբեր շերտերի կողմից, եւ ավելին՝ շատ լուրջ դժգոհություն է առաջացնելու քաղհասարակության մի զգալի հատվածի մեջ։ Եվ այն, որ նման որոշում է կայացվել, խոսում է այն մասին, որ կառավարող ուժի կողմից չի կիրառվում դեմագոգիկ եւ ժողովրդահաճո որոշումներ կայացնելու պրակտիկա։ Սակայն արդյո՞ք բավարար հիմքեր կան նման որոշում կայացնելու համար՝ սա է հարցը»։ 

Ինչ վերաբերում է կարծիքներին, որ Ամուլսարի բուն խնդիրը քաղաքական խնդիր է, իրոք քաղաքական է, որովհետեւ որոշումը կախված է այն մարդկանց արժեքներից ու գաղափարներից, որոնք հիմա կառավարում են, մեր զրուցակցի մեկնաբանմամբ՝ իրականում արժեքների խնդիր չկա.

«Վարչապետն ինչ է ասում, ասում է, որ իրականացվել է փորձաքննություն, լուրջ գիտնականները փորձաքննության են ենթարկել խնդիրը եւ եկել են այն եզրահանգման, որ Ամուլսարի շահագործումն անվտանգ է Ջերմուկի, Սեւանի համար։ Եվ եթե անվտանգ է, կարելի է շահագործել։ Հետո վարչապետն ասում է, որ Քննչական ծառայությունը հանցագործություն չի հայտնաբերել այս ողջ գործընթացի մեջ, եւ եթե հանցանք չի արձանագրել, եթե շրջակա միջավայրին առնվազն լուրջ վնաս չի հասցվելու, եթե այս ամենը կառավարելի է, ուրեմն շահագործել պետք է։ Երբ ասում ենք արժեքների խնդիր, պետք է հստակեցնենք՝ ինչի մասին է խոսքը։ Բնապահպանները կամ հանրության մի հատվածը, որը համաձայն չէ հանքի շահագործման հետ, ասում է, որ իրենք չեն հավատում, որ հանքի շահագործումն անվտանգ է, հակառակը՝ համոզված են, որ շահագործումն ահռելի վնաս է հասցնելու շրջակա միջավայրին, այն աստիճանի, որ Հայաստանում այդ մի մեծ հատվածը, միգուցե նույնիսկ ողջ Հայաստանը կենսագործունեության համար անպիտան է լինելու»,- ասաց Վարդանյանը՝ հավելելով, որ ոչ թե արժեքների խնդիր է, այլ հարցն այն է, կառավարող ուժը այնպես է ընթերցում համապատասխան կազմակերպության եզրակացությունը, որ գտնում է՝ անվտանգ է, հանրության մի մեծ հատված չի վստահում կազմակերպությանը կամ այլ կերպ է ընթերցում ու մեկնաբանում այդ նույն կազմակերպության եզրակացությունը՝ ասելով, որ այն խոսում է այն մասին, որ հանքի շահագործումն անվտանգ չէ։

Վարդանյանի խոսքով՝ կառավարությունն ասում է, որ հանքի շահագործման վերաբերյալ եզրակացությունը տարածաշրջանում հետազոտություն իրականացնող լավագույն կազմակերպությանն է հանձնարարել, բայց ստացվում է, որ մարդը, որը մասնագետ չէ, պետք է կամ ուղղակի վստահի կառավարությանը, կամ  ոչ։

«Խնդիրը այստեղ է. չկա լուրջ, խորքային բանավեճ, որպեսզի մարդիկ կողմնորոշվեն, հասկանանք՝ ով է ճիշտ, ով է սխալ, հասարակության մեծամասնությունն այսօր բացարձակ որեւէ չափանիշ չունի, ինքը չի կարող կողմնորոշվել ռացիոնալ սկզբունքով, իրեն միայն մնում է էմոցիոնալ կերպով վստահել կոնֆլիկտի կողմերից մեկին։ Սա նշանակում է, որ Ամուլսարի շահագործման խնդրի հետ կապված հանրության մեջ չկա կոնսենսուս, եւ կա անհրաժեշտություն, որպեսզի տեղի ունենա իրական բանավեճ, դրա համար անհրաժեշտ են լրացուցիչ փորձաքննություններ եւ մեկնաբանություններ, մեկնաբանություններ՝ տարբեր, համաշխարհային մեծ համբավ ունեցող մասնագետների կողմից, որոնք այս բոլոր բարձրացվող հարցերին պատասխաններ կտան, դրանից հետո նոր կարելի կլինի հասկանալ՝ ով է ճիշտ, ով՝ սխալ, եւ արդյունքում կայացրած որոշումը արդեն շատերի համար վստահելի կլինի»։

