Ի՞նչ է ծրագրում Իլհամ Ալիևը. ո՞րն է Ադրբեջանում խորհրդարանական ընտրությունների իրական նպատակը. մանրամասնում է Խալաթյանը

01/07/2024 schedule21:30

Իրավագետ Արտաշես Խալաթյանը պատահական չի համարում ԱՄՆ պետքարտուղարի օգնական Ջեյմս Օ'Բրայենի՝ Ադրբեջան այցից հետո Ալիևի՝ երկրում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնելու որոշման ընդունումը։

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում նա մանրամասնում է, թե ընտրություններով հիմնականում ի՞նչ նպատակ է իր առջև դրել Իլհամ Ալիևը։

«Կարող ենք դիտարկել ավելի շատ ժամանակ ձգձգելու և Արևմուտքի կողմից իր նկատմամբ ճնշումները կառավարելու միջոց՝ կապված Հայաստանի հետ առանց լրացուցիչ պայմանների առաջադրմամբ խաղաղության պայմանագիր կնքելու պահանջների հետ։ Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի (COP29) 29-րդ համաժողովի և ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների ավարտից հետո միայն Ադրբեջանը կհասկանա՝ որքանով կշարունակվեն իր նկատմամբ ճնշումները։ Քանի որ այդ միջոցառումից առաջ Ալիևի համար կարևոր է պահպանել իր դիրքը, մոտ ժամանակներում նա զերծ կնա էսկալացիայի գնալուն, բայց տուրք էլ չի տա միջազգային ճնշումներին, դրա համար ընտրությունները լեգիտիմ առիթ են»,- ասում է նա։

Միջազգային ցանկացած պայմանագիր, այդ թվում՝ ՀՀ-ի հետ խաղաղության պայմանագիրը, Խալաթյանի խոսքով, վավերացնում է տվյալ պետության խորհրդարանը, ուստի պայմանագրի չստորագրման պատճառ Ալիևը կարող է Արևմուտքին ներկայացնել նոր խորհրդարանի ձևավորման անհրաժեշտությունը․ «Դրան ոչ ոք չի հավատա, բայց Ալիևը կհայտարարի՝ Ադրբեջանը «ժողովրդավար» պետություն է, և իր կողմից վարվող քաղաքականությունը կարող է հստակ շարունակվել, երբ Մեջլիսում ձայների հստակ դասավորվածություն լինի։ Սա այդ երկրի նախագահի մարտավարությունն է»։

Միևնույն ժամանակ, ըստ զրուցակցի, եթե Արևմուտքի և ՀՀ-ին կողմնակից միջազգային որոշ երկրների ճնշումներն ավելի մեծ ընթացք ստանան, գուցե Ադրբեջանը չկարողանա իր մանևրը կատարել, սակայն այստեղ չպետք է մոռանալ Ռուսաստանի մասին, ասում է նա։

Այսինքն՝ Ադրբեջանը նպատակ ունի ձգձգել խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը, որպեսզի Ռուսաստանի աջակցությամբ Հայաստանից կարողանա վերցնել, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցք»-ն ու անկլավները:

«Չպետք է մոռանալ ՌԴ-ի գործոնի մասին, որը խորհրդանշական նպատակով իր նավատորմից երկու նավ ուղարկեց Բաքու՝ կա՛մ ցույց տալու համար, որ Ադրբեջանի կողմից է, կա՛մ նույնիսկ սպառնալու Բաքվին, որ տուրք չտա արևմտյան ճնշումներին։ Ռուսաստանի կողմից Ադրբեջանին ճնշելու լծակներից մեկը Արցախում տրամադրված աջակցությունն է և էթնիկ զտման հանցագործության մեջ Ալիևին ներքաշելը։ Ինչպես նաև Ռուսաստանը կարող է Ադրբեջանում ապրող ազգային փոքրամասնություններին օգտագործել և խռովություններ հրահրել։ Հայաստանի վրա այդ ճնշումների լծակները թույլ են՝ հաշվի առնելով Արևմուտքի աջակցությունն ու Հայաստանի կողմից բաց խաղը»,- կարծում է նա:

