«Վեց կոնսենսուսների» ընդունումը բացառում է վերադարձն անցյալին

09/02/2020 schedule16:00

Մի քանի օր առաջ վարչապետ Փաշինյանը հանրությանը հիշեցրեց դեռեւս անցյալ տարվա օգոստոսի  5-ին Ստեփանակերտում իր հնչեցրած «համազգային 6 կոնսենսուսները», ու շատերի մոտ հարց առաջացավ, թե ի՞նչ ենթատեքստ ուներ այդ հիշեցումը:  Ըստ երեւույթին պատճառներից մեկն էլ այն էր, որ օգոստոսի  5-ից հետո Հայաստանում շատ բան է փոխվել՝ հատկապես ներքաղաքական լարվածության եւ իշխանությունների դեմ նախկինների սանձազերծած քարոզչական պատերազմի առումով, եւ այս համատեքստում «համազգային 6 կոնսենսուսները» նորովի ընկալելու անհրաժեշտություն կա: Այն իմաստով, որ անցած 6 ամիսներն ավելի բացահայտորեն ցույց տվեցին՝ այդ կոնսենսուսները հասարակության համար ընդունելի են, իսկ նախկին իշխանությունների ու նրանց հարող շրջանակների համար՝ ոչ: Անդրադառնանք հերթով:

Կոնսենսուս առաջին. Բռնությունը պետք է բացառվի ներհայկական որեւէ հարցի լուծման գործիքակազմից: Նախկինները դա չէին բացառել ու լավ էլ կիրառում էին: Քոչարյանի թիկնապահներն, օրինակ, ծեծելով մարդ էին սպանում, իսկ Սերժ Սարգսյանի օրոք դիմակավորված խուժանը (այդ թվում՝ պետական պաշտոնյաներ) հարձակվում էր ցուցարարների վրա ու մահակներով ծեծում: Այսինքն՝ բռնությունը ներքաղաքական հարցերի լուծման գործիք էր:

Կոնսենսուս երկրորդ. Ժողովուրդը եւ նրա ազատ կամարտահայտումն իշխանության ձեւավորման միակ աղբյուրն է: Նախկինների ժամանակ դա միակ եւ նույնիսկ հիմնական աղբյուրը չէր, այլ աղբյուրներ էլ կային: Օրինակ՝ համարյա բացահայտորեն բաժանվող ընտրակաշառքը, ահաբեկումները, հանրապետությունից բացակայողների ձայները, թվանկարչությունը եւայլն: Համաձայնվեք՝ միամտություն կլիներ կարծելը, թե նրանք հրաժարվել են այդ գործիքակազմից, եթե անգամ այսօրվա ակցիաների համար են վճարովի մասնակիցներ ապահովում:

Կոնսենսուս երրորդ. Հայաստանի եւ Արցախի ինքնիշխանությունը բարձրագույն արժեք է, եւ ներհայկական հարցերում օտար ուժերի ներգրավումը (պարզ ասած՝ «դրսից տղաբերելը») անթույլատրելի է: Իսկ նախկիններն առանձնապես չէին խորշում դրանից ու հիմա էլ չեն խորշում: Օր ու մեջ մատնագրեր են գրում կամ Մոսկվա՝  «հավաստի տեղեկություններ ներկայացնելով» թե այս իշխանություններն արեւմտամետ են ու Ռուսաստանի դեմ են աշխատում, կամ Եվրոպա՝ գանգատվելով, թե սրանք իրենց հանձնարարականները չեն կատարում: Ու երկու  դեպքում էլ ենթատեքստը նույնն է՝ «մի բան արեք, պատժեք սրանց»:

Կոնսենսուս չորրորդ. Հայաստանն ու Արցախը պետք է զերծ լինեն կոռուպցիայից, հովանավորչությունից, արհեստական մենաշնորհներից եւ այլն: Ռոբերտ Քոչարյանը, հիշեցնենք, ինքն էր Երեւանի այն ժամանակվա քաղաքապետի վրա բարկացել, թե  «փողի վրա նստած՝ փող ես ուզում»,  նրա օրոք մենաշնորհներն «ինստիտուցիոնալ հիմքերի վրա դրվեցին», որդուց բացի որեւէ մեկը չէր կարող բջջային հեռախոսներ ներկրել, Սերժ Սարգսյանն էլ անձամբ էր ելույթ ունենում օլիգարխների քարոզարշավների ժամանակ ու նաեւ հրապարակավ դժգոհում, թե «բա ուզում եք Հայաստանի նման փոքր երկրում մի քանի հոգի շաքարավազ ներկրի՞»:

Կոնսենսուս հինգերորդ. Օրենքի առջեւ բոլորը պիտի հավասար լինեն, եւ դա պիտի դառնա ներազգային հարաբերությունների առանցքը: Թե Ռոբերտ Քոչարյանի եւ Սերժ Սարգսյանի օրոք որքանով էին բոլորը հավասար օրենքի առաջ՝ երեւի բոլորս ենք հիշում: Անգամ «հավասար լինելու» գնացուցակներն էին հայտնի՝ ինչ արժե, ասենք, դատարանի այս կամ այն վճիռը, բանակից ազատվելը կամ տարկետումը, ապօրինի կառույց օրինականացնելը, «ատկատի» տոկոսը եւ այլն: Յուրայինների համար էլ հաճախ գործում էր  «զեղչերի ճկուն համակարգ»:

Վեցերորդ կոնսենսուսը վերաբերում է Արցախի հարցի կարգավորմանը, եւ հետագայում դրան առանձին կանդրադառնանք: Բայց ասվածն էլ բավարար է՝ ցույց տալու համար, որ այս կոնսենսուսները ներազգային հարաբերությունների անկյունաքար ու կենսակերպ դարձնելը պարզապես բացառում է ոչ միայն նախկինների վերադարձը, այլեւ ընդհանրապես վերադարձն անցյալին՝ անկախ դրա «փաթեթավորումից»:

Տպել
2450 դիտում

Ընտանիքի հասցեին վիրավորանք են հնչեցնում նրանք, ովքեր ոչ քննադատության փաստարկ ունեն, ոչ էլ դաստիարակություն. Իոաննիսյան

Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի երթևեկությունը այրվող անվադողերով խաթարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին

Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել

2-6 ժամ լույս չի լինի Երևանի և 8 մարզի բազմաթիվ հասցեներում

Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)