Անդրադառնալով խնդիրը հանրաքվեի միջոցով լուծելու տարբերակին՝ Էդգար Վարդանյանը կարծիք հայտնեց, որ նման տեսակի հարցերը հանրաքվեով չպիտի ընդունվեն, որովհետեւ այստեղ խնդիրը լրիվ այլ դաշտում է:

«Այստեղ կա արդեն որոշում, կա արդեն կիսակառույց, այսպես ասած, «բիզնես օբյեկտ», եւ այս պահի դրությամբ պետությունը համարում է, որ այդ օբյեկտը գործում է օրենքի շրջանակներում։ Կա կոնկրետ օբյեկտ, եւ եթե պետությունը չի համարում, որ այդ օբյեկտը հակաօրինական է, ուրեմն պետությունն իրավունք չունի նման որեւէ օբյեկտի լինել-չլինելու հարցը դնել հանրաքվեի, որովհետեւ դա կնշանակի, որ, ըստ էության, պետությունը չի ապահովում բիզնես գործունեությունը։ Ըստ այդմ՝ սա լուծման տարբերակ չէ, ուղղակի անընդունելի է»։

Մեր զրուցակցի պնդմամբ՝ խնդիրը հստակ է. կամ գտնվում են իրավական հիմնավորումներ, որոնցով հանքը փակվում է, կամ այդ հանքը շահագործվում է։ Այլ տարբերակ չկա, հակառակ դեպքում յուրաքանչյուր քայլ կարող է խոսել այն մասին, որ երկիրը իրավական պետություն չէ:

«Եթե իրավական տեսակետից ասում եք, որ ամեն ինչ նորմալ է, բայց ասում եք՝ ժողովուրդը թող որոշի՝ մնում է, թե ոչ, դուք փաստացի չեք երաշխավորում Հայաստանում տնտեսական սուբյեկտների գործունեությունը։ Եթե հանրության մի մասը, քաղհասարակության ներկայացուցիչները համոզմունք ունեն, որ հանքը չպիտի շահագործվի, որ այն վնասելու է բնությանը, ուրեմն պետք է գտնի իրավական հիմնավորումներ։ Ես նշեցի, որ հասարակության զգալի հատվածի մեջ բավարար վստահություն չկա կառավարության կողմից ներկայացրած պնդման նկատմամբ, որ իրենք ամեն ինչ արել են, որպեսզի հասկանան, թե արդյոք հանքի շահագործումը վտանգավոր է, թե ոչ։ Հարցի միակ ընդունելի լուծումը կլինի այն, որ պետությունը գտնի լրացուցիչ հանգամանքներ, որոնք հիմք կտան ընդունելու, որ շահագործումը վնաս չի հասցնի կամ կգտնեն իրավական հիմքեր հանքը փակելու համար։ Այս հարցում շտապողականությունը ճիշտ չէ»։

Էդգար Վարդանյանը չբացառեց, որ դժգոհողներ կլինեն նույնիսկ այն պարագայում, եթե անհերքելի հստակ ապացույցներ լինեն, որ հանքը մեծ վնաս չի հասցնի շրջակա միջավայրին, բայց այդ դեպքում դժգոհությունը կլինի ավելի նեղ շրջանակների կողմից եւ չի կարող մեծ քաղաքական խնդիր դառնալ։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
3125 դիտում

Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Շառլ Ազնավուրի արձանի բացումը

Դատախազությունը կշարունակի լինել օրինականության ամրապնդման եզրագծին կանգնած համարձակը․ Վարդապետյան

ՌԴ է մտել հայկական շշալցված կոնյակով բեռնված 46 բեռնատար․ նախարար

Թրամփն ու Նեթանյահուն կհանդիպեն․ Իսրայելը գովեստով է խոսել ԱՄՆ-ի հետ համագործակցության մասին

Ըմբշամարտի Մ20 ԵԱ. Սարգիս Բեգոյանը՝ Եվրոպայի չեմպիոն

Վաղարշապատ խոշորացված համայնքի որևէ տարածք չի կարող իրավապահների գործունեության համար փակ լինել․ վարչապետ