Իսկ թե ի՞նչ կարելի է կանխատեսել սեպտեմբերի 1-ին՝ Ադրբեջանում խորհրդարանական և ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրություններից հետո, Խալաթյանը նկատում է․ «ԱՄՆ-ի ընտրությունները անկանխատեսելի են դառնում՝ Բայդենի առաջին բանավեճի տապալումը հարված է հասցրել Դեմոկրատների վարչակազմին, իսկ Բայդենի լեգիտիմությունը անկում է ապրել։ Մեծ է հավանականությունը, որ այս վիճակում Ադրբեջանին կհաջողվի պայքարել ճնշումների դեմ։ Գրեթե անհնար է կանխատեսել Նահանգների ընտրությունները, բայց այս վիճակը կարող է բացասաբար անդրադառնալ նաև Հայաստանի վրա, քանի որ գուցե ԱՄՆ-ի դիրքերը տարածաշրջանում նվազեն։ Փաստ է միայն, որ մինչև ԱՄՆ նախագահական ընտրությունները բնական տեղաշարժ չի լինի հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում»։

Իրավագետը կարծում է, որ Հայաստանի կողմից այս իրավիճակում գործելու համար նպատակահարմար կլինի որպես հիմնական դաշնակից դիտարկել Ֆրանսիային, որի դիրքորոշումը Հայաստանի հանդեպ դաշնակցային է, ինչպես նաև արմատախիլ անել ՀՀ-ի ներսում գործող «5-րդ շարասյան»-ը, որն ավելի մեծ վտանգ է երկրի համար և խոցելի է դարձնում ադրբեջանա-ռուսական ճնշումների հանդեպ։

Մերի Խաչատրյան

Տպել
1783 դիտում

Կմշակվի համագործակցության ռազմավարություն. ինչն է Մարտունիում հետաքրքել Ֆրանսիայի Իզերի դեպարտամենտի ներկայացուցիչներին

Սերժ Սարգսյանի սանիկը, Քոչարյանի նախկին խորհրդականը․ ովքե՞ր են կառուցելու «սրբազան շարժման» «Բաբելոնի աշտարակը»

42 hաջողակ կին գործարարները ստացել են 1-ական մլն դրամ ֆինանսական աջակցությունը. «Իմ քայլը» հանձնել է հավաստագրերը

ՀՀ կժամանեն կինոյի համաշխարհային դեմքեր. «Ոսկե ծիրան»-ն այս տարի չի ունենա բացման արարողության ավանդական կարմիր գորգը

Ինչ անել, որ Ադրբեջանը վերադառնա կառուցողական դաշտ. Քոչինյանը 4 կետ է մատնանշում

Անհայտ մակնիշի մեքենան բախվել է «Նիսսան»-ին, որն էլ հարվածել է երկաթե արգելապատնեշին ու բեռնատար «Գազել»-ին. կա վիրավոր

Պռոշյանում հայտնաբերվել է Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Թագավորության կողմից հետախուզվող քաղաքացին

Անունը Պումա կդնեմ, սազում է. վերջին ամիսներին «Կենդանիների խնամքի կենտրոն»-ի 76 շուն խնամակալ է ունեցել (տեսանյութ)

Գերմանիայում ֆուտբոլի 19 թուրք երկրպագու է ձերբակալվել

Կանադայի զինված ուժերն առաջին անգամ կին ղեկավար կունենա

Բնակարաններ, հողամասեր, մի քանի միլիոն դրամ. ինչ ունեցվածք է հայտարարագրել Գառնիկ Դանիելյանը

Ռազմավարական գործընկերության զարգացումը նոր լիցք կհաղորդի փոխգործակցության խորացմանը. ԱԳ նախարարը՝ Վրաստանի վարչապետին

Ականատես ենք երկու ինքնիշխան պետությունների միջև ռազմավարական գործընկերության զարգացմանը. Միրզոյանը՝ Պապուաշվիլիին

Ռուսաստանը կդադարեցնի մասնակցությունը ԵԱՀԿ Խորհրդարանական վեհաժողովին

Կոտրել են «Հայփոստ»-ի բաժանմունքի դուռը և սեղանին ամրացված դրամատուփից գողացել զինվորի համար նախատեսված ամբողջ գումարը