Երևանի և 9 մարզի բազմաթիվ հասցեներում տևական ժամանակ լույս չի լինի

Ըմբշամարտի Մ20 ԵԱ․ Ռազմիկ Եփրեմյանը հաղթել է ադրբեջանցի մարզիկին և նվաճել բրոնզե մեդալ

Մարզիչն եկավ թե՝ արա դանդաղ հաղորդի, տղեքը հասցնեն խաղան. գյումրեցի մարզական չեմպիոն մեկնաբանը՝ Սամվել Աղանյան

Իլոն Մասկը ԱՄՆ ընտրական հանձնաժողով է ներկայացրել «Ամերիկա» կուսակցությունը գրանցելու փաստաթղթերը

Կրթվելը նորաձև է Աշտարակում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Վանաձորում մեքենաներ են բախվել

Մոսկվա-Սանկտ Պետերբուրգ ավիահաղորդակցությունը ամբողջությամբ դադարեցվել է

Տեխասում ջրհեղեղի զոհերի թիվն անցել է 50-ից, փրկարարները որոնում են ճամբարից կորած 20-ից ավել երեխայի

Հայտնի են վարչապետի հովանու ներքո ուժային կառույցների միջև անցկացվող բանակային խաղերի հաղթողները

Պուտինը խոսել է ԱՄՆ պետականության մեջ Ռուսաստանի ներդրման մասին

Տոհմային ոչխարների և այծերի ձեռքբերման դեպքում պետությունը կփոխհատուցի արժեքի մինչև 50%-ը. տեսանյութ

Ինչու է Զելենսկին պահանջում հանդիպում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ. Զախարովան մանրամասնել է

Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա 5-8 աստիճանով. կարճատև անձրևներ կտեղան

Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի թատրոնի շենքը վերջին 30 տարում առաջին անգամ ամբողջությամբ լվացվում է

Անթալիայի կենդանաբանական այգուց առյուծ է փախել. բնակիչներից մեկին ծանր վնասվածքներ հասցրած գիշատչին որոնում են

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հուլիսի 6-ին

Արևածագի ձորում ցեխակույտերի մեջ ավտոմեքենաներ են արգելափակվել

Անօրինական միգրացիային աջակցությունը չի կարող անհետևանք մնալ. ԱՄՆ դեսպանություն

Առաջնորդությունը տիտղոս կամ պաշտոն չէ, այլ կենսակերպ է՝ համախմբելու, ոգեշնչելու մարդկանց. ՄԻՊ

ԱԳՆ-ն ցավակցել է ԱՄՆ Տեխաս նահանգում ավերիչ ջրհեղեղի զոհերի ընտանիքներին

Լավրովը մեկնել է Ռիո դե Ժանեյրո, որտեղ մասնակցելու է BRICS գագաթնաժողովին

Գյումրիում կարի արտադրամաս է հրդեհվել

Անահիտ Ավանեսյանը հանդիպել է Իսպանիայի առողջապահության նախարարի հետ. կնքվել է համագործակցության հուշագիր

Հյուրատներից մեկից օտարերկրացի տղամարդու են առևանգել. կասկածներ կան, որ մինչ այդ վերջինիս սպանել են

Միջպետական և հանրապետական նշանակության ճանապարհների 47 վթարավտանգ հատված է նորոգվել. ՃՏՊ-ների թիվը կրճատվել է

Երևանում թիվ 31 երթուղին սպասարկող ավտոբուսը բախվել է բետոնե եզրաքարին և էլեկտրասյանը. կան վիրավորներ

Ան-2 ինքնաթիռը կոշտ վայրէջք է կատարել Չիտայի շրջանում. տուժածներից 3-ի վիճակը ծանր է. տեսանյութ

Ուժեղ քամին 2 մարզում և Երևանում ավերածություններ է գործել

Մեծամորում վագոն-տնակ է այրվել

Քարաթափում Ալավերդի քաղաքում. վնասվել է ավտոմեքենա, կա տուժած

Երկրաշարժ Հայաստանում

Երևանում բեռնատարը կողաշրջվել է և ամբողջությամբ փակել ճանապարհը

Վարչապետը հետևել է բանակային խաղերի մարտական փոխանցումավազքի մրցումներին. լուսանկարներ

««Բոշա՛», «Բոշան դու՛ ես»» ներկայացման երկրորդ արարը կամ՝ ի՞նչը չեն կարողանում կիսել Բաքուն ու Մոսկվան