Երևանի քաղաքապետարանի սպասարկման՝ Արգիշտիի 1 հասցեի գրասենյակն անորոշ ժամանակով չի աշխատի. ուր պետք է դիմեն քաղաքացիները

Մոսկվան շարունակում է Երևանին համարել դաշնակից. Ալեքսեյ Օվերչուկ

Ամեն ինչ անելու ենք, որպեսզի հնարավորինս մեղմենք աղետի վնասները. Ալեն Սիմոնյանն աշխատանքային այցով Լոռու մարզում է

Հայր և որդի դաժան ծեծի են ենթարկել անտուն շանն ու 5-րդ հարկի շքամուտքից նետել ցած

Հայաստանի կառավարության համար առաջնահերթություն է տարածաշրջանում կայուն և տևական խաղաղության հաստատումը. փոխվարչապետ

Պուտինն ու Ալիևը Աստանայում խոսել են հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի մասին

Ստրասբուրգում քննարկվել են իրավահավասարության երաշխավորման և հակախտրականության ոլորտում առկա մարտահրավերները

Արարատ Միրզոյանը շնորհավորել է Եգիպտոսի նորանշանակ արտգործնախարարին

Մինչև 2024-ի ավարտը՝ ՀՀ դատախազների շուրջ 60%-ը բարեվարքության ստուգում անցած կլինի. Աննա Վարդապետյանը՝ Ֆրեդերիքսին

Էրեբունիում մեկ ամիս մի քանի փողոցների երթևեկությունն առանձին ժամերի միակողմանի կլինի

Ոստիկանության անունից համացանցում փորձում են գումարներ շորթել. ինչ են պահանջում քաղաքացիներից օտար լեզվով խոսող անձինք

Պայմանագրային զինծառայողի մահվան վերաբերյալ տեղեկությունների հրապարակումից հետո քննարկման ընթացակարգ է նախաձեռնվել. ՄԻՊ

Ավտոմեքենան դուրս է եկել երթևեկելի հատվածից, բախվել քարերին և գլորվել ձորը. կան տուժածներ

Քաղաքացին շուրջ 5 տարի թրաֆիքինգի է ենթարկել 47-ամյա տղամարդուն, դրսևորել դաժան վերաբերմուք․ նախաքննությունն ավարտվել է

Որոնվում են մայրն ու 5 երեխաները. նրանք տաքսիով մեկնել են Երևան, իջել և հեռացել անհայտ ուղղությամբ

Տարածաշրջանում երկարատև խաղաղության հաստատման պատմական հնարավորություն կա, ՀՀ-ի դիրքորոշումը կառուցողական է. Միրզոյան

Թբիլիսին և Երևանն աջակցում են միմյանց տարածքային ամբողջականությանն ու ինքնիշխանությանը. Իլյա Դարչիաշվիլի (տեսանյութ)

Վաղուց իմ հարազատ Վանաձորում չէի եղել. Ալեն Սիմոնյանը շարունակում է շրջայցը (լուսանկարներ)

ՀՀ-ի և Վրաստանի միջև ձևավորվել է փոխըմբռնում՝ շարունակել և ավարտել սահմանազատման գործընթացը. Միրզոյան

Հայաստանը հրավիրված եղել է Մինսկում զորահանդեսին, սակայն չի մասնակցել. Բելառուսի ԱԽ քարտուղար

Ժամանակն է՝ Թուրքիայի հետ պայմանավորվածությունները գետնի վրա իրականություն դառնան. ՀՀ ԱԳ նախարար

ՀՀ-ն ամենաակտիվ բարձրագույն մակարդակներում պահպանել է քաղաքական երկխոսությունը Վրաստանի հետ․ Միրզոյան

Եվրոն թանկացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հուլիսի 3-ին

Խաղաղության պայմանագիրը մեկ ամիս ինտենսիվ աշխատելու դեպքում կարելի է ստորագրել․ Արարատ Միրզոյան

Թուրքիայում վթարի հետևանքով հոսպիտալացվել են մեծ թվով ռուս և բելառուս զբոսաշրջիկներ, վարորդը մահացել է